Friday, November 22, 2024

ပန္းေပါင္းတစ္ေထာင္ သို႔မဟုတ္ ေဆးဖက္၀င္ပ်ားရည္

 



ပန္းေပါင္းတစ္ေထာင္ သို႔မဟုတ္ ေဆးဖက္၀င္ပ်ားရည္

          ေရွးလူၾကီးမ်ားက ပ်ားရည္ကို “ပန္းေပါင္းတစ္ေထာင္ဟုေခၚသည္။ ပ်ားေကာင္၏ ေျခေခ်ာင္းကေလး မ်ားျဖင့္ ပန္း၀တ္မႈန္မ်ားကို ယူငင္သယ္ေဆာင္ လာကာ ပန္းတစ္ပြင္မွ တစ္ပြင့္ဆီသိုကူးလူးပ်ံသန္း၍ ၀တ္မႈန္ခ်ေပးေလ့ ရွိ္သည္ထို႔ေၾကာင့္ ကမၻာေပၚမွာ ပ်ားသတၱ၀ါမရွိလွ်င္ ပန္းမ်ိဳးေပါင္း တစ္ေထာင္္႔ ေပ်ာက္ကြယ္သြားနိုင္ သကဲ့သိုပန္းမ်ိဳးစိပ္ေတြ ပ်က္သုဥ္းသြား ခဲ့လွ်င္လည္း ပန္း၀တ္ရည္ မရွိနိုင္ေတာ့၍ ပ်ားသတၱ၀ါေတြ မ်ိဳးတံုးသြားနိုင္ ပါသည္

Thursday, November 21, 2024

အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းေရာဂါမ်ား(Malnutrition)

 



အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းေရာဂါမ်ား(Malnutrition)

ေဒါက္တာလြင္သန္႔

  ေန႔စဉ္လူတို႔ စားသုံးေနေသာ အစားအစာထဲတြင္ (၁) ကာဟိုက္ၿဒိတ္ ကစီဓာတ္၊ (၂) အဆီဓာတ္(Fat)၊ (၃) အသားဓာတ္ (protein)ဓာတ္၊ သတၱဳဓာတ္၊ ဗီတာမင္မ်ိဳးစုံ၊ သက္ေစာင့္ဓာတ္၊ ေရဓာတ္တို႔ လိုအပ္ပါသည္။ ကစီ(Carbohydrate)ဓာတ္ သည္လူတို႔၏ ခႏၶာကိုယ္လႈပ္ရွား သြားလာႏိုင္ေရး အတြက္ ေဘးအကင္းဆုံးကို အမ်ားဆုံး ေပးႏိုင္ေသာ ဓာတ္ျဖစ္သည္။

ေဆာင္းရာသီဓာတ္စာ ေဆးဖက္၀င္လိေမၼာ္သီး

 



ေဆာင္းရာသီဓာတ္စာ ေဆးဖက္၀င္လိေမၼာ္သီး

          လိေမၼာ္သီးသည္ ခ်ိဳေသာ ေရွာက္မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္ျပီး တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ဘီစီ ၂၅၀၀ မွစ၍ စိုက္ပ်ိဳးလာခဲ့ၾက ပါသည္။ ကမၻာေပၚတြင္ လိေမၼာ္သီး မ်ိဳးကြဲေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ ရွိၾကရာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ လိေမၼာ္သီးကို အခ်ိဳမ်ိဳး၊ အခ်ဥ္မ်ိဳး၊ အခါးမ်ိဳးဟူ၍ ေတြ႔ရပါသည္။ ယခုအခါ ျမန္မာျပည္တြင္ လိေမၼာ္သီးမ်ားကို ၁၂ လရာသီပတ္လံုး ျမင္ေတြ႔ၾကရပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လိေမၼာ္ပင္မ်ားကို ရွမ္းျပည္နယ္ (ေတာင္ပိုင္း) ပင္ေလာင္း၊ ေအာင္ပန္း၊ ေနာင္တရား ႏွင့္ ကေလာေဒသ တို႔တြင္ လည္းေကာင္း၊ ကယားျပည္နယ္ အတြင္း ေဘာလခဲျမိဳ႕နယ္၊ ဖ႐ူဆိုၿမိဳ႕နယ္၊ ဒီးေမာ့ဆိုၿမိဳ႕နယ္ တို႔ရွိေက်းရြာ တို႔တြင္လည္းေကာင္း စီးပြားျဖစ္ သာမက၊ မိသားစုအပို၀င္ေငြ ရရန္ တစ္ပိုင္တစ္ႏိုင္ အျဖစ္ပါ တိုးခ်ဲ႕စိုက္ပ်ိဳးလ်က္ ရွိၾကသည္။

Monday, November 18, 2024

ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ား

 



ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ား

ေဒါက္တာ သိဂႌေက်ာ္

ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈသည္ ကမၻာေပၚတြင္ အလ်င္ျမန္ဆုံး ႀကီးထြားလာသည့္ မကူးစက္ႏိုင္ေသာ ေရာဂါတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အစီရင္ခံစာအရ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ၁၀.၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔သည္ ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ေရာဂါခံစား ေနၾကရေၾကာင္း ခန္႔မွန္းထားသည္။ သို႔ေသာ္ ေရာဂါရွိသူ အားလုံး၏ ထက္ဝက္နီးပါး ခန္႔သည္ ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ေရာဂါရွိေၾကာင္း သတိမျပဳမိၾကဘဲ အာဖရိက၊ အေနာက္ပစိဖိတ္ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသမ်ားရွိ ဝင္ေငြနည္းႏိုင္ငံ မ်ားႏွင့္ ဝင္ေငြအလယ္အလတ္ ရွိေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အျဖစ္အမ်ားဆုံး ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ေရာဂါသည္ အခ်ိန္ၾကာ လာသည္ႏွင့္ အမွ် နာတာရွည္ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြား ႏိုင္သည္။ ေသြးခ်ိဳဆီးခ်ိဳ ေရာဂါရွိသူ သုံးဦးလွ်င္ ႏွစ္ဦးသည္ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ား ရွိႏွင့္ၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။

အရက္ႏွင့္က်န္းမာေရးျပႆနာ

 



အရက္ႏွင့္က်န္းမာေရးျပႆနာ

ေဒါက္တာလြင္သန္႔

   အရက္က ေသာက္တတ္ရင္ေဆး၊ မေသာက္တတ္ရင္ေဘး ျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြ ဂ်ပန္နဲ႔ ကိုရီးယားလူမ်ိဳးေတြ ညစာမစားခင္ အမ်ိဳးသား အရက္(၂)ပတ္ အမ်ိဳးသမီး အရက္(၁)ပတ္ ေသာက္တတ္ၾကၿပီး၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာ ေရာဂါမျဖစ္ေစ ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အရက္က စြဲေစတယ္။ ဒီဖက္ေခတ္မွာ ႏိုင္ငံျခား အရက္မ်ိဳးစုံ၊ တံဆိပ္မ်ိဳးစုံ ဝင္ေရာက္လာ ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေငြ ျပဳန္းတီးျခင္းလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံျခားအရက္ေတြ ပိတ္ပင္ခဲ့တယ္။ ယခုေတာ့ အရက္တိုင္း၊ ျပည္တြင္းျဖစ္ အရက္မ်ား တံဆိပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားအရက္ရနံ႔နဲ႔ အရသာ တုပကာ၊ ပုလင္းထဲထည့္ၿပီး ထုတ္ေသးတယ္။ ဘယ္အရက္မွ မစစ္ေတာ့ပါဘူး။ အရက္က က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး၊ စီးပြါးေရးအားလုံး ဆိုးက်ိဳးေတြတန္းစီ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အရက္ ေသာက္သုံးသူေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အရက္စြဲၿပီး၊ အရက္ရဲ႕သားေကာင္ ျဖစ္လာတယ္။ ေတာအရက္ေတြမွာ လူေတြေသာက္ဖို႔ ဘယ္လိုမွမျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ဓာတ္ေျမဩဇာ၊ ပလပ္စတစ္၊ ဆာလျဖဴရစ္ အက္ဆစ္ျပင္း၊ အင္ဒရင္းတို႔နဲ႔ စီမံခ်က္လုပ္ထားလို႔ အရက္နဲ႔ ဆိုးက်ိဳးေစာေစာပိုၿပီး ခံစားရတာ၊ အရြယ္မတိုင္ခင္ ေသဆုံးၾကရလို႔ မအိုေဆးဆိုၿပီး တြင္က်ယ္စြာ ေသာက္သုံးေနၾက ပါတယ္။ တကယ့္ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းလြန္း ပါတယ္။

Sunday, October 13, 2024

အစာအိမ္၊အူလမ္းေၾကာင္းႏွင့္အကိုက္အခဲေဆး

 



အစာအိမ္၊အူလမ္းေၾကာင္းႏွင့္အကိုက္အခဲေဆး

(PU & NSAID)‌

ေဒါက္တာလြင္သန္႔

   အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး ေတြမွာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ေတြရွိပါတယ္။ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး (NSAID, Non steroidal Anti-inflammatory Drug) ေတြက ကမၻာေပၚမွာ အသုံးမ်ားတဲ့ ေဆးျဖစ္တယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ မွာေတာင္ လူဦးေရရဲ႕ ၅.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းက အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆး တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ေသာက္သုံးေနၾကၿပီး လူ (၁၀၀၀၀-၂၀၀၀၀) အထိ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးေတြရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ေတြေၾကာင့္ ႏွစ္စဉ္ေသဆုံး ေနၾကရပါတယ္။

Friday, October 11, 2024

ေဒါသစိတ္ႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုးက်ိဳးမ်ား



 

 ေဒါသစိတ္ႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုးက်ိဳးမ်ား

          ပုထုဇဥ္ဆိုသည္မွာ အမ်က္ေဒါသႏွင့္ မကင္းနိုင္သူ ျဖစ္သျဖင့္ အေၾကာင္း မညီညြတ္ပါက “ေဒါသ” ထြက္တတ္သည္မွာ ဓမၼတာျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕သူမ်ားက ေမြးရာပါပင္ကိုယ္ စိတ္ေန သေဘာထားအရ၊ သည္းခံနိုင္စိတ္ ရွိသျဖင့္ အေတာ္အတန္ ျပႆနာအတြက္ ေဒါသမထြက္တတ္ ၾကေသာ္လည္း၊ တခ်ိဳ႕ကမူ စိတ္မထိန္းနိုင္ဘဲ ထစ္ကနဲရွိ ေဒါသၾကီးၾကသည္။

          သည္းမခံျခင္း၏ ဆိုးက်ိဳးအျပစ္ဒဏ္ (၅) မ်ိဳးမွာ-

Thursday, October 10, 2024

အိုဇုန္းလႊာပ်က္စီးမႈကိုကာကြယ္စို႔

 



ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈကိုရပ္တန္႔ဖို႔အိုဇုန္းလႊာပ်က္စီးမႈကိုကာကြယ္စို႔

         ေရ၊ ေျမ၊ ေလဟူေသာ ထုထည္ႀကီး သုံးခုသည္ ေဂဟစနစ္ျဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေနၿပီး သဘာဝ တရားႀကီးကို အေကာင္းဆုံး ဖန္တီးေပးထားသည္။ ေရထု၊ ေျမထု၊ ေလထုတို႔ တစ္ခုခုပ်က္စီး ခ်ိဳ႕ယြင္းလ်င္ ေဂဟစနစ္ ပ်က္သုဥ္း၍ အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖုံဖုံေသာ သဘာဝ ေဘးဒဏ္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာရသည္။ သဘာဝတရားမွ ရရွိထားေသာ အခမဲ့လက္ေဆာင္ မ်ားကိုအခမဲ့ဟူ၍ တန္ဖိုးမထားပါက ထိုလက္ေဆာင္မ်ားသည္ ယိုယြင္းပ်က္စီးမႈ လ်င္ျမန္ပါလိမ့္မည္။ ယိုယြင္းပ်က္စီးျခင္း ဆိုကတည္းက ေကာင္းက်ိဳးဟူ၍ မရွိေပ။ ေရထုႏွင့္ ေလထုကို ေျမထုမွတစ္ဆင့္ ဂေဟဆက္၍ ျပဳျပင္ရမည္သာ ျဖစ္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ အမွီသဟဲျပဳ၍ ေနထိုင္ၾကေသာ လူသားမ်ားသည္ ကမၻာေျမေပၚတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ကမၻာေျမႀကီး သာယာလွပေရးသည္ လူသားတို႔အေပၚတြင္ မ်ားစြာ မူတည္ပါသည္။

Tuesday, September 24, 2024

ခ်ိဳၿမိန္အရသာမိုးသီးႏွံမ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရး



 

ခ်ိဳၿမိန္အရသာမိုးသီးႏွံမ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရး

ဒူးရင္းသီးႏွင့္ က်န္းမာေရး

          ဒူးရင္းသီး၏ ထူးျခားေသာ အနံ႔အရသာေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ “အသီးမွာဘုရင္"ဟု တင္စားေခၚၾကသည္။ အခံြသည္ အ၀ါေရာင္သန္း ေနျပီး လက္ႏွင့္ ပုတ္ၾကည့္၍ ခပ္အုပ္အုပ္ အသံထြက္လာပါက ေကာင္းေသာ အသားျပည့္ေသာ အသီးျဖစ္သည္။ လံုး၀န္းေသာ အသီးက အိမ္ျပည့္၍ အသားမ်ားသည္။ အခြံသည္ ခဲေရာင္သန္းေနျပီး လက္ႏွင့္ပုတ္ၾကည့္၍ ဂလိုင္သံ ထြက္လာပါက မေကာင္းပါ၊ ထိုအသီးထဲတြင္ အမႊာေခ်ာင္ေနျပီး အသား မာဆတ္ဆတ္ ျဖစ္သည္။

Thursday, September 12, 2024

စာဖတ္ပါ



 

စာဖတ္ပါ

ရန္ကုန္ ေဌးေဇာ္

မိဘတို႔သည္ သားသမီးမ်ား စကားေျပာ တတ္သည့္ အရြယ္သို႔ ေရာက္လွ်င္ပင္ စာေရးတတ္ စာဖတ္တတ္ ေလေအာင္ ေက်ာင္းသို႔ ေစလႊတ္၍ စာသင္ေစသည္။ ကေလးမ်ား ေက်ာင္းသို႔ေရာက္ ေသာ္ ဆရာဆရာမ တို႔သည္ ထိုကေလးမ်ားကို စာေရးတတ္ စာဖတ္တတ္ ၾကေစရန္ ပထမဦးဆုံး ဗ်ည္းအကၡရာ မ်ားမွစ၍ စာႀကီးေပႀကီး မ်ားအထိ သင္ၾကားပို႔ခ်ၾက ေလသည္။ ဤသို႔ ငယ္စဉ္ကအစျပဳ၍ မိဖဆရာသမား တို႔က စာဖတ္တတ္ေအာင္ သင္ၾကားေပးၾက သည္မွာ စာဖတ္တတ္ ျခင္းေၾကာင့္ ကေလးတို႔၏ အနာဂတ္ ေကာင္းက်ိဳးကို ဖန္တီးႏိုင္ေစရန္ ရည္သန္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေလသည္။ လူမ်ိဳးအသီးသီး၊ ဘာသာအသီးသီး တို႔တြင္ အမ်ားအားျဖင့္ စာႏွင့္စာေပ ဟူ၍ ရွိၾကသည္။ စာေပသည္ စာမွေပၚေပါက္ လာသည္။ စာသည္ စကား၏ သေကၤတျဖစ္ေသာ အကၡရာမ်ားကို စုေပါင္းဖြဲ႕စည္း၍ စံနစ္တက် စီစဉ္ေရးသား တင္မွတ္ထားေသာ အမွတ္အသား ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ႐ုပ္ပုံသေကၤတ မ်ားမွ ဆင္းသက္လာသည့္ အေရးအမွတ္ မ်ားကိုပါ စာဟု ေခၚၾကသည္။