Thursday, October 1, 2020

COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါ ႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား

 COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါ ႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား



၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ မွ စတင္ျဖစ္ပြား ခဲ့သည့္ COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါမွာ ယေန႔အခ်ိန္ ကာလအထိ ကမၻာ့လူသား မ်ားအား ေျခာက္လွန္႔ဆဲ ျဖစ္သည္။ COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါမွာ SARS-CoV-2 အမည္ရသည့္ ဗုိင္းရပ္ပုိးသစ္ ေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည့္ COVID-19 ေရာဂါမွာ အသက္အရြယ္ မေရြး ၊ က်ားမ မေရြး ၊ အသားအေရာင္ မေရြး ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႕ ေစတတ္ေၾကာင္း ၊ ေနာက္ခံ ေရာဂါ ရွိသည့္ လူနာမ်ားကုိ ပုိမုိ ေသေက်ေစတတ္ ေၾကာင္းကုိလည္း အမ်ား သိရွိၾကၿပီး ျဖစ္သည္။


ယခု ေဆာင္းပါးတြင္ COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါ၏ ကေလးငယ္မ်ား အေပၚ အႏၱရာယ္ ျပဳႏုိင္ေျခကုိ သုေတသနမ်ား အေျခခံလ်က္ တင္ျပလုိသည္။ ကမၻာတစ္၀န္း မွ ထြက္ရွိထားသည့္ COVID-19 ကူးစက္ခံရသူ ကေလးငယ္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သုေတသန မ်ားကုိ ေလ့လာ ၾကည့္သည့္အခါ သုေတသန တစ္ခုခ်င္းစီး အေပၚ မူတည္လ်က္ ကေလးငယ္ မ်ားတြင္ COVID-19 ေရာဂါပုိး ကူးစက္ခံ ရမႈမွာ သုည ဒသမ ၃၉ ရာခုိင္ႏႈန္း မွ ၁၂ ဒသမ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္း အထိ ကြဲျပား ျခားနားစြာ ရွိေနေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ မ်ား၏ သုည ဒသမ ၉ ရာခုိင္ႏႈန္း သာလွ်င္ COVID-19 ကူးစက္ခံရျခင္း ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။


COVID-19 သည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အသက္ရွဴ လမ္းေၾကာင္းမွ ကူးစက္ျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ကေလးငယ္ မ်ားထံမွ တစ္ဆင့္ ကူးစက္သည့္ COVID-19 ဗုိင္းရပ္ပုိးမ်ားမွာ မစင္ ၊ အညစ္အေၾကး မ်ားမွ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း သံုးသပ္ခ်က္ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ရွိသည္။ ႏွာေခါင္း ႏွင့္ အာေခါင္တုိ႔ဖတ္ (Nasal swab) ရလဒ္မ်ား Negative ျဖစ္သြားၿပီး ေနာက္ထပ္ ၄ ရက္တုိင္ေအာင္ COVID-19 ဗုိင္းရပ္ပုိးမ်ားမွာ လူတုိ႔၏ မစင္ ၊ အညစ္အေၾကး မ်ားတြင္ ပါ၀င္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။ ထုိ႔ အတြက္ေၾကာင့္ အညစ္အေၾကး သန္႔စင္ရန္ လူႀကီးမိဘ မ်ား အကူအညီ ယူေနရသည့္ အရြယ္ ကေလးငယ္ မ်ားထံမွ COVID-19 ကူးစက္ ႏုိင္ေျခ ရွိေၾကာင္း သတိခ်ပ္ၾကဖုိ႔ ျဖစ္သည္။


COVID-19 ဗုိင္းရပ္ပုိးသည္ မ်ားမ်ားပုိစစ္ ႏုိင္ေလေလ မ်ားမ်ားပုိးေတြ႕ ေလေလ ဟူသည့္ ၀ိေသသ ရွိသည္။ ေတာင္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံတြင္ COVID-19 ပုိး ေတြ႕သူ စုစုေပါင္း (လူႀကီး ၊ ကေလး အားလံုး) ၏ ၄ ဒသမ ၈ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ ကေလးငယ္မ်ား ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ၄င္း သုေတသန တြင္ ေတာင္ကုိရီးယား ႏုိင္ငံသား ကေလးငယ္ မ်ား၏ ၁၈ ရာခုိင္ႏႈန္း အထိ ပါ၀င္စစ္ေဆး ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ တရုတ္ႏုိင္ငံမွ ျပဳလုပ္သည့္ သုေတသန တစ္ခုတြင္ ကေလးငယ္ ၁၃၉၁ ဦးအား စစ္ေဆးသည့္ အခါ COVID-19 ပုိးရွိသူ ၁၇၁ ဦး ( ၁၂ ဒသမ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္း) ေတြ႕ရွိရသည္။ ပုိးေတြ႕ရွိ ရသူ ကေလးငယ္ မ်ား၏ ပ်မ္းမွ် အသက္အရြယ္မွာ ၆ ဒသမ ၇ ႏွစ္ ျဖစ္သည္။


ကေလးငယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚေလ့ရွိသည့္ COVID-19 လကၡဏာမ်ား


COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါ၏ အေျခခံ လကၡဏာ ေလးရပ္ ရွိသည္။ ဖ်ားျခင္း ၊ ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း ၊ ေမာပန္းျခင္း ႏွင့္ အားအင္ကုန္ခန္းျခင္း တုိ႔ျဖစ္သည္။ ကေလးငယ္ မ်ားတြင္လည္း လူႀကီးမ်ား ကဲ့သုိ႔ပင္ အထက္ပါ လကၡဏာမ်ား ခံစားၾက ရေလ့ရွိသည္။ ေရာဂါ လကၡဏာျပသည့္ ကေလးငယ္ မ်ား၏ ၄၁ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း မွ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္း မွာ ကုိယ္အပူခ်ိန္ တက္သည့္ လကၡဏာ ကုိ ခံစားၾကရသည္။ ေခ်ာင္းဆုိး၊ ႏွာေစးျခင္း ႏွင့္ လည္ပင္းနာျခင္း တုိ႔မွာလည္း ကေလးငယ္ မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားသည္။


ဗုိက္နာျခင္း ၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္း ၊ ၀မ္းေလ်ာျခင္း စသည့္ အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္း လကၡဏာမ်ားမွာ COVID-19 ကူးစက္ခံ ရသူ ကေလးငယ္ မ်ား၏ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔တြင္ ျဖစ္ပြားေလ့ ရွိသည္။ ႏွလံုး ၾကြက္သား ေရာင္ရမ္းၿပီး ႏွလံုးစည္းခ်က္ မမွန္သည့္ လကၡဏာ မ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚတတ္သည္ ဆုိေသာ္လည္း သိသာ ထင္ရွားစြာ မ်ားျပားျခင္း မရွိဟု ဆုိသည္။


တရုတ္ျပည္တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ COVID-19 ဗုိင္းရပ္ပုိး ကူးစက္ခံရသူ ကေလးငယ္ ၂၁၄၃ ဦး ပါ၀င္သည့္ သုေတသန အရ ၄င္း ကေလးငယ္ မ်ား၏ ၄ ဒသမ ၄ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ ေရာဂါ လကၡဏာ လံုး၀ ျပသျခင္း မရွိဘဲ ၅၅ ဒသမ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္း မွာေတာ့ ႏွာေစး အေအးမိ ၊ လည္ပင္းနာ စသည့္ လကၡဏာ အေပ်ာ့စား မ်ားသာရွိ ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ COVID-19 ကူးစက္ခံ ကေလးငယ္ မ်ားမွာ လူႀကီးမ်ားေလာက္ ေရာဂါ လကၡဏာ ျပင္းထန္ေလ့ မရွိဘဲ ေသဆံုးမႈလည္း နည္းပါးေၾကာင္း သုေတသန အားလံုးက တညီတညြတ္တည္း ဆုိထား ၾကသည္။ လက္ရွိ ကာလအထိ COVID-19 ကူးစက္ ခံရသူ လူႀကီးမ်ား၏ ေသဆံုးမႈ ႏႈန္းမွာ ၄ ရာခုိင္ႏႈန္း ျဖစ္သည္။


ကေလးငယ္မ်ားတြင္ COVID-19 ေရာဂါေ၀ဒနာ ျပင္းထန္စြာ ခံစားရေစႏုိင္သည့္ ေနာက္ခံအေၾကာင္းရင္းမ်ား


အ၀လြန္သည့္ ကေလးငယ္မ်ား ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွိသည့္ ကေလးငယ္မ်ား ၊ နာတာရွည္ အဆုတ္ေရာင္ ၊ အဆုတ္ပြ ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ကဲ့သုိ႔ အဆုတ္ေရာဂါ ရွိသည့္ ကေလးငယ္မ်ား ၊ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါရွိ သူမ်ား HIV ပုိး ကူးစက္ခံ ကေလးငယ္ မ်ားတြင္ COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားပါက ARDS ဟုေခၚသည့္ ရုတ္တရက္ အဆုတ္ ပ်က္စီးျခင္း ေရာဂါစုမွာ COVID-19 ပုိး စတင္ ကူစက္ခံရ သည္မွ တစ္ပတ္ အတြင္ ျဖစ္ေပၚ လာႏုိင္ၿပီး အသက္ ဆံုးရႈံးႏုိင္ သျဖင့္ ထုိသုိ႔ေသာ လူနာအုပ္စု မ်ားတြင္ COVID-19 ပုိး ကူးစက္ခံ ရျခင္းကုိ ခ်က္ခ်င္း သတိျပဳမိဖုိ႔ လုိအပ္သည္။


COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါ ျပင္းထန္စြာ ခံစားရႏုိင္သည့္ အုပ္စုမွာ အသက္ ၃ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ား ျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ေမြးကင္းစ ႏွင့္ တစ္ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ မ်ားတြင္ ပုိမုိ ျပင္းထန္ ႏုိင္သည္။ COVID-19 ကူးစက္ခံ ရသူ ကေလးငယ္ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ပါ၀င္သည့္ သုေတသန တစ္ခုတြင္ ၁၀ လသား ကေလးငယ္ တစ္ဦးသာ အသက္ဆံုးရႈံး ခဲ့ၿပီး အူပိတ္ျခင္းေၾကာင့္ ေသဆံုးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။


အထူး မွတ္သားရန္မွာ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္မ်ား ေဆးလိပ္ ေသာက္သံုးပါက ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္ မ်ားမွာ နာတာရွည္ အဆုတ္ေရာဂါ မ်ား ပုိမုိျဖစ္ပြား လာႏုိင္ၿပီး COVID-19 အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါ၏ ဒဏ္ကုိ ပုိမုိ ခံစားၾက ရဖြယ္ ရွိသည့္ အခ်က္ ျဖစ္သည္။


COVID-19 ကူးစက္ခံ ကေလးငယ္မ်ား၏ အလားအလာ


ယေန႔ အခ်ိန္အထိ ျပဳလုပ္ၿပီး ျဖစ္ေသာ သုေတသန မ်ားအရ ကေလးငယ္ မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားသည့္ COVID-19 မွာ လူႀကီးမ်ားေလာက္ ေရာဂါ ျပင္းထန္ျခင္း မရွိဘဲ လ်င္ျမန္စြာ ျပန္လည္ ေကာင္းမြန္ေလ့ ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ထုိသုိ႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ ကေလးငယ္ မ်ား၏ အဆုတ္ မ်က္ႏွာျပင္ တြင္ ACE 2 အမည္ရသည့္ အသားဓာတ္ မွာ လူႀကီးမ်ားေလာက္ မေပါမ်ား ေသးသည့္အတြက္ ေရာဂါျပင္းထန္ မႈလည္း အားနည္း ရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ၾကသည္။


တခ်ိဳ႕ သုေတသန မ်ားမွာေတာ့ ကေလးငယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိသည့္ တုပ္ေကြး ဗုိင္းရပ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ အသက္ရွဴ လမ္းေၾကာင္း အတြင္း နဂုိ ကတည္းက ေနရယူ ထားၾကၿပီး COVID-19 ဗုိင္းရပ္မ်ားကုိ ခံႏုိင္ရည္ ရွိေစဖုိ႔ ကေလးငယ္ မ်ားကုိ ေလ့က်င့္ ေပးျခင္း ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ဆုိထားၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ ကေလးငယ္ မ်ားမွာ COVID-19 ဗုိင္းရပ္ပုိး ႏွင့္ တျခား ဗုိင္းရပ္မ်ား ၿပိဳင္တူ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိ ေနတာမ်ိဳးလည္း ရွိသည္။


အခ်ဳပ္အားျဖင့္ COVID-19 ျပင္းထန္ အဆုတ္ေရာင္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ ၊ COVID-19 ဗုိင္းရပ္ပုိး စစ္ေဆြး ေတြ႕ရွိမႈမွာ ကေလးငယ္ မ်ားတြင္ လူႀကီးမ်ားထက္ နည္းပါး ေနသည္ ဆုိေသာ္လည္း ေရာဂါ တစ္စံုတစ္ရာ မျပဘဲ ပုိးသယ္ေဆာင္ ျဖန္႔ေ၀ေနသည့္ ကေလးငယ္ မ်ားစြာ ရွိေနႏုိင္ေၾကာင္း သတိခ်ပ္ ရပါမည္။ ေနာက္ခံ ေရာဂါမ်ား ရွိေနသည့္ ကေလးငယ္ မ်ားတြင္ COVID-19 ေရာဂါပုိး သံသယ ႀကီးစြာထားၿပီး ေဆးကုသမႈ အျမန္ဆံုး ေပးႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္သည္။ ကေလးငယ္ မ်ားမွတစ္ဆင့္ COVID-19 ကူးစက္ျခင္းမွာ အသက္ရွဴ လမ္းေၾကာင္း မွ သာမက အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္း ၊ အညစ္အေၾကး မ်ားမွ တစ္ဆင့္ ပါ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း သတိျပဳ ၾကဖုိ႔ လုိအပ္သည္။ ကေလးငယ္ မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ COVID-19 ေရာဂါ ကာကြယ္ ကုသေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ဆက္လက္ သုေတသန ျပဳေနရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားလုိက္ရ ပါသည္။


ေဒါက္တာ လႊမ္းမုိးဟန္

ဓာတ္ပံု - အင္တာနက္




No comments: