စာဖတ္ပါ

 

စာဖတ္ပါ

ရန္ကုန္ ေဌးေဇာ္

မိဘတို႔သည္ သားသမီးမ်ား စကားေျပာ တတ္သည့္ အရြယ္သို႔ ေရာက္လွ်င္ပင္ စာေရးတတ္ စာဖတ္တတ္ ေလေအာင္ ေက်ာင္းသို႔ ေစလႊတ္၍ စာသင္ေစသည္။ ကေလးမ်ား ေက်ာင္းသို႔ေရာက္ ေသာ္ ဆရာဆရာမ တို႔သည္ ထိုကေလးမ်ားကို စာေရးတတ္ စာဖတ္တတ္ ၾကေစရန္ ပထမဦးဆုံး ဗ်ည္းအကၡရာ မ်ားမွစ၍ စာႀကီးေပႀကီး မ်ားအထိ သင္ၾကားပို႔ခ်ၾက ေလသည္။ ဤသို႔ ငယ္စဉ္ကအစျပဳ၍ မိဖဆရာသမား တို႔က စာဖတ္တတ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးၾက သည္မွာ စာဖတ္တတ္ ျခင္းေၾကာင့္ ကေလးတို႔၏ အနာဂတ္ ေကာင္းက်ိဳးကို ဖန္တီးႏိုင္ေစရန္ ရည္သန္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေလသည္။ လူမ်ိဳးအသီးသီး၊ ဘာသာအသီးသီး တို႔တြင္ အမ်ားအားျဖင့္ စာႏွင့္စာေပ ဟူ၍ ရွိၾကသည္။ စာေပသည္ စာမွေပၚေပါက္ လာသည္။ စာသည္ စကား၏ သေကၤတျဖစ္ေသာ အကၡရာမ်ားကို စုေပါင္းဖြဲ႕စည္း၍ စံနစ္တက် စီစဉ္ေရးသား တင္မွတ္ထားေသာ အမွတ္အသား ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ႐ုပ္ပုံသေကၤတ မ်ားမွ ဆင္းသက္လာသည့္ အေရးအမွတ္ မ်ားကိုပါ စာဟု ေခၚၾကသည္။

          စာကို သုခုမအရာ ေျမာက္ေအာင္ (ဝါ) အႏုပညာ သက္ဝင္ေအာင္ ဖြဲ႕စည္းစီရင္ တီထြင္ေသာ္ ‘စာေပ’ျဖစ္လာသည္။ စာမရွိဘဲ စာေပလည္း မရွိႏိုင္ဟု ဆိုၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စာဖတ္တတ္ရန္ စာကို သင္ၾကရသည္။ စာတတ္ေျမာက္ေသာ္ စာေပကို ဖတ္ရႈၾကသည္။ ျမန္မာတို႔တြင္ စာေပဟူေသာ စကားသည္ ေရွးေခတ္မ်ား၌ တရားစာေပ ဟူ၍ အနက္ရခဲ့သည္။ ကိုးခန္းပ်ိဳ႕၌ “စာေပနားဝင္၊ ငါ႔ကိုသင္သည္၊ လင္လည္းစြန္႔ထား၊ ယခုသြားခဲ့” ဟု စပ္ဆိုထားရာ ‘တရားစာေပကို နားလည္ေအာင္ သင္ျပေပးေသာလင္’ ဟု အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ၾကသည္။ တစ္ဖန္ ေနမိငရဲခန္းပ်ိဳ႕ ၌ ‘ပုထိုးဘုရား၊ ေက်ာင္းကန္သြား၍၊ တရားစာေပ၊ နာပါေခ်အံ့’ ဟု စပ္ဆိုထားရာ စာေပဟူလွ်င္ တရားစာစု ျဖစ္သည္ဟု က်မ္းဂန္တတ္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက နားလည္ယူဆ ခဲ့ၾကသည္။ ေလာကုတၱရာႏွင့္ ဆိုင္ေသာ စာစုကို စာေပဟု ေခၚခဲ့သည့္ ေခတ္မွေလာကီႏွင့္ ဆိုင္ေသာ စာစုမ်ား ေပၚေပါက္ ေခတ္စားခ်ိန္၌ စာေပဟူေသာ ေဝါဟာရ အနက္လည္း ေျပာင္းလဲခဲ့ရသည္။ ေဝါဟာရအနက္ ေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ အတူ စာဖတ္သည့္ အေလ့သည္လည္း ေရခ်ိန္ျမင့္တက္ လာခဲ့ေတာ့သည္။

စာဖတ္ရာတြင္ ပညာဗဟုသုတ တိုးပြားေစရန္ႏွင့္ အေတြးအေခၚ ရင့္သန္ေစရန္ ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။ ပညာဗဟုသုတ မရွိလွ်င္ မိမိတို႔၏ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းကို တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ခဲယဉ္း ေပလိမ့္မည္။ စိတ္ကူးဉာဏ္ အေတြးအေခၚ ရင့္သန္ျခင္း မရွိပါလွ်င္လည္း လူ့ေလာကတြင္ တိုးတက္မႈ ခဲယဉ္းေပ လိမ့္မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လိမၼာေရးျခား ဗဟုသုတ ႂကြယ္ဝေစရန္ အတြက္ စာဖတ္ျခင္း အေလ့သည္ အလြန္အေရးပါ အရာေရာက္ ေလသည္။

          ယခုေခတ္၌ စာဖတ္ျခင္းကို အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစေသာ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း၊ စာအုပ္ ဟူသည္တို႔သည္ အေျမာက္အျမား ထြက္ေပၚလ်က္ ရွိသည္။ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း ဟူေသာ စကားတို႔၏ အဆုံး စကားသုံးလုံးကို စုေပါင္း၌ စာနယ္ဇင္းဟု ေခၚၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း ဟူ၍ခြဲျခားထား သည့္သုံးမ်ိဳး အျပင္ စာ၊ နယ္၊ ဇင္း မ်ားမွလည္းေကာင္း၊ စာအုပ္မ်ားမွ လည္းေကာင္း ထုတ္ႏုတ္၍ အႏွစ္သာရ ေပၚလြင္ေအာင္ အက်ဉ္းခ်ဳံးကာ ျပန္လည္ထည့္သြင္း ထုတ္ေဝသည့္ သတင္းစုံ မဂၢဇင္းႏွင့္ မဂၢဇင္းပေဒသာ စာေစာင္မ်ားလည္း ရွိေသးသည္။

မ်က္ေမွာက္ေခတ္၌ စာနယ္ဇင္း လုပ္ငန္းသည္ ကမၻာတြင္ အေရးပါ အရာေရာက္ လာၿပီျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ စာနယ္ဇင္း မ်ားကိုလည္း လူအမ်ားသည္ ေလးစား၍ စိတ္ထက္သန္စြာ ေလ့လာလိုက္စား ဖတ္ရႈေနၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ သတင္းစာ တစ္ေစာင္လုံးတြင္ ေခါင္းႀကီး သို႔မဟုတ္ သတင္းစာ အာေဘာ္ သည္ မဖတ္မျဖစ္ ဖတ္သင့္သည့္ ေနရာျဖစ္သည္။ ေခါင္းႀကီး သို႔မဟုတ္ သတင္းစာ အာေဘာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးကို ၎တို႔ သတင္းစာ၏ ဝါဒႏွင့္ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္ရႈ၍ ျပတ္သားစြာ ေဝဘန္သုံးသပ္ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ရာ သို႔စာဖတ္ျခင္းျဖင့္ မိမိႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးကို မိမိသည္လည္း ခ်ိန္ထိုးသုံးသပ္ လာႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္ တစ္ျပည္၌ မ႑ိဳင္ႀကီး ေလးခုရွိရာတြင္ စတုတၱမ႑ိဳင္ ျဖစ္ေသာ သတင္းစာမ်ား တစ္နည္း စာနယ္ဇင္းမ်ားသည္ တိုင္းျပည္တြင္ အေရးအႀကီးဆုံး ျဖစ္သည္ဟု အဂၤလန္ျပည္ ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ‘အက္ဒမန္ဗတ္’သည္ တစ္ခါက အတိအလင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို ခဲ့ဖူးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စာဖတ္ရာတြင္ သတင္းစာပဲ၊ စာေစာင္ပဲ ဟူ၍ လစ္လ်ဳရႈ ေက်ာ္လႊားျခင္း မျပဳမိေစရန္ လိုသည္။ သတင္းစာ၏ အေရးအသားျဖင့္ လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း သို႔မဟုတ္ လူတန္းစား အခ်င္းခ်င္း မုန္းတီးေရးကိုလည္း တည္ေဆာက္ေပး ႏိုင္သည္။ ခ်စ္ၾကည္ ေလးျမတ္ေရး ကိုလည္း တည္ေဆာက္ေပး ႏိုင္သည္။ နိမ့္က်ေနေသာ စိတ္ဓာတ္ကိုလည္း ျမႇင့္တင္ေပး ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ စာနယ္ဇင္းသည္ စာဖတ္ရာတြင္ မ်ားစြာ အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစသည္။ ေခတ္ႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ ေန႔စဉ္ျဖစ္ပ်က္ ေပၚေပါက္လ်က္ ရွိေသာ ကိစၥမ်ားေျမာင္ ကိုလည္း သိႏိုင္ေပသည္။

ပုံႏွိပ္စာမ်ား မေပၚမီက ပညာဗဟုသုတ ဆည္းပူးရန္ ကိစၥသည္ မ်ားစြာခဲယဉ္း လွသည္။ အေရးအသား ဟူ၍ မရွိေသးေသာ ေခတ္တြင္ လူတို႔သည္ တစ္ဆင့္စကား တစ္ဆင့္နားျဖင့္ ၾကားရသမွ်ေသာ ပညာဗဟုသုတ တို႔ကို ႏႈတ္ငုံေဆာင္ ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ရႊံ႕ျပား ၊ ေက်ာက္ျပားမ်ား ေပၚတြင္ေရးၾက ထြင္းၾကေသာ အေရးအသားမ်ား ေပၚလာသည္ တို႔ကို လူတို႔သည္ ၾကည့္ရႈ မွတ္သားၾက ရသည္။ ထို႔ေနာက္ ေပရြက္၊ က်ဴရြက္၊ ပုရပိုက္ စသည့္တို႔အေပၚတြင္ ေရးမွတ္ထားသည္ကို လူတို႔ဖတ္ၾက ရသည္။ စကၠဴႏွင့္ ပုံႏွိပ္စက္ေခတ္ သို႔ေရာက္လာေသာ အခါ လူအမ်ား၌ စာဖတ္ျခင္း အေလ့သည္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔ လာေလသည္။ ခရစ္ ၁၂၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေက်ာ္ လြန္ေသာအခါတြင္ စာေပလိုက္စားျခင္း၊ က်မ္းျပဳျခင္း၊ ပညာသင္ၾကားျခင္း စသည့္ကိစၥမ်ားမွာ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ပိုမိုထြန္းကား လာေလသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ စာအုပ္ဌာနမ်ားမွ စာအုပ္မ်ားကို ငွားဖတ္ရသည္။ စာအုပ္မ်ားကို ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္း အျဖစ္ အျခားသို့ ယူသြားခြင့္ မရွိေခ်။ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ စာအုပ္မ်ားကို အပိုင္ေရာင္းခ်ေသာ အေလ့အထ ေပၚလာေလရာ စာအုပ္ဌာနမွ စာအုပ္ဆိုင္ ျဖစ္သြားေတာ့သည္။

၁၅၅၀ ျပည့္ႏွစ္ အေရာက္တြင္ ယခုေခတ္ စာအုပ္မ်ား၏ ပံုသ႑ာန္အတိုင္း စာအုပ္မ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ဖတ္ရႈရာတြင္ စာမ်က္ႏွာ အစီအစဉ္ႏွင့္ စာမ်ားကို တစ္ဆက္တည္း ဖတ္ရႈႏိုင္သည္။ အသိဉာဏ္ပညာ တိုးတက္ျမင့္မားေရး အတြက္ စာဖတ္ျခင္း အေလ့ကို ယခင္ေရွး ကတည္းက ေဆာင္ၾကဉ္း ၾကသည္။ ေခတ္မီ နည္းပညာတို႔ျဖင့္ ေဝဆာလ်က္ တိုးတက္ ျမင့္မားျခင္း သေဘာကို ေဆာင္ေနေသာ ေလာကႀကီးကို ၾကည့္ျမင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ စာဖတ္ျခင္းသည္သာ မ်က္မွန္ေကာင္း တစ္လက္ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခါ မ်က္မျမင္မ်ား အတြက္ပင္လွ်င္ လက္ျဖင့္စမ္း၍ ဖတ္ရေသာ အပိမ့္အဖု အမွတ္အသားမ်ား ျဖစ္သည့္ ဗေရးလစံနစ္ သည္ ထြန္းကားလ်က္ ရွိၿပီျဖစ္သည္။

          စာအုပ္သည္ စာဖတ္သူ၏ မိတ္ေဆြေကာင္း မည္ေပသည္။ စာအုပ္မ်ားမွာ ပညာဗဟုသုတ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေပးေသာ ပညာပေဒသာပင္ မ်ားျဖစ္သည္။ စာဖတ္၍ ပညာဗဟုသုတ ႂကြယ္ေသာအခါ စာဖတ္သူသည္ မိမိ၏စိတ္ကို မိမိဆုံးမပဲ့ျပင္ လာတတ္သည္။ အမွားအမွန္ကို ပိုင္းျခားေဝဖန္ လာတတ္သည္။ ေန႔စဉ္ႀကဳံေတြ႕ ရေသာ ျပႆနာတို႔ကို ေျဖရွင္းႏိုင္ တတ္သည္။ အေတြးအေခၚ ရင့္သန္လာသည္ ႏွင့္အမွ် မိမိျပဳမူေျပာဆို လုပ္ကိုင္ေသာ အေၾကာင္းအျခင္းရာ တို႔သည္ လူ့ေလာကႏွင့္ ဝင္ဆံ့လာတတ္သည္။ ဤအခ်က္ကို သိျမင္ေသာ ေခတ္မီႏိုင္ငံ တို႔သည္ လူတိုင္း စာဖတ္ေသာ အေလ့အထ ျပန္႔ပြားေအာင္ တိုက္တြန္းႏိုးေဆာ္ ေပးၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း ႏိုင္ငံတကာတြင္ စာၾကည့္တိုက္မ်ား အဓြန္႔ရွည္စြာ တည္တံ့ေအာင္ ထူေထာင္ျခင္း အလုပ္ကို အေလးဂ႐ုျပဳ၍ လုပ္ေဆာင္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

          စာၾကည့္တိုက္သည္ ပုံႏွိပ္စာအုပ္မ်ား၊ လက္ေရးစာမူ မ်ားကို လူခပ္သိမ္းတို႔ ေလ့လာရန္ စုေဆာင္းထားရာ ဌာနျဖစ္သည္။ ယခုေခတ္ စာၾကည့္တိုက္ မ်ားသည္ မည္သူမဆို ဝင္ထြက္သြားလာ ႏိုင္၍ စာအုပ္မ်ား ငွားရမ္းဖတ္ရႈ ႏိုင္သျဖင့္ စာၾကည္တိုက္ မ်ားသည္ စာဖတ္ရာ ေကာင္းေသာ ေနရာတစ္ခုပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ စာၾကည့္တိုက္ မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ စာၾကည့္တိုက္ တစ္နည္း အမ်ိဳးသား စာၾကည့္တိုက္၊ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ ျပည္သူ့ စာၾကည့္တိုက္၊ ေက်ာင္းႏွင့္ တကၠသိုလ္မ်ားက ထူေထာင္ထားေသာ စာၾကည့္တိုက္၊ ကေလး စာၾကည့္တိုက္၊ နယ္လွည့္ စာၾကည့္တိုက္ ဟူ၍ မ်ားေျမႇာင္စြာ ရွိေနၿပီျဖစ္ရာ မိမိႏွင့္နီးစပ္သည့္ မည္သည့္ စာၾကည့္တိုက္မဆို သြားေရာက္ ငွားရမ္းဖတ္ရႈ ႏိုင္ေနၿပီျဖစ္သည္။ စာဖတ္ျခင္း အေလ့ကို မိမိဘာသာ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ ႏိုင္ရန္ စာၾကည့္တိုက္ကို အားကိုးႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။

          သို႔ရာတြင္ စာဖတ္ျခင္းမွ အက်ိဳးမ်ား ျပည့္ျပည့္ဝဝ ရႏိုင္ရန္မွာ စာဖတ္ရာတြင္ နည္းစံနစ္က်ဖို႔ လိုအပ္သည္။ ဦးစြာ၌ စာအုပ္ေကာင္း မ်ားကို မိတ္ေဆြေကာင္း မ်ားအား ေရြးခ်ယ္ရ သကဲ့သို႔ ေရြးခ်ယ္ ရေပလိမ့္မည္။ စာအုပ္မ်ား၌ မိမိစိတ္ကို ေျဖေဖ်ာ္ေပးသည့္ စာအုပ္က တစ္မ်ိဳး၊ မိမိအား ဉာဏ္ပညာ ဗဟုသုတ အေတြးအေခၚ ရင့္သန္ေအာင္ သြန္သင္ေပးသည့္ စာအုပ္က တစ္မ်ိဳးဟူ၍ ရွိေလသည္။ အခါကာလ အားေလ်ာ္စြာ မိမိစိတ္ႀကိဳက္ လည္းျဖစ္၍ မိမိအားလည္း အက်ိဳးတရား ပြားမ်ားေစေသာ စာအုပ္ကို ေရြးခ်ယ္တတ္ ရမည္။ စာဖတ္ျခင္း နည္းကို ပညာရွင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔က ၫႊန္ျပခဲ့ ၾကရာတြင္ ဂမၻီသာရပ်ိဳ႕လာ၊ ရွင္မဟာရဠသာရ ၏ “သု၊စိ၊ပု၊ဘာ၊ဝိ၊လိ၊သိ၊ဓာ၊အကၡရာစြဲသုံး၊ ဤရွစ္လုံးကို၊ သီကုံးပန္းသြင္၊ ေန႔တိုင္းဆင္ေလာ့၊ စာသင္ပ်ိဳႏု၊ အေျချပဳတို႔” ဟူေသာ ဩဝါဒသည္ တန္ဖိုးအရွိဆုံး ျဖစ္သည္ဟု ယူဆထိုက္ ေလသည္။ ထိုအကၡရာ ရွစ္လုံးမွာ အက်ဉ္းျပေသာ ပါဠိစကားမ်ား ျဖစ္သည္။ အဓိပၸါယ္မွာ-သုသုေဏယ် ၾကားနာရာ၏။ စိစိေႏၲယ် ႀကံစည္ရာ၏။ ပုပုေစၧယ် ေမးျမန္းရာ၏။ ဘာဘာေသယ် ေျပာဆိုရာ၏၊ ဝိဝိစာေရယ် ဆင္ျခင္ရာ၏။ လိလိေခယ် ေရးသားရာ၏။ သိသိေကၡယ် ေလ့က်င့္ရာ၏။ ဓာဓာေရယ် ႏႈတ္ငုံေဆာင္ ရာ၏ ဟူ၍ပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုအဂၤါရွစ္ပါးမွာ စာဖတ္ျခင္း၏ အေျခခံျဖစ္သည္။ ထိုရွစ္ပါးတို႔အနက္ စာဖတ္၍ ၾကားသိရေသာ ဗဟုသုတတို႔ကို ႀကဲစည္ၿပီးလွ်င္ မရွင္းမလင္းသည္ တို႔ကို သူတစ္ပါးအား ေမးျမန္း၍ ေဆြးေႏြးေျပာဆို သင့္သည္။ သို႔မွသာလွ်င္ အေကာင္းအဆိုး တို႔ကိုဆင္ျခင္ ေဝခြဲႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ပိုင္းျခား ေဝဖန္ၾကည့္ၿပီးေသာ္ စာ၏အျမဳေတ တို႔ကို ေရးမွတ္ျခင္း၊ ေလ့က်င့္ျခင္း၊ အာဂုံေဆာင္ျခင္း တို႔ကို ျပဳလုပ္သင့္သည္။

သၾကားသည္ ခ်ိဳသည္။ ဆားသည္ငန္သည္။ ခ်ိဳျခင္းငန္ျခင္းကို သာမန္အားျဖင့္ သိၾကသည္။ ခ်ိဳေသာအရသာ သိဖို႔ရာအတြက္ သၾကားကို စားသင့္သည္။ ငန္ေသာအရသာ သိဖို႔ရာအတြက္ ဆားကို ျမည္းသင့္သည္။ သို႔မွသာ ခ်ိဳျခင္းငန္ျခင္းသည္ ပီျပင္မည္ ျဖစ္သည္။ စာဖတ္ပါဟု တိုက္တြန္းသည္။ မည္သည့္ အက်ိဳးေက်းဇူး ရမည္နည္း ဟူသည္ သင္စာဖတ္ပါမွ သိမည္ျဖစ္သည္၊ သို႔ေၾကာင့္ စာဖတ္ပါဟု တိုက္တြန္းရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။     

မွီျငမ္း

၁။ျမန္မာစြယ္စုံက်မ္းအတြဲ(၃)