Wednesday, October 21, 2020

ဝေသာ္လွ၏ . . . အဝလြန္ေသာ္ . . .

 

ဝေသာ္လွ၏ . . . အဝလြန္ေသာ္ . . . 

 


ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ဝလွ ေနလိုက္တာ ဆုိၿပီး တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ႏႈတ္ဆက္စကား ဆုိေလ့ ရွိၾကသည္။ ဝသည္ ဆုိရာတြင္ အေတာ္အသင့္ ၀ျခင္းက ၾကည့္ေကာင္း သည္ဆုိေသာ္ လည္း အဝလြန္ျခင္း သည္ကား က်န္းမာေရး ျပႆနာ တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္ကုိ ေမ့ထား၍ မရႏုိင္ေပ။

          အဝလြန္ ျခင္းကုိ အာယုေဗဒ ေဆးပညာ အရ အဆီတုိး ေရာဂါဟု ေခၚသည္။ ပါဠိ ေ၀ါဟာရ အားျဖင့္ ေမဒ ဟုေခၚသည္။ အေနာက္တုိင္း ေဆးပညာ အားျဖင့္ Obesity ဟု ေခၚသည္။ အဝလြန္ျခင္း ဆုိသည္မွာ ပုိလွ်ံေနေသာ ခႏၶာကိုယ္ အဆီမ်ား စုပံုလာၿပီး က်န္းမာေရး အတြက္ ဆုိးက်ိဳး ျဖစ္လာေစေသာ အတုိင္းအတာ သုိ႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ က်န္းမာေရး အေျခအေန ျဖစ္ၿပီး ယင္းမွ ေမွ်ာ္မွန္း ထားေသာ သက္တမ္းကို တုိေစျခင္း သုိ႔မဟုတ္ က်န္းမာေရး ဆုိင္ရာ ျပႆနာမ်ား ပုိမုိ ျဖစ္ပြား လာေစရန္ ဦးတည္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ ႏွင့္ အရပ္ ႏႈိင္းယွဥ္ တုိင္းတာမႈ ခႏၶာကုိယ္ အလံုးအထည္ အညႊန္း BMI သည္ ကုိယ္ အေလးခ်ိန္ ၂၅ ကီလုိဂရမ္/ စတုရန္း မီတာ ႏွင့္ ၃၀ ကီလုိဂရမ္/ စတုရန္း မီတာ အၾကားရွိသူ မ်ားကုိ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ ပုိေနသူမ်ား (မဝမလြန္ခင္) ဟု သတ္မွတ္ၿပီး ၃၀ ကီလုိဂရမ္/ စတုရန္းမီတာ ထက္ ပုိသူမ်ားကုိ အဝလြန္သူဟု သတ္မွတ္သည္။


(က)    အဝလြန္ျခင္းျဖစ္ေစေသာအေၾကာင္းမ်ား

မ်ိဳး႐ုိးလုိက္ျခင္း ။ ။ အခ်ိဳ႕ မ်ိဳး႐ုိးမ်ားတြင္ အသက္ ၄၀ အထိ ကုိယ္လံုး ကုိယ္ထည္မွာ မူမွန္ ပံုမွန္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ပါက ထုိသူတြင္ အေနအစား မထူးျခင္း ေသာ္လည္း တျဖည္းျဖည္း ၀ၿဖိဳး လာတတ္သည္ ကုိ ေတြ႕ရသည္။

ဇိမ္ခံမႈမ်ားျခင္း ။ း အထက္တြင္ ပါရွိသည့္အတုိင္း ေနထုိင္မႈတြင္ ေျခေထာက္ကုိ အားကုိးရမည့္ အစား ယာဥ္ ၊ ရထား ၊ ဓာတ္ေလွကား ၊ စက္ေလွကား စသည္တုိ႔ကုိ အသံုးျပဳ ျခင္းအားျဖင့္ လႈပ္ရွားမႈ နည္းကာ အဝလြန္ လာျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤသုိ႔အားျဖင့္ လႈပ္ရွားမႈ နည္းေသာ သူတုိ႔၏ ဇီ၀ကမၼ သည္ ေလ်ာ့နည္း သည္ထက္ ေလ်ာ့နည္းကာ ခႏၶာကုိယ္မွ ကယ္လုိရီ သံုးစဲြမႈ နည္းပါးကာ ပုိလွ်ံေနေသာ ကယ္လုိရီမ်ား ေၾကာင့္ လူကုိ ဝၿဖိဳးေစျခင္း ျဖစ္သည္။

အစားအေသာက္ မွားယြင္းျခင္း ။ ။ သလိပ္မ်ား ေစေသာ အစားအစာမ်ား စားျခင္း ၊ အဆီအဆိမ့္ မ်ားေသာ အစားအစာမ်ား ၊ ေၾကက်က္ခဲေသာ အစားအစာ မ်ားကုိ လြန္မင္းစြာ စားသံုးရာမွ မေၾကက်က္ေသာ အာဟာရ တုိ႔သည္ ခႏၶာကုိယ္တြင္ စုပံုကာ အဆီတုိး လာျခင္း ျဖစ္သည္။

အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ား ။ ။ ေန႔အခ်ိန္တြင္ အိပ္စက္မႈ မ်ားျခင္း ၊ ေသြးတုိး ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ အခံမ်ား ရွိေနျခင္း ၊ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားေနျခင္း တုိ႔သည္လည္း အဝလြန္ျခင္း ျဖစ္ေစသည္။ 

(ခ)     အဝလြန္ျခင္း၏ လကၡဏာမ်ား

          ပန္းနာငယ္ ျဖစ္ျခင္း ၊ အနည္းငယ္ ေမာပန္းျခင္း ၊ ေရငတ္ျခင္း ၊ ေတြေ၀ျခင္း ၊ အုိက္ငုိက္ျခင္း ၊ လည္ေခ်ာင္း မွ အသံျမည္ျခင္း ၊ ပင္ပန္းျခင္း ၊ ဆာေလာင္ျခင္း ၊ ေခၽြးထြက္ျခင္း ၊ အနံ႔ဆုိးျခင္း ၊ အားကုန္ခန္းျခင္း ၊ ေမထုန္မွီ၀ဲ ရာတြင္ စြမ္းႏိုင္မႈ နည္းျခင္း ၊ ခႏၶာကုိယ္ အ႐ုိးအဆစ္မ်ား နာက်င္ျခင္း ၊ ေခါင္းႏွင့္ တစ္ကုိယ္လံုး ေလးလံျခင္း တုိ႔ ျဖစ္သည္။ 

(ဂ)     ဓာတ္စာႏွင့္ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္မ်ား

          အဆီေလွ်ာ့က် ေစခ်င္သူ မ်ားသည္ ငါးပိစစ္စစ္ ကုိသာ စားသံုးေပး ရမည္။ ၾကက္သြန္ျဖဴ ကုိ ပ်ားရည္ ႏွင့္စိတ္ၿပီး စားေပးသင့္သည္။ နံနက္ အိပ္ရာထ ႏွင့္ ညအိပ္ရာ၀င္ သည့္ အခ်ိန္မ်ားတြင္ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ေပး သင့္သည္။ ထုိက္သင့္ေသာ ကုိယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈ မ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေပး ရမည္။ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း ၊ ေရကူးျခင္း ၊ ႀကိဳးခုန္ျခင္း စေသာ ေလ့က်င့္ခန္း မ်ားကို အတူး ျပဳလုပ္ေပး သင့္သည္။ ေလ့က်င့္ခန္း ထူးထူးေထြေထြ မလုပ္ႏုိင္သူ မ်ားအေနျဖင့္ အမႈိက္ေကာက္ျခင္း ၊ ဟင္းခ်က္ျခင္း စသည့္ အိမ္မႈကိစၥမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေပး သင့္သည္။ အ၀လြန္သူမ်ား အေနျဖင့္ ဆီထဲတြင္ႏွစ္၍ ေၾကာ္ထားေသာ ဆီေၾကာ္စာမ်ား ၊ ေခ်ာကလက္ ၊ ခ်ိဳလြန္းေသာ အစားအစာမ်ား ၊ ဒိန္ခဲ ၊ အသင့္လုပ္ အစားအစာမ်ား ၊ တာရွည္ခံရန္ ျပဳလုပ္ထားေသာ အစားအစာမ်ား ၊ အခ်ိဳရည္ဘူးမ်ား ေသာက္သံုးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ ေပးရမည္။ ျပည့္၀ဆီ ၊ အယ္လ္ကုိေဟာ ၊ အခ်ိဳ တုိ႔ကုိ လံုး၀ ေရွာင္ၾကဥ္ သင့္သည္။

          အဝလြန္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေစရန္ အလုိ႔ငွာ နံနက္စာကုိ ၀၀စားသံုး ေပးရမည္။ နံနက္စာ စားျခင္းသည္ တစ္ေနကုန္ စားမိႏုိင္သည့္ ကယ္လုိရီ ပမာဏကုိ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ကယ္လုိရီ ပါ၀င္မႈ နည္းေသာ သစ္သီး ႏွင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ မ်ားကုိ စားသံုးေပး သင့္သည္။ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ေပး သင့္သည္။ က်န္းမာေရး ႏွင့္ ညီညြတ္ေသာ အခြံမာသီး မ်ားကုိလည္း စားသံုးေပး သင့္သည္။ ဥပမာ - ဗာဒံေစ့ ၊ သစ္ၾကားသီး ၊ အယ္လမြန္ေစ့ တုိ႔ကုိ စားသံုးေပး သင့္သည္။ သုိ႔ေသာ္ မိမိတုိ႔ စားသံုးသည့္ အေစ့အဆန္ မ်ားသည္ ဆားပါ၀င္မႈ နည္းရမည္ ျဖစ္သည္။ အဆီ ထုတ္ထားေသာ ႏုိ႔ထြက္ပစၥည္း မ်ားကုိသာ စားသံုးေပး သင့္သည္။

          အဝလြန္သူ မ်ားသည္ အစာကုိ တၾကြပ္ၾကြပ္ ၀ါးေနတတ္ေသာ အေလ့ရွိသူမ်ား ျဖစ္သည့္ အတြက္ အာလူးေၾကာ္မ်ား စားသံုးျခင္းထက္ မုန္လာဥနီ ကဲ့သုိ႔ေသာ အသီးကုိသာ တၾကြပ္ၾကြပ္ ၀ါးေပးေသာ အက်င့္ကုိလည္း ေမးျမဴရမည္။ အဝလြန္ျခင္း အတြက္ အဓိက ကုသမႈမွာ အစားအေသာက္ ကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း ႏွင့္ ကိုယ္လက္ ေလ့က်င့္ခန္း ျပဳလုပ္ျခင္း တုိ႔ ျဖစ္သည္။ 

(ဃ)    အ၀လြန္ျခင္း၏ ေနာက္ဆက္တဲြ အေနျဖင့္ ေသြးတုိး ၊ ဆီးခ်ိဳ ႏွင့္ ႏွလံုးေရာဂါ မ်ားကုိ ျဖစ္ေစသည္။ အျခား ၀မ္းခ်ဳပ္ျခင္း ၊ ေလမလည္ဘဲ ေနရခက္ျခင္း မ်ားလည္း ျဖစ္ေစသည္။ ကင္ဆာေရာဂါ ၊ ေလျဖတ္ေရာဂါ မ်ားသည္လည္း အ၀လြန္ျခင္း ၏ ေနာက္ဆက္တဲြ မ်ားျဖစ္သည္။ အ၀လြန္ျခင္းေၾကာင့္ ေလ စေသာ ေဒါသတုိ႔သည္ အလြန္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ေကာင္းေသာ ဒူလာသေရာနာ ၊ ဂရင္ဂ်ီနာ ၊ သက္တန္႔နာ ၊ ေလနာ စသည္တုိ႔ ျပဳ၍ အသက္ကုိ ပ်က္စီး ေစတတ္သည္။ အ၀လြန္သူ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အေနျဖင့္ ကေလးရရန္ ခက္ခံသည့္ ေဘးကုိလည္း ရင္ဆုိၾကရ တတ္သည္။

          အ၀လြန္သူ မ်ားသည္ မိမိကုိယ္ကုိ အားမလုိ အားမရ ျဖစ္ကာ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားျခင္း မ်ားလည္း ခံစားရ ႏိုင္သည္။ အ၀လြန္ျခင္းသည္ ေရာဂါ အားလံုးကုိ ဖိတ္ေခၚေနေသာ အဓိက တရားခံလည္း ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အတူ အ၀လြန္ျခင္းသည္ က်န္းမာေရး သက္ေရာက္မႈ မ်ားအျပင္ အလုပ္အကိုင္ တုိ႔တြင္ အက်ိဳး ဆုတ္ယုတ္မႈ မ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္း ကုန္က်စရိတ္ တုိးတက္ လာျခင္း အပါအ၀င္ မ်ားစြာေသာ ျပႆနာ မ်ားကုိ ဦးတည္ေစသည္။ သုိ႔ပါေသာေၾကာင့္ ၀ေသာ္လွ၏ ၊ အ၀လြန္ေသာ . . . ဆုိေသာ ေဆာင္ပုဒ္ေလးကုိ လက္ကိုင္ထားကာ အ၀လြန္ျခင္း မျဖစ္ေစရန္ သတိျပဳ ေနထုိင္ၾကပါစုိ႔ ဟု တုိက္တြန္း လုိက္ရပါသည္။

မုဒိတာ (ေတာင္သာ)

ဓာတ္ပံု - အင္တာနက္

No comments: