Saturday, June 29, 2024

ေရေႏြးၾကမ္း၏ က်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

 


ေရေႏြးၾကမ္း၏ က်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

ေဒါက္တာသိဂႌေက်ာ္

ကမၻာတစ္ဝန္းတြင္ ေရမွလြဲ၍ လူႀကိဳက္အမ်ားဆုံး ေသာက္စရာမွာ လက္ဖက္ေျခာက္ အရည္ (ျမန္မာ့ဓေလ့႐ိုးရာ အမည္ ေရေႏြးၾကမ္း) ျဖစ္ပါသည္။ လူတို႔သည္ ႏွစ္ေပါင္း ၅,၀၀၀ နီးပါး ေရေႏြးၾကမ္းကို ေသာက္သုံးခဲ့ၾကၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ သုံးပုံႏွစ္ပုံက ေသာက္သုံးလ်က္ ရွိပါသည္။ ေရွးေခတ္ ကတည္းက ေရေႏြးၾကမ္း၊ အထူးသျဖင့္ လက္ဖက္စိမ္းရည္ ကို တ႐ုတ္ တိုင္းရင္းေဆး ပညာက က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီၫြတ္ေသာ ေဖ်ာ္ရည္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾက ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္သုံးျခင္းသည္ အေလာင္းစည္သူမင္း လက္ထက္ကစ၍ ေခတ္အဆက္ဆက္ အေရးပါသည့္ ဓေလ့ထုံးတမ္း အျဖစ္တည္ရွိ ခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။


ေရေႏြးၾကမ္းသည္ Camellia sinensis အပင္၏ လတ္ဆတ္ေသာ အရြက္မ်ားႏွင့္ အဖူးမ်ား သို႔မဟုတ္ လက္ဖက္ေျခာက္ ေပၚတြင္ ေရေႏြးပူပူ ေလာင္းခ်ျခင္းျဖင့္ ရရွိေသာ ေမႊးႀကိဳင္သည့္ ေဖ်ာ္ရည္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ ေရေႏြးၾကမ္း ျပဳလုပ္သည့္ လက္ဖက္ေျခာက္ အမ်ိဳးအစားမ်ား ေပၚမူတည္၍ ေရေႏြးၾကမ္း၏ အရသာႏွင့္ ဝိေသသမ်ား အသီးသီး ရွိၾကပါသည္။ အေျခခံအားျဖင့္ အဂၤလိပ္အေခၚ Black Tea၊ Green Tea ၊ oolong Tea ၊ White Tea၊ Puer Tea ႏွင့္ Dark Tea စသည္ျဖင့္ လက္ဖက္ေျခာက္ မ်ိဳးကြဲမ်ားစြာ ရွိပါသည္။ လက္ဖက္ေျခာက္ အေရာင္ပိုနက္ေလ ေရေႏြးၾကမ္း၏ အရသာ ေကာင္းေလျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။ လက္ဖက္ေျခာက္ အမ်ိဳးအစားမ်ား ကြဲျပားမႈသည္ အဓိကအားျဖင့္ အရြက္ ခူးဆြတ္ၿပီးေနာက္ ၎တို႔ကို စီမံေဆာင္ရြက္မႈ ကြာျခားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

ေရေႏြးၾကမ္းျပဳလုပ္နည္း

ေရကို ပြက္ပြက္ဆူေအာင္ က်ိဳခ်က္ၿပီးေနာက္ ဆယ္မိနစ္ခန္႔ ေစာင့္ၿပီး ေရခြက္ထဲသို႔ ထည့္ကာ လက္ဖက္ရြက္ သို႔မဟုတ္ လက္ဖက္ေျခာက္ အိတ္ကိုထည့္ပါ။ အေကာင္းဆုံး အရသာႏွင့္ ရလဒ္အတြက္ သုံးမိနစ္ခန္႔ ႏွပ္ထားပါ။ ေရေႏြးၾကမ္းကို ေႏြးေႏြးေလး ေသာက္သုံးေပးပါ။ အပူလြန္ကဲေသာ ေရသည္ လက္ဖက္ေျခာက္၏ ဂုဏ္သတၱိကို ေလ်ာ့ပါးေစၿပီး အရသာခါး ေစႏိုင္သည္။ လက္ဖက္ေျခာက္ကို ေရဆူေနစဉ္ ထည့္ျပဳတ္လွ်င္ လက္ဖက္ေျခာက္တြင္ ပါေသာ Catechin ကဲ့သို႔ အက်ိဳးျပဳ ျဒပ္ေပါင္းမ်ား ပ်က္စီးသြား ႏိုင္သည္။

လက္ဖက္ေျခာက္၏အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

လက္ဖက္ေျခာက္တြင္ polyphenols ပါရွိမႈေၾကာင့္ ကင္ဆာ၊ ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ၊ အဆစ္ေရာင္ေရာဂါ၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာ ဆိုင္ရာေရာဂါ၊ ေလျဖတ္ျခင္းႏွင့္ အဝလြန္ျခင္းစသည့္ ေရာဂါမ်ားကို ကာကြယ္ေလွ်ာ့ခ် ႏိုင္ေသာ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား ရွိသည္။ လက္ဖက္စိမ္း တြင္ ပါဝင္ေသာ epigallocatechin-3-gallate(EGCG) သည္လူတစ္ဦး၏ အသက္အရြယ္အရ ျမင့္တက္လာေသာ မေကာင္းေသာ ကိုလက္စထေရာမ်ား (Low Density Lipoprotein) ကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးျခင္းျဖင့္ ႏွလုံးေရာဂါကို ကာကြယ္ေပး ႏိုင္သည္။

ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ ပစၥည္း catechins သည္ အစာေျချခင္းကို အေထာက္အကူ ျပဳၿပီး အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္း ဆိုင္ရာ ေရာင္ရမ္းေသာ ေရာဂါလကၡဏာ မ်ားကို သက္သာ ေစႏိုင္သည္။ လက္ဖက္စိမ္းတြင္ ပါဝင္ေသာ အမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ L-theanine သည္ ဦးေႏွာက္လုပ္၏ ေဆာင္ခ်က္ကို တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေစၿပီး၊ မွတ္ဉာဏ္အား ေကာင္းေစသည္။ သက္ႀကီးရြယ္အို မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ အယ္လ္ဇိုင္းမား ေရာဂါကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ေပး ပါသည္။

L-theanine ႏွင့္ ကဖိန္းဓာတ္တို႔ကို ေပါင္းစပ္ျခင္းသည္ လူတို႔၏ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈကို တိုးတက္ေစသည္။ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ ပမာဏကို ေလ်ာ့က်ေစၿပီး၊ အမ်ိဳးအစား (၂) ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ေရာဂါကို ကာကြယ္ေပး ႏိုင္သည္။ လက္ဖက္စိမ္း၏ polyphenol သည္ UVB ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ အေရျပား ကင္ဆာကို ကာကြယ္ေပးသည့္ အက်ိဳးေက်းဇူး ရွိသည္။

လက္ဖက္ေျခာက္မွ ဖလို႐ိုက္သည္ သြားပိုးစားျခင္းကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္သျဖင့္ ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္ျခင္းသည္ ခံတြင္း က်န္းမာေရးကို အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိသည္။ လက္ဖက္ရြက္တြင္ ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္ ပစၥည္း အမ်ားအျပား ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို အားေကာင္းေစကာ ေရာင္ရမ္းမႈကို တိုက္ဖ်က္ေပးႏိုင္ သျဖင့္ ဘက္တီးရီးယား ႏွင့္ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးမႊားမ်ား ကူးစက္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပး ႏိုင္သည္။

ေရေႏြးၾကမ္း၏အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား

ေရေႏြးၾကမ္းသည္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ ေရဓါတ္ျဖည့္ေပး႐ုံ သာမက ခႏၶာကိုယ္အပူကို ေလ်ာ့က်ေစၿပီး ဇီဝကမၼျဖစ္စဉ္မ်ား အလ်င္အျမန္ အလုပ္လုပ္ရန္ အတြက္ လႈံ႕ေဆာ္ေပးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပူျပင္းေသာ ေႏြရာသီတြင္ ေရေႏြးၾကမ္းပူပူ ေသာက္ျခင္းသည္ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ကို ထိန္းသိမ္းရန္ ကူညီေပးပါသည္။ စီခြၽမ္ တကၠသိုလ္မွ သုေတသီမ်ား၏ ေလ့လာမႈအရ တစ္ေန႔လွ်င္ ေရေႏြးၾကမ္း သုံးခြက္ ေသာက္ျခင္းသည္ အသက္အရြယ္ အိုမင္းျခင္းကို ေႏွးေကြးေစၿပီး အသက္ရွည္ ေစႏိုင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ား အတြင္း ေရေႏြးၾကမ္း၏ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားကို နာတာရွည္ ေရာဂါမ်ားအတြက္ သုေတသန ျပဳခဲ့ၾကသည္။ တစ္ေန႔လွ်င္ ေရေႏြးၾကမ္း အနည္းဆုံး ၄ ခြက္ေသာက္သူ မ်ားသည္ မေသာက္သူ မ်ားထက္ အမ်ိဳးအစား (၂) ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈမွ ၁၆% ေလ်ာ့နည္းေၾကာင္း ဥေရာပ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ထား ပါသည္။ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေဝသည့္ ေဆးပညာ ဂ်ာနယ္တြင္ ေရေႏြးၾကမ္းကို ပုံမွန္ ေသာက္သုံးသူ မ်ားသည္ မေသာက္သူမ်ား ထက္ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ၁၇% ေလ်ာ့နည္းေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ အေမရိကန္ ႏွလုံးေရာဂါဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းက ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္ျခင္းသည္ႏွလုံးက်န္းမာေရးႏွင့္ အတူ ဦးေႏွာက္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို တိုးတက္ေစသည္" ဟု ေဖာ္ျပထား ပါသည္။

ေရေႏြးၾကမ္းအလြန္အကြၽံေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္ေသာဆိုးက်ိဳးမ်ား

ေရေႏြးၾကမ္းသည္ အခ်ိဳ လြန္ကဲေသာ အေဖ်ာ္ယမကာ မ်ားထက္ က်န္းမာေရးကို ပိုမိုအက်ိဳးျပဳ ေသာ္လည္း အလြန္အကြၽံ ေသာက္သုံးပါက ဆိုးက်ိဳးမ်ား ႀကဳံေတြ႕ရ ႏိုင္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ လက္ဖက္ေျခာက္တြင္ Tannins ပါရွိသျဖင့္ ေရေႏြးၾကမ္း အလြန္အကြၽံ ေသာက္ျခင္းသည္ အစာေျခ လမ္းေၾကာင္းအတြင္း သံဓာတ္စုပ္ယူမႈကို ဟန္႔တားႏိုင္ ေသာေၾကာင့္ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈကို ျဖစ္ေပၚ ေစႏိုင္သည္။ လက္ဖက္စိမ္းသည္ ကဖိန္းဓာတ္ ပါေသာေၾကာင့္ လက္ဖက္စိမ္း ေရေႏြးၾကမ္း အလြန္အကြၽံ ေသာက္သုံးျခင္းသည္ စိတ္တုန္လႈပ္ျခင္း၊ ဂနာမၿငိမ္ျဖစ္ျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း၊ ႏွလုံးခုန္ႏႈန္း ျမန္ျခင္း၊ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း စသည့္ လကၡဏာမ်ားကို ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ လက္ဖက္စိမ္း၏ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားသည္ သၾကား သို႔မဟုတ္ ပ်ားရည္ ပမာဏမ်ား ေပါင္းထည့္၍ ေသာက္သုံးျခင္းျဖင့္ ပ်က္စီးသြား ႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထည့္မည့္ အခ်ိဳပမာဏကို သတိထား ရပါမည္။ အရသာထည့္ရန္ သၾကားအစား သံပုရာသီး တစ္ျခမ္းကို ေရြးခ်ယ္လွ်င္ က်န္းမာေရးအတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားပါသည္။

အႀကံျပဳခ်က္မ်ား

၁။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ခ်လိုသူမ်ား အတြက္ အစာစားၿပီးၿပီးခ်င္း ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္ႏိုင္ပါသည္။  ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးကို ရရွိေစရန္ အတြက္ တစ္ေန႔လွ်င္ ၃-၅ ခြက္ေသာက္ရန္ အႀကံျပဳ ထားသည္။

၂။ ဦးေႏွာက္ က်န္းမာေရး အတြက္ ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္ရန္ အေကာင္းဆုံး အခ်ိန္သည္ နံနက္စာစားၿပီး ေန႔လည္ ၁ နာရီမွ ၂ နာရီအတြင္းျဖစ္ပါသည္။  အစာစားၿပီး ၁ နာရီမွ ၂ နာရီအတြင္း ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္လွ်င္ အစာေၾကညက္မႈ ကိုအေထာက္အကူ ျဖစ္ေစပါသည္။

၃။ က်န္းမာေသာ လူေနမႈပုံစံျဖင့္ ေနထိုင္ေနသူ အမ်ားစုအတြက္ ေရေႏြးၾကမ္းကို ေန႔စဉ္ ၁ ခြက္မွ ၂ ခြက္အထိ ေသာက္သုံးျခင္းသည္ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူး အားလုံးကို ရရွိႏိုင္ၿပီး ေဘးကင္းပါသည္။

၄။ အမ်ိဳးအစား (၂) ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ေရာဂါရွိသူမ်ားတြင္ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ကို ထိန္းညႇိေပးႏိုင္ၿပီး ႏွလုံးႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္း အတြက္ ေကာင္းမြန္သျဖင့္ ေန႔စဉ္  ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္ေပး ႏိုင္ပါသည္။

၅။ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ ေသြးအားနည္း ေရာဂါရွိသူမ်ား၊ အစာအိမ္ေရာဂါ ရွိသူမ်ား၊ ေသြးက်ဲေဆး ေသာက္ေနသူမ်ား၊ ရင္တုန္တတ္သူမ်ား ႏွင့္ ကဖိန္းဓာတ္ကို ေရွာင္ၾကဉ္သူမ်ား အေနျဖင့္ ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဉ္သင့္ ပါသည္။

၆။ ကဖိန္းဓာတ္သည္ က်န္းမာစြာ အိပ္စက္ျခင္းကို ထိခိုက္ ေစႏိုင္သျဖင့္ အိပ္ရာဝင္ခါနီး ေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဉ္သင့္ ပါသည္။

၇။ လက္ဖက္ေျခာက္ စိမ္ထားေသာ ေရေႏြးၾကမ္းကို ေသြးက်ဲေဆး၊ စိတ္က်သက္သာေဆး၊ ေသြးက်ေဆးမ်ား အပါအဝင္ ေဆးမ်ားႏွင့္ တြဲေသာက္ျခင္းသည္ ေဆးအာနိသင္ကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ သျဖင့္ ေရွာင္ၾကဉ္သင့္ ပါသည္။

၈။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်ိန္တြင္ တစ္ေန႔လွ်င္ ေရေႏြးၾကမ္း ၃ ခြက္ထက္ ပိုေသာက္ပါက အႏၲရာယ္ ရွိပါသည္။ လက္ဖက္စိမ္းသည္ ေဖာလစ္အက္ဆစ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ကေလးေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈျဖစ္ျခင္း  ႏွင့္ ကိုယ္ဝန္ပ်က္က် ႏိုင္ေသာ အႏၲရာယ္ရွိ ပါသည္။

ေရေႏြးၾကမ္းသည္ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားစြာကို ေပးစြမ္း ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ တြင္ လူတို႔၏ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈ တိုးျမင့္လာေသာ စိတ္အပန္းေျပ ေစသည့္ ေဖ်ာ္ရည္တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ ေကာ္ဖီထက္ ကဖိန္းႏွင့္ ကယ္လိုရီနည္းၿပီး အရသာရွိေသာ၊ အခ်ိဳမပါသည့္ ေဖ်ာ္ရည္ကို ရွာေဖြေနပါက ေရေႏြးၾကမ္းသည္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အက်ိဳးရွိေသာ ေရြးခ်ယ္မႈ တစ္ခုျဖစ္သည္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆိုေသာ္တန္ေဆး၊လြန္ေဘးဆိုသည့္အတိုင္း ေရေႏြးၾကမ္းကို ခ်င့္ခ်ိန္၍ ေသာက္သုံးျခင္းျဖင့္ က်န္းမာေရးအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးမ်ားစြာ ရရွိႏိုင္ေၾကာင္း အႀကံျပဳ ေရးသားလိုက္ရ ပါသည္။ 

ဓာတ္ပံု - အင္တာနက္

 

 

 

 

 

 

 

 

 


No comments: