Thursday, November 23, 2017

ေကာင္းက်ိဳးျပဳတဲ့အဆီဓာတ္


ေကာင္းက်ိဳးျပဳတဲ့အဆီဓာတ္

လူ႔ခႏၶာကုိယ္ရွိ ကလာပ္စည္းဆဲ တုိင္းမွာ အဆီပါ၀င္တယ္။ အဆီဟာ ခႏၶာကုိယ္တြင္းရွိ အဂၤါေတြကို အထုိင္ခ်ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးတယ္။ ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ ဖံြ႕ၿဖိဳး ႀကီးထြားေစဖုိ႔ လူႀကီးထက္ ပုိလုိအပ္တယ္။ အဆီဟာ အေႏြးဓာတ္နဲ႔ စြမ္းအင္ ေပးတယ္။ အဆီဓာတ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ အဆီမွာ ေပ်ာ္၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ ခ်ိဳ႕တဲ့ႏုိင္ပါတယ္။ အဆီမွာ ေပ်ာ္၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ေတြက ဗီတာမင္ ေအ ၊ ဒီ ၊ အီး ၊ ေက တုိ႔ျဖစ္တယ္။



လူတုိ႔ ဦးေႏွာက္ ဆဲကလာပ္စည္း ေတြ ဖံြ႕ၿဖိဳးဖို႔ အတြက္ အဆီဓာတ္ လုိတယ္။ အဆီဓာတ္ဟာ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစတဲ့ အစားအေသာက္ တစ္ခုအျဖစ္ အၿမဲမ႐ႈျမင္သင့္ ပါဘူး။ ခႏၶာကုိယ္တြင္းရွိ အဆီဓာတ္ဟာ အမ်ားက မွတ္သားထားသလုိ ဆုိး၀ါးတဲ့ ဓာတ္သဘာ၀တစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။ ဆိုးရြားတဲ့အဆီ (LDL) က က်န္းမာေရးကုိ ဆုိး၀ါးေစႏုိင္ ပါတယ္။ ခႏၶာကုိယ္ က်န္းမာစြာ ေနထုိင္ လႈပ္ရွားႏုိင္ဖုိ႔ အဆီဓာတ္ (HDL) လုိအပ္ပါတယ္။

အဆီကုိ လူတုိ႔ရဲ႕ အသည္းက ထုတ္လုပ္ေပးၿပီး ေသြးအတြင္း လွည့္ပတ္ေစ ပါတယ္။ ကုိလက္စထေရာ ကုိ ဒုတိယအေနနဲ႔ လူတုိ႔ ေန႔စဥ္စားသံုးေနတဲ့ အစားအေသာက္ ကလည္း ရရွိႏုိင္ပါတယ္။ အမဲသားနဲ႔ ၾကက္သားက ပုိရရွိ ႏုိင္ပါတယ္။

လူတုိ႔ စားသံုးေနတဲ့ အဆီအမ်ိဳးအစား ျဖစ္တဲ့ ျပည့္၀ဆီမွာ အခန္းအပူခ်ိန္ထဲ ခဲေနတဲ့ ပုံသ႑ာန္ရွိ အဆီမ်ားျဖစ္တဲ့ ႏုိ႔ ၊ ေထာပတ္ ၊ ဒိန္ခဲ ၊ မာဂ်ရင္း အသားကရတဲ့ အဆီမ်ား ၊ အသြင္ေျပာင္းဆီ ၊ အေၾကာ္ခံဆီ ေတြပါ၀င္ ပါတယ္။ 

မျပည့္၀ဆီ (Unsaturated Fat) မွာေတာ့ တစ္မ်ိဳးတည္း (Munounsaturated Fat) ၊ မ်ိဳးစံု (Polyunsaturated Fat) ၊ အုိမီဂါ(၃) ၊ အုိမီဂါ(၆) ခဲြထားႏုိင္ ပါတယ္။

  • - တစ္မ်ိဳးတည္း (Munounsaturated Fat) မွာပါတဲ့ အစားအစာမွာ သံလြင္ဆီ ၊ ေျမပဲဆီ ၊ ႏွမ္းဆီ ၊ အရြက္ဆီ ၊ ပဲပုပ္ဆီ တုိ႔ျဖစ္တယ္။
  • - မ်ိဳးစံု (Polyunsaturated Fat)မွာ ေနၾကာဆီ ပါ၀င္တယ္။
  • - အုိမီဂါ(၃) ၊ အုိမီဂါ(၆) မွာပါတဲ့ အစားအေသာက္ ေတြက အဆီထူငါး ၊ ေလွ်ာ္ေစ့ ၊ ပဲပုပ္ေစ့ ၊ ေနၾကာေစ့ ၊ ဖ႐ံုေစ့ ၊ သစ္ၾကားသီး တုိ႔ပါ၀င္တယ္။
ျပည့္၀ဆီေတြေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ဆုိးက်ိဳးေတြက ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ ေရာဂါ ၊ ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာပိတ္ ေရာဂါ နဲ႔ လိင္ေဟာ္မုန္း ေလ်ာ့နည္းျခင္း တုိ႔ ျဖစ္ေစတယ္။ အေၾကာ္ခံဆီေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါ ၊ ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာပိတ္ ေရာဂါတုိ႔ ျဖစ္ေစႏုိင္ ပါတယ္။

အုိမီဂါ(၃) ၊ အုိမီဂါ(၆) တုိ႔မွာ ပါ၀င္တဲ့ အစာေတြက အဆီထူတဲ့ ပင္လယ္ငါး ၊ ေလွ်ာ္ေစ့ ၊ ပဲပုပ္ေစ့ ၊ ေနၾကာေစ့ ၊ ဖ႐ံုေစ့ ၊ သစ္ၾကားသီး မွ လုိအပ္တဲ့ ပမာဏ ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ အုိမီဂါ(၃) ခ်ိဳ႕တဲ့ပါက ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါ ၊ ေသြးယုိစီးျခင္း ၊ ေသြးမတိတ္ျခင္း စတဲ့ ေရာဂါေတြ ရႏုိင္ပါတယ္။


ေထာပတ္မွာ ျပည့္၀ဆီ လြန္ကဲစြာ ပါ၀င္ၿပီး အဆီထုတ္ထားတဲ့ ေထာပတ္က က်န္းမာေရး အတြက္ သင့္ေလ်ာ္ပါတယ္။ ေထာပတ္ ဟာ အစားအေသာက္ မွာပါ၀င္ရင္ အနံ႔ေမြးၿပီး အရသာကုိ ထူးထူးကဲကဲ ေျပာင္းလဲေစလုိ႔ အမ်ားက ႏွစ္သက္ၾကတယ္။ ေထာပတ္ ေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါနဲ႔ အ၀လြန္ျခင္း တုိ႔ ျဖစ္ေစႏုိင္ေပမယ့္ သင့္တင့္စြာ စားရင္ က်န္းမာေရး ေကာင္းပါတယ္။ ေထာပတ္နဲ႔ က်န္းမာေရး ေကာင္းက်ိဳးမွာ အဆီမွာ ေပ်ာ္၀င္တဲ့ ဗီတာမင္ ၊ ဗီတာမင္ ေအ ၊ အီး ၊ ဒီ ၊ ေက တုိ႔ ပါ၀င္တယ္။ က်န္းမာေရး အတြက္ မွ်တစြာ စားသံုးရင္ ဗီတာမင္ ေအ နဲ႔ အီး ကုိ အျခား အစားအေသာက္ ကလည္း ရရွိႏုိင္ေပမယ့္ ဗီတာမင္ ေက (Vitamin K2) ကုိ ရယူႏုိင္ဖုိ႔ မလြယ္ကူပါ။ ဗီတာမင္ ေက ရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္အတြက္ အေရးပါမႈမွာ ကယ္လ္ဆီယမ္ အသြင္ေျပာင္းျခင္း မွာျဖစ္ၿပီး အစားအေသာက္ထဲမွာ ဗီတာမင္ ေက နည္းရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါ ၊ ကင္ဆာနဲ႔ အ႐ုိးပြေရာဂါ ျဖစ္ေစႏုိင္ ပါတယ္။ သဘာ၀ႏြား ေမြးျမဴေရး (ႏုိ႔)က ရတဲ့ေထာပတ္ ကုိ သင့္႐ံု စားသင့္ပါတယ္။

ေထာပတ္မွာ က်န္းမာေရး အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ျပည့္၀ဆီေတြ ပါ၀င္တယ္။ လက္ရွိ ေလ့လာစမ္းသပ္မႈ အရ ေထာပတ္နဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါ ဆက္စပ္မႈ မရွိဘူးလုိ႔ ထုတ္ျပန္ ထားပါတယ္။ ျပည့္၀ဆီ ၊ မျပည့္၀ဆီ တုိ႔က ေသြးအတြင္း (HDL- High Density Lipid) ေကာင္းတဲ့အဆီ တက္ေစသလုိ ဆုိးတဲ့အဆီ (LDL - Low Density Lipid) ၊ (SDL-Small Dense Lipid) အေနအထားမွ (LDL) ပမာဏမ်ားမ်ား ေျပာင္းေပးႏုိင္လုိ႔ ဆုိးရြားတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး အ၀လြန္ျခင္း ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ ေရာဂါ တုိ႔ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေထာပတ္မွာ က်န္းမာေရး အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ ကုိလက္စထေရာ ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

ေထာပတ္ဟာ မာဂ်ရင္း ထက္ ႐ုတ္တရက္ ႏွလံုးရပ္ျခင္း အေျခအေနကုိ ေလ်ာ့နည္းေစတယ္။ ႏွလံုးဆုိင္ရာ ေလ့လာမႈမွာ မာဂ်ရင္း က ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါကုိ ျဖစ္ေစႏုိင္ၿပီး ေထာပတ္နဲ႔ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါ ပတ္သက္ျခင္း မရွိလုိ႔ ေတြ႕ရွိထားခ်က္မ်ား ရွိေနပါၿပီ။ ေထာပတ္ရဲ႕ ဗီတာမင္ ေက ပါ၀င္မႈမမ်ားလုိ႔ ယူဆၾကတယ္။ ေထာပတ္မွာ Fatty Acid ၊ ဗ်ဴတုိင္ရိတ္အခ်ိဳး (Butyrate Ratio 3-4%) ပါ၀င္လုိ႔ ေကာင္းက်ိဳး ရရွိေစႏုိင္ ပါတယ္။

ကာဗြန္ ၄ လံုးပါ၀င္တဲ့ ဗ်ဴတုိင္ရိတ္ ဟာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္ျခင္းကုိ ကာကြယ္ေပးၿပီး ခႏၶာကုိယ္ရွိ အပူစြမ္းအင္ကုိ ပုိမုိေခ်ဖ်က္ အသံုးျပဳႏုိင္တာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဗ်ဴတုိင္ရိတ္ ေတြက အစားအစာမွာ ပါ၀င္တဲ့ အမွ်င္ဓာတ္ ဓာတ္ျပဳ ထုတ္လုပ္ေပးတယ္။ အမွ်င္ဓာတ္က ၀မ္းကုိမွန္ေစတယ္။ ယင္းက ဆဲကလာပ္စည္း ရွိ မုိင္တုိခြန္ဒီရာ ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈ ေကာင္းမြန္ ေစျခင္းနဲ႔ ေသြးအတြင္းမွ ထ႐ုိင္ဂလစ္ဆလုိက္ နဲ႔ အင္ဆူလင္မ်ား ေလ်ာ့နည္းေစတယ္။ ဗ်ဴတုိင္ရိတ္ ဟု ေရာင္ရမ္းမႈ အေျခအေနကုိ ကာကြယ္ေပးႏုိင္လုိ႔ အစာေျခစနစ္ ကုိ အေထာက္အကူ ျပဳတယ္။

ေထာပတ္မွာ လင္ႏုိလစ္အက္စစ္ ပါ၀င္တယ္။ ယင္းက ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ ဓာတ္ျပဳလုပ္ငန္းမွာ ပါ၀င္လုိ႔ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ က်ေဆးအေနနဲ႔ တရား၀င္ ေရာင္းခ်တယ္။ ေထာပတ္ဟာ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ မတက္ေစႏုိင္လုိ႔ အဆုိျပဳၾကသလုိ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါနဲ႔ အသြင္ေျပာင္း ေရာဂါေတြ ျဖစ္တဲ့ ဆီးခ်ိဳ အမ်ိဳးအစား(၂) ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္း ေလ်ာ့က် ေစပါတယ္။

