Wednesday, September 30, 2020

ကုိဗစ္-၁၉ ေရာဂါကာကြယ္ကုသမႈအတြက္ အစြမ္းထက္လွတဲ့ မိခင္ႏုိ႔ရည္

 ကုိဗစ္-၁၉ ေရာဂါကာကြယ္ကုသမႈအတြက္ အစြမ္းထက္လွတဲ့ မိခင္ႏုိ႔ရည္



နိုဗယ္ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္ ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့  ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါကို ကာကြယ္နိုင္ဖို့ သိပၸံ ပညာရွင္ေတြက အမို်းမို်းေသာ ကာကြယ္ ေဆးေတြကို ေဖာ္စပ္စ မ္းသပ္ထုတ္လုပ္ ေနပါတယ္။ ေဖာ္စပ္စမ္းသပ္တဲ့ ေနရာမွာ ကာကြယ္ေဆးက သပ္သပ္၊ ကုသေဆးက သပ္သပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆးေကာ၊ ကုသေဆးေကာ နွစ္မို်းစလံုး အတြက္ထိ ေရာက္တဲ့ဟာကို မေတြ့ေသးပါဘူး။



အခုေတာ့    တရုတ္နိုင္ငံမွ သုေတသီ ေတြက ကာကြယ္ေဆး အတြက္သာမက ကုသေဆး အတြက္ပါ  အစြမ္းထက္လွတဲ့ အရာတစ္ခုကို ေတြ့ရိွလိုက္ပါ တယ္။ အဲဒါကေတာ့ တျခားမဟုတ္ပါဘူး။ လူသားေတြဆီမွာ ရိွျပီးသားျဖစ္တဲ့ အျပင္ အဖိုးအနဂၣ ထိုက္တန္လွတဲ့ မိခင္နို့ရည္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ မိခင္နို့ရည္ဟာ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါကို  ကာကြယ္နိုင္ရံု သာမက ကုသနိုင္စြမ္း ရိွတယ္လို့ တရုတ္သိပၸံပညာ ရွင္ေတြရဲ့ သုေတသနမွာ ေတြ့ရိွ ထားတာပါ။


ေပက်င္းျမို့မွာ ရိွတဲ့ သိပၸံပညာ ရွင္အဖဲြ့ တစ္ဖဲြ့ဟာ နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္လို့ေခၚတဲ့   Sars-CoV-2 ဗိုင္းရပ္နဲ့ထိေတြ့ ထားတဲ့ ကလာပ္စည္းေတြ အေပၚ မိခင္နို့ရည္က ဘယ္ေလာက္အထိ သက္ေရာက္မႈ ရိွတယ္ ဆိုတာကို စမ္းသပ္ပါတယ္။ အဲဒီနို့ရည္ဟာ ကမၻာ့ကပ္ေရာဂါ စတင္ မျဖစ္ပြားခင္  ၂၀၁၇ ခုနွစ္က တည္းက ေကာင္းစြာရယူ သိမ္းဆည္းထားတဲ့ နို့ရည္ ျဖစ္ပါတယ္။ စမ္းသပ္ခံရတဲ့ ကလာပ္စည္းေတြထဲ မွာေတာ့ တိရစၧာန္ေတြရဲ့ ေက်ာက္ကပ္ ကလာပ္စည္းမ်ား မွသည္ ကေလးငယ္ေတြ ရဲ့ အဆုတ္နဲ့အူ ကလာပ္စည္းေတြ အထိ ပါ၀င္ပါတယ္။


စမ္းသပ္ခံရတဲ့   ကလာပ္စည္းေတြ ဘယ္လိုပဲ ေျပာင္းသြား ေျပာင္းသြား ရလဒ္ ကေတာ့တစ္ခုတည္း ပါပဲ။ အဲဒီရလဒ္ကေတာ့ ဘယ္လိုသက္ရိ ဗိုင္းရပ္မို်းရိုး ဗီဇမဆို နို့ရည္ ေၾကာင့္ ေသဆံုးသြားရတာ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ နိရည္က ကလာပ္စည္းေတြကို ဗိုင္းရပ္ ရဲ့တြယ္ကပ္မႈ၊ ၀င္ေရာက္မႈ အျပင္ အဲဒီလို တြယ္ကပ္ ၀င္ေရာက္ျပီး ေနာက္ ဗိုင္းရပ္ရဲ့ ပံုတူပြားမႈေတြကို ေတာင္မွ တားျမစ္နိုင္စြမ္း ရိွတယ္လို့ သုေတသနအဖဲြ့ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ေပက်င္း ဓာတုနည္းပညာ တကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡ ထံုယီကန္ းကေျပာပါတယ္။ ကမၻာ့ကပ္ေရာဂါ စျဖစ္တုန္းက မိခင္နို့ တိုက္ေကြ်းျခင္းဟာ   ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ ကူးစက္ပံ့်နံွ့မႈနႈန္းကို  ျမင့္တက္ေစတယ္ ဆိုျပီး ယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။


ဒါေၾကာင့္ ကပ္ေရာဂါ စတင္ျဖစ္ပြားရာ ၀ူဟန္ျမို့မွာ ဆရာ၀န္ေတြကေ မြးကင္းစ ကေလးငယ္ေတြကို မိခင္နဲ့ခဲြထားတဲ့ အျပင္ မိခင္နို့မတိုက္ ေစဘဲ ေဖာ္ျဖူလာနို့မႈန့္ေတြ ကိုသာ တိုက္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္     မိခင္နို့ကို ေသာက္စို့တဲ့ ကေလးငယ္ ေတြဟာ   ေရာဂါပိုးကို သယ္ေဆာင္သူ ေတြျဖစ္နိုင္တယ္လို့ အေမရိကန္ ေရာဂါ ကာကြယ္ထိ န္းခု်ပ္ေရးဌာန က သတိေပးခဲ့ ပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့    ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖဲြ့က ေနာက္ဆံုး လုပ္တဲ့ သုေတသန မွာေတာ့  မိခင္ေတြအေနနဲ့ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါျဖစ္ေန တယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ သူတို့ရဲ့ ကေလးငယ္ ေတြကို နို့ခို်တိုက္ေကြ်းမႈ စိတ္ခ်လက္ခ် လုပ္နိုင္တယ္လို့ ေျပာထားပါတယ္။


ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ့ ဟာ ကိုဗစ္-၁၉ လူနာ ၄၆ ဦးရဲ့ သူတို့သားသမီး အေပၚ နို့ခို်တိုက္ေကြ်းမႈ အေျခအေနေတြကို ဇြန္လတစ္လလံုး မွာေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္တာပါ။ အဲဒီလူနာ ၄၆ ဦးထဲကမွ သံုးဦးရဲ့ နို့ရည္ထဲမွာ ဗိုင္းရပ္မို်းရိုး ဗီဇေတြေတြ့ရိွ ေပမယ့္လည္း     အဲဒီကေနမွ တစ္ဆင့္ ကေလးငယ္ကို ဗိုင္းရပ္ကူးစက္တ ယ္ဆိုတဲ့ သက္ေသ မေတြ့ခဲ့ပါဘူး။


နို့ခို်ေသာက္စို့တဲ့ ကေလးငယ္ေတြထဲက တစ္ဦးသာ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါျဖစ္တာကို ေတြ့ရပါတယ္။   ဒါေပမဲ့လည္း   အဲဒီလို ကူးစက္ရတာဟာ တျခားနည္းလမ္း ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ဒီလိုေျပာဆိုခ်က္ေတြေၾကာင့္ ပါေမာကၡ ထံုယီကန္းနဲ့ အဖဲြ့ဟာ ေနာက္ထပ္စ မ္းသပ္မႈ တစ္ခုကိုလုပ္ပါတယ္။    အဲဒါကေတာ့ သူတို့က က်န္းမာတဲ့ ကလာပ္စည္း တခို့်ကို မိခင္နို့ရည္ေတြနဲ့ ေရာလိုက္ပါတယ္။ ျပီးတဲ့ အခါ နို့ရည္ေတြကို ေဆးခ်လိုက္ျပီး အဲဒီ ကလာပ္စည္း ေတြကို ဗိုင္းရပ္နဲ့ ထိေတြ့ေစ ပါတယ္။


အဲဒီစမ္းသပ္မႈ မွာေတာ့  ဗိုင္းရပ္ဟာ နို့ရည္စိမ္ထားတဲ့ ကလာပ္စည္းကို တြယ္ကပ္မႈ သို့မဟုတ္ ကလာပ္စည္းထဲ ၀င္ေရာက္မႈ မရိွလုနီးပါး ျဖစ္တာကို ေတြ့ရပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးဘဲ    ကုသမႈအေနနဲ့ ဆိုရင္လည္း  နို့ရည္က ဗိုင္းရပ္ကူးစက္ခံ ထားရတဲ့ ကလာပ္စည္း ေတြမွာ ဗိုင္းရပ္ အေနနဲ့   ေနာက္ထပ္ပံုတူ ပြားမႈေတြမရိွ ေအာင္ ရပ္တန့္လိုက္နိုင္တာ ကိုလည္း ေတြ့လိုက္ရပါတယ္။


ဒါေၾကာင့္   မိခင္နို့ရည္ဟာ ဗိုင္းရပ္ ကူးစက္မႈကို ထိန္းခု်ပ္နိုင္ေၾကာင္း၊ ဒါ့အျပင္ HIV ကဲ့သို့ဗိုင္းရပ္ေတြနဲ့ ဗက္တီးရီးယား ေတြရဲ့ သက္ေရာက္မႈကို နိွမ္နင္းနိုင္စြမ္း ရိွနိုင္ေၾကာင္း ပါေမာကၡ ထံုယီကန္းနဲ့ အဖဲြ့က သံုးသပ္ထားပါတယ္။ မိခင္နို့ရည္က နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္ ကိုနိွမ္နင္းနိုင္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက နို့ရည္မွာပါတဲ့   လက္တိုဖာရင္ကဲ့သို့ ဗိုင္းရပ္ တိုက္ဖ်က္ေရး ပရိုတိန္းေတြေ ၾကာင့္ျဖစ္နိုင္ တယ္လို့ယူဆျပီး ေနာက္ထပ္စ မ္းသပ္မႈေတြ လုပ္ေပမယ့္လည္း ဘယ္ပရိုတိန္းကမွ ထင္သေလာက္မ စြမ္းေဆာင္နိုင္ခဲ့ တာကိုေတြ့ရ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္  ဗိုင္းရပ္ကို နိွမ္နင္းနိုင္တဲ့ အရာက နို့ရည္ထဲမွာ ပါတဲ့ နို့ဓမ္းျဖစ္နိုင္ တယ္လို့ သုေတသီေတြက ဆိုပါတယ္။ နို့ဓမ္းထဲမွာ မတူညီတဲ့ ပရိုတိန္းအမ်ား အျပား ပါ၀င္ပါတယ္။


နြားနဲ့ဆိတ္ကေန ရတဲ့နို့ဓမ္းက သက္ရိွ ဗိုင္းရပ္မို်းရိုး ဗီဇေတြကို ၇၀ ရာခိုင္နႈန္း အထိေခ်မႈန္း နိုင္ျပီး မိခင္နို့ရည္ကေတာ့ အဲဒီဗိုင္းရပ္ေတြကို ေခ်မႈန္းနိုင္စြမ္း ရာနႈန္းျပည့္ နီးပါးရိွတယ္လို့ ပါေမာကၡ ထံုယီကန္း နဲ့အဖဲြ့ကဆိုပါတယ္။


ဒါ့အျပင္ မိခင္နို့ရည္ေၾကာင့္ ဘယ္လို ဆိုးကို်း သက္ေရာက္မႈ ကိုမွ်  မေတြ့ရဘဲ တစ္ဖက္မွာ   ဗိုင္းရပ္ကို ေခ်မႈန္းေနတုန္း က်န္တစ္ဖက္မွာ ကလာပ္စည္း အသစ္ေတြကို တိုးပြားလာ ေစတာကိုလည္း ေတြ့ရပါတယ္။

တခို့်  မိခင္ေတြက နို့ရည္မထြက္တဲ့ အတြက္ တျခားသူက လွူဒါန္းထားတဲ့ နို့ရည္ေတြကို ကေလးငယ္ေတြကို တိုက္ေကြ်းေလ့ ရိွပါတယ္။ အလွူခံရရိွထားတဲ့ နို့ရည္အမ်ားစုဟာ အပူေပးျပီး ပိုးသတ္ထားတာပါ။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ တျခားကူးစက္မႈေတြ မရိွ ေစဖို့ျဖစ္ပါတယ္


ဒီအခ်က္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး  ပါေမာကၡ ထံုယီကန္းနဲ့အဖဲြ့ဟာ မိခင္နို့ရည္ကို အပူခိ်န္ ၉၀ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္မွာ ၁၀ မိနစ္အထိ အပူေပးျပီးေနာက္ စမ္းသပ္မႈ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ နို့ဓမ္းမွာပါတဲ့ ပရိုတိန္း ေတြဟာ အသက္၀င္လႈပ္ရွားမႈ မရိွေတာ့တဲ့ အတြက္ နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္ကူးစက္မႈ ကေန ကာကြယ္နိုင္နႈန္း က ၂၀ ရာခိုင္နႈန္း ေအာက္အထိ က်ဆင္းသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ဟာ ဗိုင္းရပ္ တိုက္ဖ်က္ေရး ေဆး၀ါးေတြ ထုတ္လုပ္ရာမွာ အထူးသတိျပုရမယ့္ အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္ တယ္လို့ ပါေမာကၡ ထံုယီကန္းနဲ့ အဖဲြ့က သတိေပးထား ပါတယ္။


မိခင္နို့ရည္ဟာ အမို်းမို်းေသာ ကလာပ္စည္း အတြင္းမွာရိွတဲ့ ဗိုင္းရပ္ေတြကို  ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ေခ်မႈန္းနိုင္စြမ္း ရိွတာ မွန္ေပမယ့္လည္း   ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတာရဲ့ အေျဖအတြ က္ကေတာ့ ေနာက္ထပ္သုေတ သနေတြ လုပ္ရဖို့ ရိွေနပါေသးတယ္။ အခုသုေတသန နဲ့ပတ္သက္ျပီး   ျခံုငံု သံုးသပ္ရမယ္ဆို ရင္ မိခင္နို့ရည္ဟာ နိုဗယ္ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္ကူး စက္မႈ ကာကြယ္နိုင္ရံု သာမက  ဗိုင္းရပ္ကူးစက္မႈ ကိုကုသရာမွာ လည္း အစြမ္းထက္တာကို ေတြ့ရပါတယ္။ 


အရင္တုန္းက သုေတသီေတြေျပာ သလို မိခင္နို့ တိုက္ေကြ်းျခင္း ေၾကာင့္ နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္ကူးစက္မႈ ကိုပိုျဖစ္ေစတယ္ ဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မိခင္နို့ရည္ကို အပူေပး ပိုးသတ္လိုက္တဲ့ အခိ်န္မွာေတာ့ ဗိုင္းရပ္ကူးစက္မႈ ကို ကာကြယ္နိုင္စြမ္းက ေတာ္ေတာ္ေလးကို က်ဆင္းသြားတဲ့ အတြက္ မိခင္နို့ကို အေျခခံ ျပီး ကာကြယ္ေဆး ထုတ္မယ္ဆိုရင္ ဒီအခ်က္ က အထူးသတိထား ရမယ့္အခ်က္ပဲ ျဖစ္ေၾကာင္း  ေရးသားတင္ျပ လိုက္ရပါတယ္။


ထက္ျမက္

ref: SCMP

Photo from Internet

No comments: