အရက္ႏွင့္က်န္းမာေရးျပႆနာ

 

အရက္ႏွင့္က်န္းမာေရးျပႆနာ

ေဒါက္တာလြင္သန္႔

   အရက္က ေသာက္တတ္ရင္ေဆး၊ မေသာက္တတ္ရင္ေဘး ျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးေတြ ဂ်ပန္နဲ႔ ကိုရီးယားလူမ်ိဳးေတြ ညစာမစားခင္ အမ်ိဳးသား အရက္(၂)ပတ္ အမ်ိဳးသမီး အရက္(၁)ပတ္ ေသာက္တတ္ၾကၿပီး၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာ ေရာဂါမျဖစ္ေစ ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အရက္က စြဲေစတယ္။ ဒီဖက္ေခတ္မွာ ႏိုင္ငံျခား အရက္မ်ိဳးစုံ၊ တံဆိပ္မ်ိဳးစုံ ဝင္ေရာက္လာ ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားေငြ ျပဳန္းတီးျခင္းလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး၊ ႏိုင္ငံျခားအရက္ေတြ ပိတ္ပင္ခဲ့တယ္။ ယခုေတာ့ အရက္တိုင္း၊ ျပည္တြင္းျဖစ္ အရက္မ်ား တံဆိပ္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားအရက္ရနံ႔နဲ႔ အရသာ တုပကာ၊ ပုလင္းထဲထည့္ၿပီး ထုတ္ေသးတယ္။ ဘယ္အရက္မွ မစစ္ေတာ့ပါဘူး။ အရက္က က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး၊ စီးပြါးေရးအားလုံး ဆိုးက်ိဳးေတြတန္းစီ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အရက္ ေသာက္သုံးသူေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အရက္စြဲၿပီး၊ အရက္ရဲ႕သားေကာင္ ျဖစ္လာတယ္။ ေတာအရက္ေတြမွာ လူေတြေသာက္ဖို႔ ဘယ္လိုမွမျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ဓာတ္ေျမဩဇာ၊ ပလပ္စတစ္၊ ဆာလျဖဴရစ္ အက္ဆစ္ျပင္း၊ အင္ဒရင္းတို႔နဲ႔ စီမံခ်က္လုပ္ထားလို႔ အရက္နဲ႔ ဆိုးက်ိဳးေစာေစာပိုၿပီး ခံစားရတာ၊ အရြယ္မတိုင္ခင္ ေသဆုံးၾကရလို႔ မအိုေဆးဆိုၿပီး တြင္က်ယ္စြာ ေသာက္သုံးေနၾက ပါတယ္။ တကယ့္ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းလြန္း ပါတယ္။

    (၁) ေသြးအားနည္းျခင္း။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္တာကေၾကာင့္ ေအာက္စီဂ်င္ သယ္ပို႔ေနတဲ့ ေသြးနီဥ အေရအတြက္ေတြ ပုံမွန္ေလ်ာ့နည္း သြားတယ္။ ဒီလိုအေျခအေန မ်ိဳးက ေသြးအားနည္းတာ ျဖစ္ေစၿပီး၊ ေမာပန္းတာနဲ႔ အသက္႐ွဴျမန္တာ ျဖစ္ေပၚေစတယ္။

    (၂) ကင္ဆာေရာဂါ။ ။ အရက္ကို ေနစဉ္အေလ့အထ တစ္ခုလို ပုံမွန္ေသာက္ေနသူ ေတြက အသည္းတစ္ခုမွာ တင္အသည္း အဆီဖုံးျခင္း၊ အသည္းေရာင္ျခင္း၊ နာတာရွည္ အသည္းေရာင္ျခင္း၊ အသည္း အမွတ္စြဲထင္ျခင္း၊ အသည္း ကြၽတ္ဆတ္နာ၊ အသည္းကင္ဆာ၊ အစာေရမ်ိဳႁပြန္ ကင္ဆာ၊ အစာအိမ္ကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တိုရြန္တို တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡ ဂ်ာရမရမ္ ကအရက္က ခႏၶာကိုယ္ထဲ ေရာက္တဲ့အခါ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ အက္စီတယ္ဒီဟိုက္ (Acetaldehyde) အျဖစ္ေျပာင္းသြား တာေၾကာင့္လို႔ ဆိုတယ္။ အရက္အလြန္အကြၽံ ေသာက္သူေတြဟာ ေဆးလိပ္ပါ ေသာက္သုံးလာလို႔၊ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားႏိုင္ ပါတယ္။

    (၃) ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ။ ။အရက္အလြန္ အကြၽံေသာက္တာ ေၾကာင့္ေသြးခဲဖတ္ ေတြျဖစ္ေပၚေစ ပါတယ္။ အဆိုပါ ေသြးခဲဖတ္ေတြက ႏွလုံး႐ုတ္တရက္ အတိုက္ခံရတာ၊ ဦးေႏွာက္ တိုက္ခိုက္ခံရတာနဲ႔ ေလျဖတ္ႏိုင္ေျခ မ်ားေစတယ္။ ဟားဗက္တကၠသိုလ္မွ သုေတသီေတြရဲ႕ ေလ့လာမႈအရ အရက္ေသာက္သူ ေတြဟာ ႏွလုံးတိုက္ခိုက္ခံ ရတာေၾကာင့္ ေသဆုံးႏိုင္ေျခ ႏွစ္ဆပိုမိုျမင့္မား ပါတယ္။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္တာေၾကာင့္ ႏွလုံးႂကြက္သားေတြ အားနည္းၿပီး၊ ႏွလုံးလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ ေျခေလ်ာ့နည္း လာပါတယ္။ ႏွလုံးေသြးဝင္ခန္း၊ ေသြးလႊတ္ခန္း ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားၿပီး၊ ႏွလုံးခုန္ႏူန္း ေလ်ာ့နည္းသြား ပါတယ္။ ဒီလို ေလ်ာ့နည္းတာက ေသြးခဲျဖစ္ေပၚၿပီး ေလျဖတ္ႏိုင္ေျခ မ်ားေစပါတယ္။

   (၄) သက္ႀကီး သတိေမ့ေရာဂါ ခံစားရျခင္း။ ။အသက္ႀကီး လာတဲ့အခါ ဦးေႏွာက္က်ဳံ႕တာကို အမ်ားစုက ခံစားရတတ္တယ္။ အရက္ အလြန္အကြၽံေ သာက္ပါက ဦးေႏွာက္က်ဳံ႕ႏူန္း ပိုမ်ားလာၿပီး မွတ္ဉာဏ္ ေလ်ာ့နည္းတာနဲ႔ သက္ႀကီး သတိေမ့ေရာဂါ (Alzheimer, Dementia) ျဖစ္ေစပါတယ္။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္သုံးသူ ေတြဟာ လုပ္ငန္းပိုင္း လုပ္ေဆာင္ရာ မွာလည္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္မႈ အားနည္းပါတယ္။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္သူေတြဟာ အာဟာရပိုင္းလည္း ခ်ိဳတဲ့တာေၾကာင့္ အသက္ႀကီးလို႔ ဦးေႏွာက္က်ဳံ႕ၿပီး၊ ခံစားရသူေတြထက္၊ သက္ႀကီး သတိေမ့ေရာဂါ (Alzheimer's) ေရာဂါလကၡဏာ ေတြပိုမိုခံစားရႏိုင္ ပါတယ္။

    (၅) စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္က်တာနဲ႔ အရက္ေသာက္တာက ဒြန္တြဲေနတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုေျပာရလဲဆိုရင္ အရက္ေသာက္တဲ့ သူေတြမွာ စိတ္ဓာတ္က်တာကို ခံစားရလာတဲ့အခါ၊ အရက္ျဖတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကေပမယ့္ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္သူေတြ ျဖစ္သြားကာ၊ စိတ္ဓာတ္ က်ဆင္းမႈပိုမ်ား လာၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္ေသတဲ့အထိ အရက္က ဆိုးရြာေစပါတယ္။ နယူးဇီလန္ ေလ့လာမႈအရ စိတ္ဓာတ္က်လို႔ အရက္ေသာက္ရာ ကေန စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း လုံးလုံးျဖစ္သြားၿပီး၊ အေျခအေန ပိုဆိုဝါးေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

   (၆) တက္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္တာက ဝက္႐ူးျပန္တာ ကိုလည္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ အရင္က ဝတ္႐ူးျပန္ေရာဂါ မရွိသူေတြမွာလည္း တတ္တာ ျဖစ္လာႏိုင္ ပါတယ္။ ဝက္႐ူးျပန္ ေရာဂါရွိသူေတြမွာ အရက္ ေသာက္သုံးပါက၊ ေန႔စဉ္ ေသာက္ေနက်ထက္ ပိုမ်ားလာပါက၊ အတတ္က်ေဆးရဲ႕ အာနိသင္ကို ဟန္႔တား၊ ေႏွာင့္ယွက္ တာေၾကာင့္ ဝတ္႐ူးျပန္ျခင္း (သို႔) တတ္ျခင္းေရာဂါ ပိုဆိုးေစတယ္ ဆိုပါတယ္။

      (၇) ေဂါက္(Gout) ေရာဂါ။ ။ အဆစ္ေတြမွာ ယူရစ္အက္ဆစ္ ပုံေဆာင္ခဲေတြ အနည္က် လာတာေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ေဂါက္ (Gout)ေရာဂါက အလြန္နာက်င္ တတ္ၿပီး၊ ေလထိုးရင္ေတာင္ နာက်င္တတ္လို႔ ေရာဂါခံစားရသူ ေတြက ေျပာပါတယ္။ မ်ိဳး႐ိုးလိုက္တာ အရက္ေသာက္တာနဲ႔ အစားအေသာက္ စားေသာက္မႈပုံစံ ေတြက ေဂါက္(Gout) ေရာဂါျဖစ္ပြါး ေစတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းအရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဂါက္(Gout)ေရာဂါ ရွိသူေတြ အရက္၊ ဘီယာ ေသာက္ပါက (အထူးသျဖင့္ ဘီယာေသာက္ပါက) ေဂါက္ေရာဂါကို ပိုမိုဆိုးရြာစြာ ခံစားရတတ္ ပါတယ္။

    (၈) ေသြးဖိအား ျမင့္မားျခင္း။ ။ အရက္က ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာ႐ုံေၾကာစနစ္ အပါအဝင္ ခႏၶာကိုယ္မွာရွိတဲ့ အဂ္ါအစိတ္အပိုင္း မ်ားစြာကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈ၊ အပူခ်ိန္၊ စြမ္းအင္ အသုံးျပဳမႈ စတာေတြ ေျပာင္းလဲတဲ့ အခါ ေသြးေၾကာေတြ က်ဳံ႕တာ၊ က်ယ္တာ ကိုတုံ႔ျပန္မႈ ျဖစ္ေစတဲ့ အာ႐ုံေၾကာစနစ္ရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈလည္း ေလ်ာ့နည္း ေစပါတယ္။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္သုံးပါက ေသြးဖိအား မ်ားေနတတ္ ပါတယ္။ ေသြးဖိအား မ်ားတာက နာတာရွည္ ျဖစ္လာတဲ့အခါ ေသြးေၾကာေတြ ထိခိုက္ပ်က္စီးကာ၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ ႏွလုံးေရာဂါနဲ႔ ေလျဖတ္ေရာဂါ ေသဆုံးျခင္း ထိျဖစ္ေစ ပါတယ္။

    (၉) ပိုးဝင္ကူးစက္ လြယ္ျခင္း။ ။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္တာက ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ခုခံအားစနစ္ ဖိႏွိပ္ထား တာေၾကာင့္ ေရာဂါပိုးမႊားေတြ ကူးစက္ဝင္ေရာက္ ႏိုင္ပါတယ္။ ပိုးမႊားေတြ ဝင္ေရာက္တာေၾကာင့္ တီဘီေရာဂါ အဆုတ္ေရာင္ (Pneumonia) ေရာဂါ၊ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ လိင္ဆက္ဆံမိရာမွ ကာလသားေရာဂါ (STD) အိပ္ခ္ခ်အိုင္ဗီ (HIV/AIDS) ေရာဂါနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံရာမွာ ကူးစက္ႏိုင္တဲ့ အျခားပိုးမႊားေတြ ဝင္ေရာက္ ကူးစက္တာ စတာေတြ ျဖစ္ပြါးႏိုင္ ပါတယ္။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္သူေတြဟာ၊ လိင္ဆက္ဆံရာက ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပြါးႏူန္း ေလးပုံသုံးပုံ ျဖစ္ပြါးေစတယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ေျပာပါတယ္။

    (၁၀) အာ႐ုံေၾကာမ်ား ပ်က္စီးျခင္း။ ။ အရက္ အလြန္အကြၽံ ေသာက္တာေၾကာင့္ အာ႐ုံေၾကာမ်ား ထိခိုက္ ပ်က္စီးတာကို (Alcoholic Neuropathy) လို႔ေခၚပါတယ္။ ႂကြက္သားေတြ အားနည္းတာ၊ ဆီးမထိန္းႏိုင္တာ၊ ဝမ္းခ်ဳပ္တာ၊ ပန္းေသပန္းညႇိ ျဖစ္တာနဲ႔ အျခား က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အရက္ ကအာ႐ုံေၾကာဆဲလ္ ေတြကို အဆိပ္သင့္တာ၊ အာဟာရခ်ိဳတဲ့မႈ ေတြျဖစ္တာ စတာေတြဟာ အာ႐ုံေၾကာ ဆဲလ္ေတြကို ထိခိုက္ပ်က္စီး ေစပါတယ္။

      (၁၁) မုန္႔ခ်ိဳအိတ္ (Pancreas) ေရာင္ရမ္းေစတယ္။ အရက္ ေသာက္တာေၾကာင့္ အစာအိမ္ ေရာင္ရမ္းတာ အျပင္ မုန္႔ခ်ိဳအိတ္ ကိုလည္း ေရာင္ရမ္းမႈေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။ နာတာရွည္ မုန္႔ခ်ိဳအိတ္ ေရာင္ရမ္းတာက အစာေျခစနစ္ကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္‌ေစၿပီး၊ ဝမ္းဗိုက္ မအီမသာ ျဖစ္တာ၊ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ တာေတြ ျဖစ္ေစတယ္။ နာတာရွည္ မုန္႔ခ်ိဳအိတ္ ေရာင္ရမ္း တာေၾကာင့္ သည္းေျခ ေက်ာက္တည္တာ (Gallstones) ကိုလည္း ျဖစ္‌ေစႏိုင္ပါတယ္။ အရက္ ေသာက္သုံးသူေတြက မေသာက္သုံးသူ ေတြထက္ သည္းေျခ ေက်ာက္တည္ ႏိုင္ေျခ(၆၀%) ပိုမ်ားႏိုင္တာကို သုေတသီေတြက ေလ့လာေတြရွိ ထားပါတယ္။

      (၁၂) အာဟာရခ်ိဳတဲ့ျခင္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ အရက္စြဲသြားတဲ့ အခါ ထမင္းနပ္မမွန္တာ၊ ထမင္းနပ္ ေက်ာ္သြားတာ ျဖစ္ၿပီး၊ အစာမွန္မွန္ မစားေတာ့လို႔၊ အာဟာရခ်ိဳတဲ့ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဗီတာမင္ဘီ အုပ္စု အားနည္းကာ ထုံနာက်င္နာ ဘီဝမ္းခ်ိဳ႕တဲ့ ေရာဂါ၊ ေသြးအားနည္း ေရာဂါ (ဗီတာမင္ဘီတြဲ ခ်ိဳတဲ့ျခင္း)နဲ႔ အစာစားခ်ိန္ မမွန္လို႔ နာတာရွည္ အားျပတ္၊ အား ေလ်ာ့ေရာဂါ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေသြးအားနည္း ေရာဂါေၾကာင့္၊ ယိုင္ထိုးလဲက် ႏိုင္သလို အရက္ေၾကာင့္ ရပ္တည္ဖို႔ ခဲယဉ္းလို႔ သာမန္မျပဳတ္က်၊ မလဲက်တဲ့ ေနရာမွာ အလြယ္တကူ ျပဳတ္က်လဲက် ႏိုင္ပါတယ္။

     အရက္ေၾကာင့္ ပုံမွန္ရွိတဲ့ဝင္ေငြက ေလ်ာ့က်ျခင္း၊ အလုပ္မမွန္လို႔ အလုပ္ျပဳတ္ျခင္း၊ အလုပ္က ထြက္ရျခင္း၊ စီးပြါးေရး ခြၽတ္ၿခဳံက်ျခင္း၊ မိသားစုကို ဦးမေဆာင္ႏိုင္ျခင္း၊ သားသမီးအေပၚ ဆုံးမမရေတာ့ျခင္း၊ မိမိဇနီးသည္ ေဖာက္ျပန္တယ္လို႔ မသိစိတ္က ေတြးပူေနလို႔၊ လင္မယား စကားခဏခဏ မ်ားျခင္း၊ အိမ္ေထာင္ေရး သုခဆုံး႐ူံးျခင္း၊ မွတ္ဉာဏ္ ထိခိုက္ကာ၊ စိတ္ေပါ႔သြပ္ သြားျခင္း အရက္ေၾကာင့္ ေၾကာင္ျခင္း၊ ႐ူးသြပ္ျခင္းထိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရက္ကို အက်င့္လုပ္ၿပီး မေသာက္သင့္ သလို အျမန္ျဖတ္သင့္ ပါတယ္။ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရး၊ က်န္းမာေရး အဖက္ဖက္က ထိခိုက္ေစလို႔ အရက္ျဖတ္ဖို႔ အျမင္မွန္ ရသင့္ပါေၾကာင္း အၾကံျပဳ ေရးသားလိုက္ရ ပါသည္။

ဓာတ္ပံု = အင္တာနက္