ေထာပတ္ကုိ သင့္႐ံု စားသံုးေပးသင့္ ပါတယ္။ အလြန္အကၽြံ အေျမာက္အျမား မစားသံုးသင့္ ပါဘူး။ ေသြးအတြင္း ေတြ႕ရတဲ့ အဆီဟာ သာမန္ထက္ မ်ားေနရင္ ေသြးလႊတ္ေၾကာ နံရံမွာ အဆီလႊာ ျဖစ္ေစလုိ႔ ေသြးလွည့္ပတ္မႈ ေႏွးေစၿပီး အဆီလႊာ ေပါက္ကဲြပါက ေသြးလႊတ္ေၾကာငယ္ ေတြ ပိတ္ဆုိ႔ေစလုိ႔ အေရးေပၚ ႏွလံုးေရာဂါ နဲ႔ ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာပိတ္ဆုိ႔ ျခင္း ျဖစ္ေစႏုိင္ ပါတယ္။

ဆုိးတဲ့အဆီဟာ ေသြးေၾကာ မာေတာင့္ေစျခင္း နဲ႔ ေသြးေၾကာပိတ္ဆုိ႔ ေစႏုိင္ပါတယ္။ ေသြးေၾကာကုိ က်ဥ္းေစႏုိင္လုိ႔ ႏွလံုး ၊ ဦးေႏွာက္ နဲ႔ ေျခေထာက္ ေသြးေၾကာ ပိတ္ေစႏုိင္ပါတယ္။

ေကာင္းတဲ့အဆီဟာ ပမာဏမ်ားရင္ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ပိတ္ျခင္း ၊ ဦးေႏွာက္ ေသြးေၾကာပိတ္ ေရာဂါတုိ႔ကုိ ကာကြယ္ေပးႏုိင္ ပါတယ္။

ထ႐ုိင္ဂလစ္ဆလုိက္ ဟာ ေသြးမွာ ေတြ႕ရတဲ့အဆီ တစ္မ်ိဳးျဖစ္တယ္။ စားလုိက္တဲ့ အစားအေသာက္က ပုိေနတဲ့ စြမ္းအင္ကုိ စုေဆာင္းေပးထားတယ္။ ထ႐ိုင္ဂလစ္ဆလုိက္ က ေသြးလႊတ္ေၾကာ နံရံကုိ မာေတာင့္ေစျခင္း ျဖစ္ေစတယ္။ အရက္အလြန္အကၽြံ ေသာက္ျခင္း ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း ၊ အ၀လြန္ျခင္း ၊ အားကစား လႈပ္ရွားမႈ နည္းျခင္း ၊ ကုိယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈ နည္းျခင္းနဲ႔ ကစီဓာတ္လြန္ကဲစြာ စားသံုးျခင္းေၾကာင့္ ေသြးအတြင္း ထ႐ုိင္ဂလစ္ဆလုိက္ မ်ားေစႏုိင္ပါတယ္။

အေမရိကန္ႏွလံုးအဖဲြ႕ (AHA) က အသက္ ၂၀ ေက်ာ္သူတုိင္း ေသြးအတြင္း အဆီပမာဏ ကုိ ၄ ႏွစ္မွ ၆ ႏွစ္တစ္ခါ စစ္ေဆးသင့္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ေသြးအတြင္း ကုိလက္စထေရာ မီလီဂရမ္ ရာခုိင္ႏႈန္း mg% နဲ႔ ျပတတ္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ စားေသာက္ေနတဲ့ အဆီပမာဏကုိ ဥာဏ္နဲ႔ယွဥ္ ေရြးခ်ယ္ စားသံုးသင့္ေၾကာင္း ေရးသားလုိက္ရ ပါတယ္။   ။ 

ေဒါက္တာလြင္သန္႔
ျမ၀တီေန႔စဥ္ (23-11-2017)




No comments: