Sunday, October 11, 2020

ကေလးငယ္ေတြက ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္ကို အလြယ္တကူ တိုက္ခိုက္ႏုိင္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း

 

ကေလးငယ္ေတြက ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္ကို အလြယ္တကူ တိုက္ခိုက္ႏုိင္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း

 


ယေန့ကမၻာမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္ဟာ ကေလး၊ လူၾကီး၊ က်ား၊ မ မေရြးကူးစက္ ေနတာပါ။ ဘယ္သူ့မ်က္နွာ ကိုမွမၾကည့္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း ေရာဂါျဖစ္တာခ်င္း အတူတူ မွာေတာင္မွ လူၾကီးေတြထက္ ကေလးေတြက အဲဒီဗိုင္းရပ္ကို အလြယ္တကူ တိုက္ထုတ္ နိုင္တာေတြရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတာကို  သိနိုင္ဖို့ သုေတသီ ေတြက ေလ့လာမႈေတြ လုပ္ထားတာ ရိွပါတယ္။ ဒါဟာ ကိုဗစ္-၁၉ ေရာဂါ  ျဖစ္ပြားသူ ကေလးငယ္ေတြနဲ့ အရြယ္ေရာက္ ျပီးသူေတြ ၾကားလုပ္တဲ့ ပထမဆံုး ေလ့လာမႈ ျဖစ္ပါတယ္။


အဲဒီ ေလ့လာမႈမွာ ကေလးငယ္ ေတြရဲ့ ကိုယ္ခံအား စနစ္ဟာ သူတို့တစ္ခါမွ် မၾကံဖူးတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြကို ေခ်မႈန္းဖို့ အလ်င္အျမန္ ထြက္လာၾကတာ ေတြ့ရပါတယ္။ နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္က    ကိုယ္တြင္း ကလီစာေတြကို မတိုက္ခိုက္မီ ထြက္လာတဲ့ ကိုယ္ခံအား စနစ္က အဲဒီဗိုင္းရပ္ကို အရင္ တိုက္ခိုက္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကေလးငယ္ ေတြဟာ ေရာဂါကူးစက္ခံ ရေပမယ့္လည္း ေတာ္ရံုအားျဖင့္ အျမန္ဆံုး နာလန္ျပန္ထူ လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ကေလးငယ္ ေတြမွာ ကိုယ္ခံအား စနစ္ကို ဒီလို တက္တက္ ၾကြၾကြ တံုျပန္ ေပမယ့္လည္း လူၾကီးေတြ မွာေတာ့ အဲဒီလိုမဟုတ္ ေတာ့ပါဘူး။ လူၾကီးေတြရဲ့ ကိုယ္ခံအားက ကေလးေတြရဲ့ ကိုယ္ခံအားထက္ ပိုျပီး မသိခ်င္ ေယာင္ေဆာင္တာ မ်ား ပါတယ္။

လူတစ္ေယာက္ရဲ့ ခနၶာကိုယ္က အစိမ္း သက္သက္ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါပိုးနဲ့ ထိေတြ့လိုက္ တဲ့အခါ   ပ်ားပန္းခတ္မွ် လႈပ္ရွားလာတဲ့ ကိုယ္ခံအား စနစ္နဲ့ ရင္ဆိုင္ရ ပါတယ္။ အဲဒီ အေျခအေနကို ေမြးရာပါ ကိုယ္ခံအား တံု့ျပန္မႈလို့ ေခၚပါတယ္။ အဲဒီ ကိုယ္ခံအား စနစ္က   ၀င္လာတဲ့ ေရာဂါပိုးကို တိုက္ထုတ္မယ့္ သူေတြကို ျမန္ျမန္ ဆန္ဆန္ပဲ ေဆာ္ၾသသလို ေနာက္ထပ္ တိုက္ထုတ္မယ့္ သူေတြကိုလည္း   အဆင္သင့္ စုစည္းေပး ထားပါတယ္။ 

ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ကေတာ့ ေတြသမွ် ေရာဂါပိုးက သူတိုအတြက္ အသစ္အဆန္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတိုကိုယ္ထဲက ကိုယ္ခံအားစနစ္ ကလည္း အထက္မွာ ဆိုခဲ့သလို အလ်င္ျမန္ဆံုးနဲအထိေရာက္ဆံုး အလုပ္လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

အခိ်န္ၾကာ လာတာနဲ့အမွ် ကိုယ္ခံအား စနစ္ကလည္း ေရာဂါပိုး တစ္မ်ိဳးၿပီး တစ္မ်ိဳး ေတြလာတဲ့ အခိ်န္မွာ သက္ဆိုင္ရာ ေရာဂါပိုးကို တိုက္ခိုက္နိုင္တဲ့ တိုက္ခိုက္ေရး အဖဲြေတြကို သီးျခားစီဖဲြလာပါတယ္။ အရြယ္ေရာက္ လာတဲ့ အခါမွာေတာ့ ကိုယ္ခံအား စနစ္က   ဗိုင္းရပ္တစ္မ်ိဳးဆို တစ္မ်ိဳးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ တံု့ျပန္တိုက္ ခိုက္နိုင္ေစမယ့္ သီးသန့္ ကိုယ္ခံအားစနစ္ ကိုျဖစ္ေပၚ လာေစပါတယ္။ 

ကေလးငယ္ေတြမွာ ကိုယ္ခံအား တံု့ျပန္မႈပံုစံက ဘာနဲ႕ အလားသဏၭာန္ တူလဲဆိုရင္ ေရာဂါတစ္ခုေၾကာင့္   ေဆးရံုတစ္ရံုကို ေရာက္သြားလို့  အထူးကု သမားေတာ္နဲအရင္ ေတြလိုက္ရတဲ့ ပံုစံနဲ့တူပါတယ္။ အခု ျဖစ္ပြားေနတဲ့ နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္ဟာ  လူတိုင္း အတြက္ေတာ့  ေရာဂါပိုး အသစ္ ျဖစ္ေပမယ့္လည္း အရြယ္ေရာက္ျပီး သူေတြမွာ က်ေတာ့  ကေလးငယ္ ေတြလို ကိုယ္ခံအားစနစ္က တံု့ျပန္မႈ အားနည္းသြား ပါတယ္။ ၀င္လာတဲ့ ဗိုင္းရပ္ကို   တံု့ျပန္နိုင္တဲ့ တိုက္ခိုက္ေရး သမားေတြကို ကိုယ္ခံအား စနစ္က ထုတ္ေပး လိုက္တဲ့ အခိ်န္မွာေတာ့  ဗိုင္းရပ္က ကိုယ္တြင္း ကလီစာေတြကို ဒုကၡ ေပးျပီးပါျပီ။  ဒါေၾကာင့္  လူၾကီးေတြဟာ နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္ ကူးစက္မႈ ဒဏ္ကို ပိုခံစားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ေနာက္တစ္ခ်က္က ကေလးငယ္ ေတြမွာ ကိုယ္ခံအား ေမာ္လီက်ဴး နွစ္ခုျဖစ္တဲ့ Interleukin 17A  နဲ႔ Inteferonmamma ပမာဏ အမ်ားအျပား ရိွပါတယ္။ ဒီေမာ္လီက်ဴး ေတြဟာ အသက္အရြယ္ ရလာတာနဲ့အမွ် တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့က် သြားပါတယ္။

ဒီအခ်က္ကပဲ   ကေလးငယ္ေတြမွာ ျပင္းထန္ အသက္ရွူ လမ္းေၾကာင္း ဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြ မျဖစ္ေအာင္နဲ ကာကြယ္ေပး ဟန္ တူပါတယ္။ အရြယ္ေရာက္ျပီး လူနာတခ်ိဳ႕ မွာေတာ့ အေစာပိုင္း အဆင့္မွာ သက္ေရာက္မႈ အားျပင္းတဲ့ ကိုယ္ခံအား တံု့ျပန္မႈ မရိွတဲ့ အတြက္  ျပင္းထန္ျပီး နည္းလမ္း မက်တဲ့ တံု့ျပန္မႈကို သာ ျဖစ္ေပၚ ေစတာေၾကာင့္    ျပင္းထန္ အသက္ရွူ လမ္းေၾကာင္း ဆိုင္ရာ ေရာဂါကို ခံစားရတဲ့အျပင္ အသက္ေသဆံုးမႈ အထိပါ ျဖစ္ေပၚ ေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ဗိုင္းရပ္ အားလံုးဟာ ေမြးရာပါ ကိုယ္ခံအား စနစ္ကို ေရွာင္တိမ္းဖို့ လွည့္ကြက္မို်းစံု သံုးေလ့ ရိွပါတယ္။  နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္ ကေတာ့ ဒီေနရာမွာ တကယ့္ ဆရာၾကီးပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ေရာဂါကူးစက္မႈ စတင္ခိ်န္မွာပထြက္ေပၚလာတဲ့ Interleukin 17A ေမာ္လီက်ဴးဟာ နိုဗယ္ကိုရိုနာ ဗိုင္းရပ္ရဲ့ ေမြးရာပါ ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို ေရွာင္တိမ္းမယ့္ ၾကိဳးပမ္းမႈနဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္လာမယ့္ တံု့ျပန္မႈကို ဖ်က္ဆီး လိုက္ဖြယ္ ရိွပါတယ္။ 

အခု တင္ျပခဲ့တဲ့ သုေတသန ျပမႈေတြကို လုပ္ခဲ့သူကေတာ့ ေဘာ္စတြန္ျမိဳ႕ရိွ ဟားဗက္ ကူးစက္ေရာဂါ ျပန့္ပြားမႈနဲ့ ကာကြယ္မႈ ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းမွ ေဒါက္တာ မိုက္ကယ္မီနာနဲ့ အဖြဲ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို့အဖဲြဟာ  မတ္ ၁၃ ရက္ကေန  ေမ ၁၇ ရက္အထိ နယူးေယာက္ျမိဳ႕ မွာရိွတဲ့ ေဆးရံုတစ္ရံုမွာ တက္ေရာက္ ကုသမႈခံယူသူ အသက္ ၂၄ နွစ္ေအာက္ရိွ လူငယ္နဲ့ ကေလးငယ္ ၆၅ ဦးနဲ့ အရြယ္ေရာက္ျပီးသူ အေယာက္ ၆၀ တို့မွာ ျဖစ္ေပၚတဲ့ ကိုယ္ခံအား တံု့ျပန္မေတြကိုနိႈင္းယွဥ္ ေလ့လာခဲ့ တာပါ။ 

အဲဒီထဲကမွ ကေလးငယ္ အမ်ားစုဟာ ဗိုင္းရပ္ ကူးစက္မႈကို အနည္းငယ္သာ ခံစား ရျပီး  ၀မ္းေလွ်ာျခင္း ကဲ့သို့  အစာအိမ္နဲ့ အူလမ္းေၾကာင္း ဆိုင္ရာ လကၡဏာမ်ား၊ အနံအရသာ ေပ်ာက္တဲ့ လကၡဏာေတြသာ ခံစား ရပါတယ္။ အရြယ္ေရာက္ ျပီးသူ ၂၂ ဦးနဲနိႈင္းယွဥ္ရင္ ကေလးငယ္ ငါးဦးကသာ အသက္ရွူစက္ ကူဖိုလိုအပ္တာျဖစ္ျပီး အရြယ္ ေရာက္ျပီးသူ ၁၇ ဦးနဲ့နိႈင္းယွဥ္ရင္ ေသဆံုးတဲ ့ကေလးငယ္ နွစ္ဦးသာရိွပါတယ္။ 

ဒါေပမဲ့လည္း အခုလိုမ်ိဳး ကေလးငယ္ရဲ့ ကိုယ္ခံအား စနစ္က ဗိုင္းရပ္အေပၚ တံု့ျပန္မႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဒီထက္ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေလ့လာ ရဦးမယ္လို သုေတသီ ေတြက ေျပာထားပါတယ္။                  

ထက္ျမက္

နယူးေယာက္ခ္တိုင္းမ္း

ဓာတ္ပံု - အင္တာနက္


No comments: