ကေလးငယ္မ်ား ပ႐ုိတိန္းခ်ိဳ႕တဲ့ ေရာဂါ

ကေလးငယ္မ်ား ပ႐ုိတိန္းခ်ိဳ႕တဲ့ ေရာဂါ

ပ႐ုိတန္းအင္အား ခ်ိဳ႕တဲ့ေရာဂါဟာ အသားဓာတ္ နဲ႔ ကယ္လုိရီ အင္အားဓာတ္ ခ်ိဳ႕တဲ့လုိ႔ ျဖစ္ပြားတဲ့ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး Protein Energy Malnutrition လုိ႔ေခၚတယ္။ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့လြယ္တဲ့ အသက္အုပ္စုက ၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ား ၊ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ ႏုိ႔တုိက္ မိခင္မ်ား ၊ ကေလး နီးလြန္းတဲ့ မိခင္မ်ား ၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ား ၊ ေမြးရာပါ ေရာဂါရွိသူမ်ား ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ စီးပြားေရး အဆင္မေျပျခင္း ၊ အာဟာရ အသိပညာ နည္းပါးျခင္း ၊ ျဖည့္စြက္စာ စတင္ ေကၽြးေမြးမႈ ေနာက္က်ျခင္း ၊ ေကၽြးတဲ့ ပမာဏရဲ႕ အၾကိမ္ေရ မလံုေလာက္ျခင္း ၊ ကူးစက္ေရာဂါ မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားျခင္း ၊ ၀က္သက္ ၊ တီဘီ ၊ ၀မ္းပ်က္ ၀မ္းေလွ်ာ ၊ ၀မ္းကုိက္ေရာဂါ ၊ သန္ေကာင္ေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳး တုိ႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

          ကေလးရဲ႕ အသက္အရြယ္အလုိက္ ရွိသင့္တဲ့ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ မရွိျခင္း ၊ ႀကံဳလွီျခင္း ၊ ပုညႇက္ျခင္း တုိ႔ ျဖစ္ပြားႏုိင္ၿပီး ေရာဂါ အလြယ္တကူ ၀င္ေရာက္ႏုိင္တယ္။ အျပင္းအထန္ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ အသက္ေသဆံုး သည္အထိ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဥာဏ္ရည္ ဖံြ႕ၿဖိဳးမႈ နိမ့္က်ျခင္းေၾကာင့္ ပညာရည္ နိမ့္က်မႈ ျဖစ္ေပၚႏုိင္ ပါတယ္။ ဖံြ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံေတြမွာ အသက္ ၆ လမွ ၅ ႏွစ္အတြင္း ေသဆံုးတဲ့ ကေလးရဲ႕ ထက္၀က္ေက်ာ္ဟာ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတယ္။ က်န္းမာတဲ့ ကေလးနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ အျပင္းအထန္ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ ကေလးဟာ ရွစ္ဆ ၊ အနည္းငယ္ အေတာ္အသင့္ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ ကေလးဟာ ႏွစ္ဆခဲြပုိၿပီး ေရာဂါပုိး ၀င္ေရာက္ ေသဆံုးႏုိင္ပါတယ္။

          အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈကုိ လတ္တေလာ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း (ပိန္လွီျခင္း) နဲ႔ နာတာရွည္ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ (ပုညႇက္ျခင္း) ဆုိၿပီး ၂ မ်ိဳးခဲြ ႏုိင္တယ္။ လက္တေလာ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈဟာ ေငြေၾကး တတ္ႏုိင္မႈ ၊ ပညာတတ္မႈ နဲ႔ အဓိက မဆုိင္ဘဲ အာဟာရ အသိပညာနဲ႔ ေကၽြးေမြး ေစာင့္ေရွာက္မႈ တုိ႔နဲ႔ အဓိက သက္ဆုိင္ ပါတယ္။

          အနည္းငယ္သာ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈအဆင့္မွာ ခႏၶာကုိယ္ ႀကီးထြားမႈ ေႏွးေကြးလုိ႔ ေသးညႇပ္ျခင္း ၊ အသက္တူ ကေလးထက္ ပုိၿပီးေသးျခင္း ၊ ပိန္ျခင္း ၊ အသက္အလုိက္ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ဟာ စံမီ အေလးခ်ိန္ထက္ ေလ်ာ့နည္းကာ မွတ္တမ္းမွာ အ၀ါေရာင္မ်ဥ္း အေပၚပိုင္းမွာ ရွိျခင္း ၊ ေရာဂါ ျဖစ္လြယ္ကာ ခ်ဴခ်ာျခင္းတုိ႔ ျဖစ္တတ္တယ္။

          ျပင္းထန္စြာ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့အဆင့္မွာ ပိန္ခ်ဳံး ေျခာက္ကပ္ျခင္း နဲ႔ ေဖာေရာင္ျခင္း အစုိမ်ိဳး ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ ပိန္ခ်ဳံး ေျခာက္ကပ္ျခင္းမွာ အသက္အလုိက္ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ ဟာ စံမီ အေလးခ်ိန္ ထက္ ေလ်ာ့နည္းကာ မွတ္တမ္းမွာ အနီေရာင္ ရွိျခင္း ၊ ပိန္ခ်ဳံးေျခာက္ကပ္ ၊ အ႐ုိးေပၚ အေရတင္ရွိ အဘုိးအုိ မ်က္ႏွာ ၊ ပူပင္ စုိးရိမ္တဲ့ မ်က္ႏွာ ၊ ဗုိက္ပူနံကား ၊ နံ႐ုိးေပၚေနကာ ၊ ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္လုိ႔ အစာေတာင္း ေလ့ရွိပါတယ္။

          ေဖာေရာင္ျခင္း အစုိမ်ိဳးမွာ အသားမ်ားပါ ေရာင္ၿပီး ေဖာေနကာ ေျခဖမုိးက စေဖာၿပီး မ်က္ႏွာနဲ႔ ကိုယ္ပါ ေဖာလာတယ္။ လက္ေမာင္းေသးကာ ပိန္ခ်ဳံးေနတယ္။ အေရျပားမွာ နီညိဳကြက္မ်ား ေပၚလာၿပီး ကဲြအက္ကာ အနာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဆံပင္ နီေၾကာင္ေၾကာင္ ျဖစ္ကာ က်ဲေနတယ္။ အစားပ်က္တယ္။ အစားေကၽြးလုိ႔ မရဘူး။ ငုိင္မႈိင္ကာ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ စိတ္မ၀င္စားဘူး။ အသက္အလုိက္ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ဟာ စံမီ အေလးခ်ိန္ထက္ ေလ်ာ့နည္းတတ္တယ္။ ေရာဂါပုိး ၀င္လြယ္ကာ အလြယ္တကူ အသက္ဆံုး႐ႈံး ႏုိင္ပါတယ္။

          အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းကုိ အသက္ ၆ လမွ ၅ ႏွစ္ေအာက္မွာ လက္ေမာင္းလံုး ပတ္တုိင္းကာ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္တယ္။ ကေလးရဲ႕ ဘယ္ဘက္ လက္ေမာင္းကုိ တံေတာင္ဆစ္ မွ ၉၀ ဒီဂရီ ေကြးေစကာ ပုခံုးစြန္းအ႐ုိးနဲ႔ တံေတာင္ဆစ္ အစြန္းႏွစ္ခုရဲ႕ အလယ္မွတ္ကုိ ေဘာပင္နဲ႔ ေသခ်ာစြာ မွတ္ကာ လက္ကုိ ျပန္ဆန္႔ၿပီး လက္ေမာင္း ပတ္ႀကိဳးနဲ႔ အလယ္မွတ္ကုိ ရစ္ပတ္ တုိင္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမားတည့္တည့္ အမွတ္ကုိ ဖတ္ရပါမယ္။ ပံုမွန္ ၁၁ ဒသမ ၅ ၊ ၁၃ ဒသမ ၅ ရွိရမယ္။

          အနီေရာင္ အမွတ္အသားဟာ လက္ေမာင္းလံုးပတ္ ၁၁ ဒသမ ၅ စင္တီမီတာ ထက္ နည္းကာ ျပင္းထန္တဲ့ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ ျပင္းထန္တဲ့ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ အ၀ါေရာင္ အမွတ္အသားက ၁၁ ဒသမ ၅ မွ ၁၂ ဒသမ ၅ ကုိ အသင့္အတင့္ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ အာဟာရ ပညာေပးဖုိ႔လည္း လုိတယ္။ အ၀ါေရာင္ အမွတ္အသား ၁၂ ဒသမ ၅ မွ ၁၃ ဒသမ ၅ ကုိ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈ ရွိလာႏိုင္လုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ လူနာျဖစ္တယ္။ အစိမ္းေရာင္ အမွတ္အသား ၁၃ ဒသမ ၅ ထက္မ်ားတဲ့အဆင့္ကုိ အာဟာရ ျပည့္၀ အဆင့္သတ္မွတ္ကာ ခ်ီးမႊမ္းသင့္တယ္။ အာဟာရ ပညာေပးသင့္ပါတယ္။ အနီေရာင္ အမွတ္အသားကုိ ေဆး႐ံုေဆးခန္း ကုိ ညႊန္းပုိ႔ဖုိ႔ လုိပါတယ္။

          အာဟာရျပည့္၀ကာ က်န္းမာတဲ့ ကေလးေတြဟာ ပံုမွန္ ဖံြ႕ၿဖိဳးမႈရွိကာ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ မွန္မွန္ တုိးရမယ္။ ေမြးစမွ တစ္ႏွစ္အထိ ကေလးကုိ တစ္လလွ်င္ တစ္ႀကိမ္ ၊ တစ္ႏွစ္မွ သံုးႏွစ္အထိ ကေလးကုိ သံုးလွ်င္ တစ္ႀကိမ္ ၊ သံုးႏွစ္မွ ငါးႏွစ္အထိ ကေလးကုိ ေျခာက္လလွ်င္ တစ္ႀကိမ္ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ ခ်ိန္ဖုိ႔ လုိတယ္။ အလြယ္ကူဆံုး အထိေရာက္ဆံုး ျဖစ္တယ္။ ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလး ႀကီးထြားမႈ မွတ္တမ္းဟာ ကေလး အေလးခ်ိန္ ဖံြ႕ၿဖိဳးမႈ ေျပာင္းလဲပံုကုိ မွတ္တမ္းတင္တဲ့ ဇယားကတ္ျပား ျဖစ္ကာ လုပ္ေဆာင္ရ လြယ္ကူ သက္သာပါတယ္။

          အေတာ္အသင့္ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးကုိ ရပ္ရြာ ေဒသႏၱရေဆးခန္း မွာ ျပဳစုကုသေပးကာ ႀကီးထြားမႈနဲ႔ အာဟာရ အေျခအေန ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း ၊ ေန႔လယ္တစ္နပ္ အာဟာရ ျဖည့္စြက္ေပးျခင္း ၊ မိခင္ကုိ လက္ေတြ႕ ျပသပညာေပးျခင္း ၊ သာမန္ေရာဂါ ကုသေပးျခင္း ၊ မိခင္ကုိ ခ်က္ျပဳတ္ ေစျခင္းနည္းနဲ႔ ပညာေပးႏုိင္တယ္။

          အျပင္းအထန္ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ ငါးႏွစ္ေအာက္ ကေလးကုိ ရပ္ရြာအတြင္းမွာ ျပဳစုကုသကာ အပတ္စဥ္ ႀကီးထြားမႈနဲ႔ အာဟာရ အေျခအေန ေစာင့္ၾကပ္ျခင္း ၊ အနည္းဆံုး ေန႔လယ္စာ တစ္နပ္နဲ႔ အျခား အာဟာရဓာတ္မ်ား ျဖည့္တင္းျခင္း ၊ ေဆး၀ါး ကုသေပးျခင္း ၊ မိခင္နဲ႔ ျပည္သူတုိ႔ကုိ အာဟာရ ပညာေပးျခင္း ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ ပါတယ္။ မိခင္မွာ အာဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းရွိရင္ ပံုမွန္ထက္ စားေသာက္ေစ ျခင္း ၊ သားဆက္ျခား ေပးျခင္း ၊ အားေဆး ကူေပးျခင္း ၊ ခ်က္ျပဳတ္နည္း သ႐ုပ္ျပ ေပးျခင္းတုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

          ပိန္ခ်ဳံး ေျခာက္ကပ္ျခင္းမွာ ေဖာေရာင္ျခင္း မရွိဘဲ ပိန္ခ်ဳံးႀကံဳလွီျခင္း ရွိကာ အေရျပားေအာက္ အဆီျပင္ မရွိဘဲ အ႐ုိးေပၚ အေရတင္ ျဖစ္တတ္တယ္။ ၾကြက္သား ေသးသိမ္ကာ ျပင္းထန္စြာ ရွိတတ္တယ္။ ႀကီးထြားမႈ ေႏွးေကြးကာ စိတ္ဓာတ္ မေျပာင္းလဲတတ္ဘူး။ ေဖာေရာင္ျခင္း မွာ ေျခေထာက္ သုိ႔မဟုတ္ မ်က္ႏွာ သုိ႔မဟုတ္ တစ္ကုိယ္လံုး ၀ေနသလုိ ရွိကာ ပိန္ခ်ဳံးႀကံဳလွီမႈ တစ္ခုခု ရွိတယ္။ ႀကီးထြားမႈ ေႏွးေကြးတတ္တယ္။ ရႊင္လန္းမႈမရွိ ၊ ပတ္ဝန္းက်င္ကုိ စိတ္ဝင္စားမႈ မရွိ ၊ စိတ္ဆုိးလြယ္ ၊ စိတ္ေကာက္လြယ္တယ္။

          အျခား ေျပာင္းလဲမႈ အေနနဲ႔ ေျခာက္ကပ္ျခင္းမွာ စားခ်င္ ေသာက္ခ်င္စိတ္ ရွိတယ္။ ဝမ္းပ်က္ျခင္း ရွိတယ္။ အေရျပား ေျပာင္းလဲမႈ မရွိဘူး။ ဆံပင္ ေျပာင္းလဲမႈ အနည္းငယ္နဲ႔ ေသြးအားနည္းျခင္း ရွိကာ က်ီးကန္း ပါးစပ္နာ ဗီတာမင္ေအ ခ်ိဳ႕တဲ့ လကၡဏာ ရွိတယ္။ ေဖာေရာင္ျခင္း မွာ စားခ်င္ ေသာက္ခ်င္စိတ္ မရွိ၊ ၀မ္းပ်က္ျခင္း မရွိ ၊ ဆံပင္က်ိဳးေၾကေနကာ သံဓာတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း ၊ ေဖာလစ္အက္စစ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ ေသြးအားနည္း ေရာဂါ ရွိတတ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာ လြင္သန္႔

ဓာတ္ပံု = ေမာင္ျပည့္မင္းသိမ္း