Friday, October 23, 2020

အခ်ိန္မဆုိင္းဘဲ ကုသပါ

 

အခ်ိန္မဆုိင္းဘဲ ကုသပါ 

(အရုိး အေၾကာ အဆစ္အမ်က္ ေရာဂါ)

 


အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္ ေရာဂါသည္ အျဖစ္အမ်ားဆုံး အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါ အမ်ဳိးအစား တစ္ခုျဖစ္ၿပီး အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး အသက္အရြယ္ ပုိင္းျခား မေရြး ျဖစ္တတ္ၿပီး မိသားစုဝင္ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမမ်ားမွ ျဖစ္ေလ့ ရွိသူမ်ား၊ ေဆးလိပ္ ေသာက္သူမ်ား၊ ကေလးမီးဖြား ၿပီးစ  ႏုိ႔တုိက္မိခင္ မ်ားႏွင့္ အသက္ ေလးဆယ္ေက်ာ္ အမ်ဳိးသမီး မ်ားတြင္ င္းေရာဂါ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ပိုမ်ားသည္။

အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္ ေရာဂါတြင္ ေသြးေလးဖက္နာ၊ အေရျပား ေလးဖက္နာ၊ အေရျပားထု ေလးဖက္နာ စသည္ျဖင့္ အမ်ဳိးအစား ေပါင္း ၂ဝဝ ရွိသည္။ ေလးဖက္နာ ေရာဂါတြင္ အဆစ္နာ၊ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိၿပီး င္းေရာဂါမ်ား အနက္ အမ်ားဆုံး ေတြ႕ရွိရ သည္မွာ ေဂါက္ေရာဂါ၊ ဒူးက်ီးေပါင္း ေရာဂါ ေခၚ ဇရာႏွင့္ ဒဏ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ဒူးနာေရာဂါ၊  လည္ပင္းေရာင္ ေစေသာ ဗက္တီးရီးယား ပုိးေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ပိုးေလးဖာက္န Rheumatic Fever  အဆစ္ငယ္မ်ား နာတာရွည္ ေရာင္ရမ္းသည့္ ေသြးေလးဖက္နာ ေခၚ RA, Rheumatiod Arthritis ႏွင့္ အေရျပား ေလးဖက္နာ ေခၚ SLE ေရာဂါတုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။


အသက္ႀကီး လာျခင္း၊ အဝလြန္ျခင္း၊ အဆစ္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရဖူးျခင္း  စသည္ တုိ႔ေၾကာင့္ အ႐ုိး အဆစ္မ်ားရွိ အ႐ုိးႏုမ်ား တျဖည္းျဖည္း ပြန္းတုိက္ ပ်က္စီးလာၿပီး အဆစ္မ်ား ေရာင္၍ နာလာျခင္ျဖစ္သည္။

အျဖစ္မ်ားဆုံး ေနရာမ်ားမွာ ဒူးဆစ္၊ တင္ပါးဆုံ႐ုိး၊ ေက်ာ႐ုိးႏွင့္ လက္ဆစ္တုိ႔ ျဖစ္သည္။ အ႐ုိးအဆစ္ ေရာင္ျခင္း အထူးသျဖင့္ ဒူးဆစ္နာ ျခင္းေၾကာင့္ လႈပ္ရွား သြားလာတုိင္း နာျခင္း၊ က်ပ္ခဲေနျခင္းတုိ႔ ခံစားရၿပီး ပုံမွန္ လႈပ္ရွားမႈမ်ဳိး မျပဳလုပ္ႏုိင္ ေတာ့ဘဲ   ေႏွးေကြး လာၿပီး ေသြးတုိး၊ ႏွလုံး၊ ဆီးခ်ဳိ တုိ႔ကုိပါ ပုိမုိျဖစ္ေပၚ ေစႏုိင္သည္။ အခ်ိန္ၾကာ လာသည္ႏွင့္အမွ် အ႐ုိး၊ အဆစ္ အမ်က္ ပ်က္စီးမႈ ဆုိးရြားသြားကာ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူရႏုိင္သည္။ 

အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါႏွင့္ကမၻာ

ကမၻာတစ္ဝန္း၌ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားသူ တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ပုိမုိမ်ားျပား လာၿပီး ကမၻာ့လူဦးေရ သန္း ၃၅ဝ ခန္႔သည္ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါ ခံစား ေနရသည္။ လူႀကီးမ်ားတြင္ သာမက ကေလးသူငယ္  မ်ားလည္း ခံစား ရတတ္သည္။ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ကုသခံယူမႈ မရွိပါက အခ်ိန္ၾကာ လာသည္ႏွင့္ အမွ် တစ္စတစ္စႏွင့္ မူလသဘာဝ အတုိင္း လႈပ္ရွား သြားလာမႈ မျပဳႏုိင္ေတာ့ေပ။  နာက်င္ျခင္း ေဝဒနာကုိ ခံစား ရ႐ုံမက ႏွလုံး၊ ဆီးခ်ဳိစသည့္ အျခား ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ားပါ ခံစားရ ႏုိင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အဆစ္ေရာင္ ျခင္းကုိ အခ်ိန္မီ ကုသဖုိ႔ အေရးႀကီးသည္။

ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ႀကီးက ႏွစ္စဥ္ ေအာက္တုိဘာ ၁၂ ရက္ကုိ  ကမၻာ့ အဆစ္ေရာင္ ေရာဂါေန႔ ( World Arthritis Day WAD ) အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး ထုိေန႔သုိ႔ ေရာက္တုိင္း ျပည္သူလူထုကုိ  အဆစ္ အမ်က္ေရာင္ ေဝဒနာႏွင့္ ပတ္သက္၍ က်န္းမာေရး ဆုိင္ရာ အသိပညာေပး ႏႈိးေဆာ္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ေလ့ရွိသည္။ ယခုႏွစ္ အတြက္ WAD ေဆာင္ပုဒ္မွာ  '' Cure Arthrites @ အ႐ုိး အေၾကာ အဆစ္ ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသပါျဖစ္သည္။  ၂ဝ၁၉  ခုႏွစ္အတြက္  ေဆာင္ပုဒ္မွာ Don’t Delay Connect Today @ အ႐ုိး၊  အေၾကာ၊ အဆစ္ေရာဂါ ေပ်ာက္ေအာင္ ကုသပါ  အဆစ္အမ်က္ ေရာင္ေရာဂါ ခံစားရပါက    အခ်ိန္ဆြဲ မေနဘဲ ေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္း သုိ႔ သြားပါ'' ျဖစ္သည္။ Arthritis သည္ အခ်ိန္မီကုသ ျခင္းျဖင့္ အဆစ္မ်ား လုံးဝပ်က္စီး မသြားေအာင္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ႏုိင္မည္ ျဖစ္၍   ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း  ယခုလုိ ေဆာင္ပုဒ္မ်ား ျပ႒ာန္းထား ရျခင္းျဖစ္သည္။

ဆစ္ေရာင္ ေရာဂါႏွင့္ ျမန္မာျပည္

ျမန္မာႏုိင္ငံ၌  ခုတင္-၅ဝဝ  ရန္ကုန္အထူးကု ေဆး႐ုံႀကီး အ႐ိုး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္ ေဆးပညာဌာန မွတ္တမ္းမ်ား အရ အတြင္းလူနာ အေနျဖင့္ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ၃ဝဝ၄ ဦး၊ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ၃ဝဝ၈ ဦး တက္ေရာက္ ကုသခဲ့ၿပီး ျပင္ပလူနာ အေနျဖင့္ ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ၈၃၆၃ ဦးႏွင့္ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ၉၁၁၉ ဦး အထိရွိကာ  တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္  လူနာအေရ အတြက္ မ်ားျပားလာသည္။

အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားသူမ်ား အေနျဖင့္ အဆစ္ေရာင္ ကုိက္ခဲသည့္ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားပါက နီးစပ္ရာ ဆရာဝန္ထံ ျပသၿပီး ဆရာဝန္၏ ေဆးၫႊန္းစာ ျဖင့္ ရန္ကုန္အထူးကု ေဆး႐ုံႀကီး ခုတင္-၅ဝဝ အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္ ေဆးပညာဌာန၊ ေျမာက္ဥကၠလာပ ေဆး႐ုံႀကီး အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္ ေဆးပညာဌာန ႏွင့္  မႏၲေလး အေထြေထြ ေရာဂါကု ေဆး႐ုံႀကီး အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္ ေဆးပညာဌာန တုိ႔၌ ကုသမႈခံယူ ႏုိင္သည္။ 

အ႐ုိး၊ အဆစ္အမ်က္ေရာင္ျခင္းေရာဂါအဆင့္ဆင့္

(အဆင့္-၁ လကၡဏာ စတင္ေသာ အဆင့္) အဆစ္မ်ား အနည္းငယ္ စတင္ပ်က္စီး လာၿပီး အ႐ုိးႏု ပ်က္စီးမႈ ၁ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းခန္႔ ျဖစ္ေပၚလာသည္။ (အဆင့္-၂  အနည္းငယ္ နာက်င္မႈ အဆင့္) အဆစ္ႏွစ္ခု ၾကားေနရာ က်ဥ္းလာၿပီး အ႐ုိးႏုမ်ား စတင္ပ်က္စီး လာကာ အ႐ုိးအတက္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။ (အဆင့္-၃ အလယ္အလတ္ အဆင့္) အဆစ္ႏွစ္ခုၾကား ေနရာ ပုိမုိေလ်ာ့နည္း လာၿပီး အ႐ုိးႏွစ္ခု စတင္ထိေတြ႕ လာပါသည္။ (အဆင့္-၄ ျပင္းထန္ေသာ အဆင့္) အဆစ္ႏွစ္ခုၾကား ေနရာမရွိ သေလာက္ နည္းသြားၿပီး  အ႐ုိးႏု  ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း ပ်က္စီးသြား၍ အ႐ိုးအတက္ ႀကီးမ်ား ျဖစ္လာသည္။ 

အဆစ္အမ်က္ေရာင္နာအတြက္ အေကာင္းဆုံး အစားအစာမ်ား

အမွ်င္ဓာတ္ႏွင့္ ပ႐ုိတင္း ျပည့္ဝေသာ အစိမ္းေရာင္ ပဲသီး အမ်ဳိးမ်ဳိး တုိ႔က အ႐ုိးမ်ား အတြက္သာမက အ႐ုိး ႏွင့္တြဲကပ္ ေနေသာ ၾကြက္သားမ်ား က်န္းမာေရး အတြက္ ေဆးျဖစ္ေစသည္။ ကယ္ဆီယမ္ဓာတ္ ၾကယ္ဝေသာ ႏြားႏို႔က အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္အမ်က္ ေရာင္နာ အားလုံးအတြက္ ေကာင္းက်ဳိးျပဳသည္။ ပ႐ုိဘုိင္အုိတစ္ ဓာတ္ၾကြယ္ဝေသာ ဒိန္ခ်ဥ္ကို   ေန႔စဥ္ စားေပးသင့္သည္။ ပဲပုပ္ပဲ ကလည္း ေဆးျဖစ္ ေစသည္။ ေဂၚရခါးသီး မၾကာမၾကာ စားေပးပါ။ ဆင္တုံးမႏြယ္ပင္ က ေရာင္ရမ္း ကုိက္ခဲျခင္း ေဝဒနာမ်ားကို သက္သာေျပေလ်ာ့ ေစသည္။

သစ္ၾကားသီး၊ ဗာဒံေစ့ကဲ့သုိ႔ အခြံမာသီး အေစ့အဆန္ မ်ားတြင္ ပ႐ုိတင္း၊ ကယ္ဆီယမ္၊ မဂၢနီစီယမ္၊ သြပ္၊ ဗီတာမင္အီး စေသာ ပ႐ုိတင္းဓာတ္ မ်ားႏွင့္ အမွ်င္ဓာတ္တုိ႔ ျပည့္စုံ လုံေလာက္စြာ ပါရွိေနၾကၿပီး င္းဓာတ္ေပါင္းစု မ်ားက အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္အမ်က္ ေရာင္ေရာဂါ အျပင္ ေသြးေလးဖက္နာ အတြက္သာမက အ႐ုိးေပ်ာ့၊  အ႐ုိးပြမ်ား အတြက္လည္း ေကာင္းက်ဳိးျပဳ ေပးႏုိင္သည္။

လက္ဖက္စိမ္း ထဲတြင္ ပါရွိေသာ ဖေလဗုိႏြိဳက္ EGCG ဓာတ္တစ္မ်ဳိးက ကုိယ္တြင္းကုိယ္ပ ေရာင္ရမ္းနာ မ်ားကုိ သက္သာ ေစသည့္အျပင္ အ႐ုိးႏုမ်ား ပ်က္စီးယုိယြင္း ျခင္းျဖစ္စဥ္ ကုိလည္း ေႏွးေကြး ေစသည္။ ေကြကာအုတ္၊ ဆန္လုံးညိဳႏွင့္ ေကာက္ႏွံမ်ား ကလည္း ေသြးေလးဖက္နာ ေရာဂါကုိ လြန္စြာ ေကာင္းက်ဳိးျပဳ ေပးႏုိင္သည္။ နႏြင္းမႈန္႔ထဲတြင္ Curcumin ဓာတုပစၥည္း တစ္မ်ဳိးပါရွိ ေနၿပီး င္းက ခႏၶာကိုယ္၏ ဆဲလ္မ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္းမွ ေလွ်ာ့ခ်ေပး ႏုိင္သည္။ သံလြင္ဆီႏွင့္ ေထာပတ္သီး အဆီ တုိ႔က ကိုယ္တြင္း ကိုယ္ပ ေရာင္ရမ္းနာ မ်ားအတြက္ အထူး သင့္ေလ်ာ္သည္။ ဗီတာမင္စီ ၾကယ္ဝေသာ လိေမၼာ္၊ ဂရိတ္ဖ႐ု ႏွင့္ သံပရာသီး တုိ႔က အဆစ္အမ်က္ မ်ားကုိ က်န္းမာႀကံ့ခုိင္ ေစၿပီး ေသြးေလးဖက္နာ ေရာဂါႏွင့္ အ႐ုိးပြေရာဂါ တုိ႔အတြက္ ေဆးျဖစ္ေစသည္။

ဟင္းခတ္ အေမႊးအႀကိဳင္ တစ္မ်ဳိးျဖစ္ေသာ ခ်င္းတက္ ထဲတြင္ Gingerols ႏွင့္ အဆီတစ္မ်ဳိး ပါရွိေနၾကၿပီး င္းဓာတု ပစၥည္းမ်ားက အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္အမ်က္ အတြက္ ေဆးစြမ္း ထက္ျမက္လွသည္။ တ႐ုတ္နံနံပင္ တြင္ရွိေသာ Luteolin ေခၚ ဖေလဗုိႏြိဳက္ဓာတ္ မ်ားက ကုိယ္တြင္း ကိုယ္ပ ေရာင္ရမ္းျခင္း ျဖစ္စဥ္ကုိ ေလွ်ာ့ခ်ေပး ႏုိင္သည္။

ပင္လယ္စာမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ငါးေသတၱာငါး၊ ပင္လယ္ ငါးသေလာက္ႏွင့္ ဆယ္မြန္ငါး တုိ႔က ေသြးေလးဖက္နာ ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ အဆစ္အမ်က္မ်ား ေရာင္ရမ္းမႈ ေဝဒနာမ်ားကုိ သက္သာ ေစသည့္အျပင္ အ႐ုိးႏွင့္ တြဲဆက္လ်က္ ရွိေသာ အသားမ်ား ေတာင့္တင္း နာက်င္ျခင္း ကုိပါ ေျဖေလွ်ာ့ေပး ႏုိင္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပင္လယ္ငါး မ်ားစား၍ လုိအပ္ပါက ျဖည့္စြက္စာ အျဖစ္ ငါးႀကီးဆီကို မီွဝဲေသာက္သုံး ေပးသင့္သည္။

အရသာခ်ဥ္ေသာ ခ်ယ္ရီသီးမ်ားတြင္  ခႏၶာကိုယ္ အက်ဳိးျပဳဓာတ္တုိး ဆန္႔က်င္ ပစၥည္းမ်ား ၾကယ္ဝစြာ ပါရွိ၍ ေလးဖက္နာ ေရာဂါ အမ်ဳိးမ်ဳိးတုိ႔ အတြက္ လြန္စြာ ေကာင္းက်ဳိးျပဳ ေပးႏုိင္သည္။ တလည္းသီး ထဲတြင္ ပါရွိေနေသာ ဖေလဗုိႏြိဳက္ Anthocyanin ဓာတ္တစ္မ်ဳိး ကလည္း ခ်ယ္ရီသီး မ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ ေဆးဝါး ျဖစ္ေစသည္။ နာနတ္သီး၏ အလယ္အူတုိင္ တြင္ အရည္အေသြးျမင့္ Bromelain အင္ဇုိင္းဓာတ္ ပါရွိေနၿပီး င္းဓာတ္က နာတာရွည္ ေရာင္ရမ္းနာ မ်ားကုိ လြန္စြာ ေကာင္းက်ဳိး ျပဳသည္။ ထုိ႔ျပင္ နာနတ္သီးက အ႐ုိးပြ၊ အ႐ုိးေပ်ာ့ ေရာဂါအတြက္ ကုိလည္း ေကာင္းက်ဳိးျပဳေပး ႏုိင္သည္။ ဗီတာမင္ဒီ ဓာတ္ အျပည့္အေဝ ရရွိေစရန္ နံနက္ေစာေစာ ေနပူစာလႈံ ေပးပါ။

အဆစ္အမ်က္ ေရာင္နာအတြက္ ေရွာင္ရွား သင့္သည္မ်ား ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္း ကလည္း အ႐ုိး၊ အေၾကာ၊ အဆစ္အမ်က္ ေရာင္နာ ျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ ေနသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ ေသာက္ျခင္းကို ဆင္ျခင္ပါ။ တစ္ဆင့္ခံ ေဆးလိပ္မီးခုိးနံ႔ မရွဴ႐ႈိက္မိ ေအာင္လည္း ေရွာင္ရွားသင့္သည္။ ဆီေၾကာ္မုန္႔မ်ား ဓာတုပစၥည္းေတြ သုံးထားေသာ အစားအစာမ်ား တာရွည္ခံေအာင္ ျပဳျပင္ထားေသာ အသင့္စား အစားအေသာက္ မ်ားႏွင့္ အခ်ဳိမႈန္႔ စားသုံးျခင္းမွ ေရွာင္ရွားသင့္ ပါသည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆုိေသာ္ အဆစ္အမ်က္မ်ား ေရာင္ျခင္းေၾကာင့္ နံနက္အိမ္ရာထ တင္းမာေနျခင္း၊ လႈပ္ရွားရန္ ခက္ခဲျခင္း လုပ္ငန္းခြင္တြင္ အလုပ္လုပ္ ႏုိင္ရန္ ခက္ခဲျခင္း တုိ႔ကိုလည္း ႀကံဳေတြ႕ရႏုိင္သည္။ အဆစ္အမ်က္ ေရာင္ျခင္း၏   အဓိက လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ အဆစ္ နာက်င္ျခင္း၊ အဆစ္မ်ား က်ပ္ခဲေနျခင္း၊ ပင္ပန္း ႏြမ္းလ်ျခင္း တုိ႔ကိုခံစားရ ပါက  ေဆးၿမီးတုိျဖင့္ ကု၍ အခ်ိန္ဆြဲ မေနဘဲ   ဆရာဝန္ႏွင့္ ခ်က္ခ်င္း ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ကာ ကုသမႈ ခံယူၾကပါရန္ တုိက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ လုိက္ရပါသည္။ 

 

ေပါက္ေပါက္

ဓာတ္ပံု - အင္တာနက္


No comments: