လူသားတုိ႔အတြက္ မရွိမျဖစ္ ေက်ာက္ကပ္
ခႏၶာကိုယ္ ႀကီးေကာင္းစြာ အသက္ဆက္ႏိုင္ ဖို႔အတြက္ ေက်ာက္ကပ္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ လြန္စြာ အေရးပါလွ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အျခားကလီစာမ်ား နဲ႔မတူ လူတစ္ဦးမွာ ေက်ာက္ကပ္ႏွစ္ခု (တစ္စံု)ကို ေမြးလာ ကတည္းက အတူပါလာရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းရင္ သက္တမ္းေစ့ ေနႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ေက်ာက္ကပ္အစားထိုး ကုသျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ေဆးျခင္း နည္းမ်ားျဖင့္ အသက္ဆက္ ၾကရပါတယ္။
ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ နာတာရွည္ ျဖစ္ေန သူမ်ားဟာ အစားအေသာက္ပိုင္း တြင္သာမက အျခားအရာမ်ား ကိုပါ ဂ႐ုစိုက္ေနထိုင္ သင့္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ကိုေသခ်ာစြာ လိုက္နာၿပီး ေရွာင္ရမည့္ အခ်က္မ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ ရပါမယ္။ “ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ျခင္းဟာ ကုသျခင္းထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ ထိေရာက္မႈ ရွိတယ္ ”ဟု ဆို႐ိုးစကား ရွိပါတယ္။ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္တယ္ ဆိုရာမွာ နိစၥဓူ၀ စားေသာက္ေနထိုင္မႈ ျဖစ္စဥ္ကို က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္မွ်တေအာင္ မိမိကိုယ္ကို စီမံကြပ္ကဲ တတ္ရမွာပါ။ သို႔ပါ၍ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားကို ေလ့လာၿပီး သင့္ေက်ာက္ကပ္ ေလးေတြ က်န္းမာၾက ပါေစေၾကာင္း အႀကံျပဳ လိုက္ပါရေစ။
- ေရကိုလံုေလာက္စြာ ေသာက္ေပးပါ။ ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္ ေနတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ဟာ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းရိွၿပီး ေရဓာတ္ လံုေလာက္ေနလွ်င္ ထိုေရာဂါမွ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ကာကြယ္ေပး ႏိုင္ပါတယ္။ ေရဘူးကို မိမိႏွင့္လက္ တစ္ကမ္းမွာ အၿမဲထားၿပီး ေရဆာတုိင္း ေသာက္ေပးပါ။ တစ္ေန႔ကို ေသာက္ေရ ၁၀ ဖန္ခြက္ထက္ မနည္းေသာက္ပါ။ (သို႔ေသာ္ႁခြင္းခ်က္ အေနနဲ႔ ေက်ာက္ကပ္ အားနည္းသူ၊ ေက်ာက္ကပ္ ျပႆနာရွိသူ၊ ဆီးခ်ဳိေပ်ာက္ေဆး၏ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ဳိးေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ မေကာင္းသူမ်ားဟာ ေရကိုခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး ေသာက္သင့္ ပါတယ္။ သို႔မဟုတ္ပါက ေက်ာက္ကပ္မွာ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ျဖစ္ေစပါတယ္)
- ဆီးသြားခ်င္စိတ္ကို လ်စ္လ်ဴမ႐ႈသင့္ ပါဘူး။ အကယ္၍ ဆီးေတြကိုေအာင့္ထား မိတဲ့အခါ၊ ဆီးအိမ္ထဲမွ ဆီးေဟာင္းေတြကို ဆီးႁပြန္မွတစ္ဆင့္ ေက်ာက္ကပ္ထံသို ့ေျပာင္းျပန္ျပန္လည္ စီးဆင္း လာပါတယ္။ ထိုဆီးေဟာင္း ေတြကို ေက်ာက္ကပ္က ထပ္မံ၍ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ အျဖစ္ အစာခ်က္လုပ္ တဲ့အခါ ေက်ာက္ကပ္ ညစ္ညမ္းသြား ပါတယ္။ ဒါတင္မကေသး ပါဘူး။ အကယ္၍ ဆီးအိမ္ထဲမွာ ဆီးေတြေဖာင္းတင္း ေနခ်ိန္ မေတာ္တဆ ယာဥ္ထိခိုက္မႈ အႏၲရာယ္တစ္ခုခု ႀကံဳရပါက ဆီးအိမ္ ကြဲသြားေစႏိုင္ပါတယ္။
- ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ပါက အခ်ိန္မဆိုင္းဘဲ ေဆး၀ါးကုသမႈ ခံယူသင့္ပါတယ္။ သို႔မဟုတ္ပါက ေက်ာက္ကပ္ကို ေဘးျဖစ္ေစ ပါတယ္။ျ
- ျပည့္စံုလံုေလာက္တဲ့ အနားယူမႈရွိပါေစ။ တစ္ေန႔လွ်င္ ၄ နာရီခြဲခန္႔သာ အိပ္စက္ေသာ သူဟာ ရက္သတၱတစ္ပတ္မွ် အၾကာမွာ သိသိသာသာ စိတ္ဖိစီးမႈ မ်ားလာၿပီး အိပ္ခ်ိန္ ကစဥ့္ကလ်ား ျဖစ္မႈဟာ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါကို ပိုမိုဆိုးရြား ေစႏိုင္ပါတယ္။
- ညေန ၃ နာရီမွ ၅ နာရီအတြင္း ဆီးအိမ္မွ ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ အဆိပ္အေတာက္ မ်ားကို စြန္႔ပစ္ခ်ိန္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အနည္းဆံုး ၁ လီတာမွစၿပီး ေရမ်ားမ်ာ းေသာက္ရန္ လိုအပ္ပါတယ္။ ညေန ၅ နာရီမွ ၇ နာရီဟာ ေက်ာက္ကပ္ အလုပ္လုပ္ခ်ိန္ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ၎အခ်ိန္မွာ ေရခ်ဳိးေနစဥ္ ဆီးသြားျခင္း ေရွာင္ပါ။ သို႔မဟုတ္ပါက ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးလြယ္ ပါတယ္။
- ဗီတာမင္စီ ေဆးျပားေတြကို လိုအပ္တဲ့ ပမာဏထက္ပို၍ စားသံုးမိတဲ့အခါ ေက်ာက္ကပ္မွာ ေက်ာက္တည္ေစႏိုင္ ပါတယ္။ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးမ်ား ကိုလည္း လြန္ကဲစြာစားမိ ပါကေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီး ေစႏိုင္ပါတယ္။
- အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးမ်ားကိုလည္း မိမိသေဘာျဖင့္ ေသာက္သံုးျခင္းမ်ား မျပဳသင့္ေပ။
ေက်ာက္ကပ္ကို ေကာင္းက်ဳိးျပဳေသာအစား အစာမ်ား
- (က) ၾကက္ဥ၊ဘဲဥတို ့၏ အကာ (အျဖဴေရာင္ အကာ) ထဲမွာပါရွိတဲ့ အမိုင္ႏိုအက္စစ္ ေတြက ေက်ာက္ကပ္ကို က်န္းမာေစပါတယ္။
- (ခ) ေဂၚဖီထုပ္ထဲမွာ ပိုတက္စီယမ္ ပါ၀င္မႈ လြန္စြာနည္းပါးတဲ့ အျပင္ ၎င္းထဲရွိ သဘာ၀ ဗီတာမင္မ်ားနဲ႔ အမွ်င္ဓာတ္တို႔က ေက်ာက္ကပ္အတြက္ အားေဆး ျဖစ္ပါတယ္။
- (ဂ) မဂၢနီစီယမ္ ဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း ကလည္း ေသြးတိုးေရာဂါကို ျဖစ္ေစၿပီး ေက်ာက္ကပ္ကို သြယ္၀ိုက္ေသာ နည္းျဖင့္ ေဘးျဖစ္ေစ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မဂၢနီစီယမ္ဓာတ္ ႂကြယ္၀ေသာ အစားအစာမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ အေစ့အဆန္မ်ား၊ ေျမေထာက္ပဲမ်ား ႏွင့္ ကိုက္လန္၊ ပန္းေဂၚဖီစိမ္း (ဘ႐ုိကိုလီ) တို႔လို ဟင္းရြက္စိမ္း မ်ားကို လံုေလာက္စြာ စားေပးပါ။
- (ဃ) အစိမ္းေရာင္ င႐ုတ္ခ်ဳိပြထဲမွာ ပိုတက္စီယမ္ဓာတ္ ပါ၀င္မႈ နည္းပါးတဲ့အျပင္ ၎င္းထဲရွိ သဘာ၀ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္တို႔က ေက်ာက္ကပ္ကို သန္႔စင္ေပးႏိုင္တဲ့ အစြမ္းမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။
- (င) စပ်စ္သီးက ခႏၶာကုိယ္ထဲရိွ မလိုလားအပ္ေသာ ယူရစ္အက္စစ္ မ်ားကို ဆီးအျဖစ္ ထြက္ရွိလာေအာင္ တြန္းအားေပး တာေၾကာင့္ ဆီးရႊင္ေစကာ ေက်ာက္ကပ္ က်န္းမာေစတဲ့ အျပင္ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အဆိပ္မ်ားကို အရွိန္အဟုန္ျမင့္ သုတ္သင္ရွင္းလင္း ႏိုင္သည့္ ဇီ၀ျဖစ္စဥ္ကို တိုးျမႇင့္ေပးႏိုင္၍ ေက်ာက္ကပ္ႏွင့္ သည္းေျခကို သန္႔စင္ေစပါတယ္။
- (စ) ဘယ္ရီသီး မ်ိဳးႏြယ္၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ စေတာ္ဘယ္ရီႏွင့္ Cranberries (ေခၚ) အခ်ဥ္ အရသာရွိတဲ့ ဘယ္ရီသီး အနီေရာင္ ေတြထဲမွာ ပါရွိတဲ့့ hippuric အက္စစ္ဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ ဆီးအဆိပ္အေတာက္ ကို ဖယ္ရွားေပးႏိုင္ ပါတယ္။
- (ဆ) ႀကိတ္မွန္ရြက္ ပၪၥငါးပါး (အျမစ္ပါမက်န္ တစ္ပင္လံုး) ကိုေရစင္စင္ေဆး အေျခာက္လွန္း သြပ္ျပားေပၚတင္ျပာခ် ၎ျပာကို သံဒယ္အိုးမွာထည့္ ေရနဲ႔ေဖ်ာ္ၿပီး ခန္းေျခာက္ သြားေအာင္ အပူေပးခ်က္ျခင္းျဖင့္ ရလာတဲ့ ေဆးကို “ ႀကိတ္မွန္ရြက္ ႐ုကၡမူဆား ” လို႔ေခၚပါတယ္။ ၎ေဆးကို ထမင္းမစားခင္ ဆီးကင္းခန္႔ေန႔စဥ္ အခ်ိန္မွန္မွန္ စားပါ။
- (ဇ) မည္သည့္ ငွက္ေပ်ာပင္မဆို အူတိုင္ကို ေက်ာက္ဖ႐ံုသီး ျဖင့္ေဖ်ာ္ရည္ လုပ္ေသာက္ပါက ေက်ာက္ကပ္၊ ဆီးအိမ္၊ အမ်ဳိးသားမ်ား ဆီးက်ိတ္ေ၀ဒနာႏွင့္ ဆီးေက်ာက္ တည္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
- (စ်) ေရႊဖ႐ံုသီးႏွင့္ ေရႊဖ႐ံုေစ့ထဲရွိ အဆီတို႔ဟာ ေက်ာက္ကပ္၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို တိုးတက္ျမင့္မား လာေစၿပီး ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ မလိုလားအပ္ေသာ အညစ္အေၾကးတို႔ကို ဆီးအျဖစ္ စြန္႔ထုတ္ေပးႏိုင္လို႔ ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္း မျဖစ္ေစပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသားမ်ားတြင္ ျဖစ္တတ္ေသာ ဆီးက်ိတ္ႀကီးထြား လာျခင္းကို သက္သာေစ႐ံုမွ် မက ဆီးက်ိတ္ကင္ဆာ ေရာဂါကိုလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ တားဆီးကာကြယ္ေပး ႏိုင္ပါတယ္။
- (ည) နာနတ္သီးကို ပန္းသီး သို႔မဟုတ္ ဖရဲသီး တို႔ျဖင့္တြဲစားပါက ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ မလိုအပ္ေသာ အငန္ဓာတ္မ်ားကို ဖယ္ရွားေပးၿပီး ေက်ာက္ကပ္ႏွင့္ သည္းေျခတို႔ကို အားျဖစ္ေ စတဲ့အျပင္ အဆိပ္အေတာက္ ေတြကိုဖယ္ရွားေပး ႏိုင္တာေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္သန္႔စင္ ေစပါတယ္။
- (ဋ) အာလူးထဲမွာ မဂၢနီစီယမ္ဓာတ္ ျမင့္မားစြာပါရွိၿပီး ထိုဓာတ္က ေက်ာက္ကပ္ႏွင့္ တစ္သွ်ဴးမ်ားထဲတြင္ ေက်ာက္ကပ္ ေက်ာက္တည္ျခင္းကို ေခ်ဖ်က္ေပးႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။
- (ဋ) ႀကံရည္က ေက်ာက္ကပ္ကို အားေပးၿပီး ဆီးခ်ဳပ္၊ ဆီးေအာင့္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပး ပါတယ္။
- (ဍ) ခရမ္းခ်ဥ္သီးကို အေစ့ဖယ္၍ စားျခင္းက ေက်ာက္ကပ္ႏွင့္ ဆီးအိမ္ ေက်ာက္တည္ျခင္း အလားအလာကို ေလွ်ာ့ခ်ေပး ႏိုင္ပါတယ္။
- (ဏ) ျမင္းခြာရြက္ကို ေန႔စဥ္မွန္မွန္ စားေပးျခင္းျဖင့္ ေက်ာက္ကပ္နဲ ့ ပတ္သက္ေသာ ဆီးေ၀ဒနာ အမ်ဳိးမ်ဳိးမွ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ရာ ေရာက္ပါတယ္။
- (က) ႏို႔၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ႏို႔ခဲ စတဲ့ တိရစၦာန္မွရရွိေသာ အဆီမထုတ္ထားတဲ့ ႏို႔ထြက္ပစၥည္း မ်ားကို လြန္ကဲစြာ စားေသာက္တဲ့ အခါမွာ ေက်ာက္ကပ္ထဲကို ကယ္စီယမ္ဓာတ္မ်ား အနည္က်ကာ ဆီးေက်ာက္တည္ျခင္း ကိုျဖစ္ေစပါတယ္။
- (ခ) ဆိုဒီယမ္ (အငန္)ဓာတ္ က ခႏၶာကိုယ္ထဲရွိ အရည္ေတြကို မွ်တေအာင္ထိန္း ေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ ဆား ဟာမရွိမျဖစ္ အရာပါ။ သို႔ေသာ္ ဆားနဲ႔အငန္ဓာတ္ ေတြကို လိုအပ္တာထက္ပိုမိုစားသံုးမိ တဲ့အခါ ကိုယ္ထဲမွာ ကယ္စီယမ္ဓာတ္ ကို စြန္႔ထုတ္မႈ ပိုမ်ားေစၿပီး အ႐ိုးသန္မာမႈကို ယုတ္ေလ်ာ့ေစတဲ့ အျပင္ ေက်ာက္ကပ္မွာ ေက်ာက္တည္ႏိုင္ျခင္းအလားအလာ ကိုလည္း ပိုမ်ားလာေစ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆားကိုေလွ်ာ့ႏိုင္သမွ် ေလွ်ာ့စားပါ။
- (ဂ) အသားစားမၾကဴးသင့္ ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ အမဲ-သိုး-ဆိတ္-ၾကက္ဆင္ စတဲ့အနီေရာင္ အသားမ်ားနဲ႔ ပင္လယ္ငါး၊ ပုစြန္ေတြ ထဲမွာပါရွိတဲ့ Phosphorus (ေခၚ) မီးစုန္းဓာတ္ က ေက်ာက္ကပ္ကို လံုး၀ေကာင္းက်ဳိး မျပဳပါဘူး။
- (ဃ) အရက္အလြန္အကၽြံ မေသာက္ပါနဲ႔။ အရက္ထဲမွာပါတဲ့ အယ္ကိုေဟာ က အသည္းေရာဂါေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီး ေစပါတယ္။
- (င) လွ်ားေစာင္းလက္ပပ္ပင္ အႏွစ္က က်န္းမာေရးအတြက္ ဘက္စံုေကာင္းက်ဳိး ျပဳေသာ္လည္း ၎ဂ်ယ္လီကို တစ္ရက္လွ်င္ ၂၀ စီစီပမာဏထက္ ပို၍စားပါက ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီး ေစႏိုင္ပါတယ္။
- (စ) ဟင္းႏုနယ္ ထဲတြင္ Oxalates ဓာတ္ပါရွိသျဖင့္ ေက်ာက္ကပ္ ေ၀ဒနာသည္မ်ား အလြန္အကၽြံ မစားသင့္ေပ။
- (ဆ) Oxalates ဓာတ္ႂကြယ္၀တဲ့ ဗိုလ္စားပဲသီး၊ ပိန္းဥ၊ ပိန္း႐ိုး၊ ဟင္းႏုနယ္ရြက္ တို႔က ဆီးေက်ာက္တည္ ေစႏိုင္တာေၾကာင့္ သင့္တင့္႐ံုသာ စားေပးပါ။
- (ဇ) ဥပမာ-အစားအစာ ေတြကို တာရွည္ခံေအာင္ ျပဳျပင္ထားတဲ့ သား၊ ငါး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီး၀လံ ၊ စည္သြတ္ဘူးမ်ား၊ ၾကက္၊ ၀က္အူေခ်ာင္းမ်ား၊ ထံုခ်ဳိင္း အသားလံုးမ်ား၊ အသင့္စားေခါက္ဆြဲ၊ ၾကာဆံေျခာက္ အထုပ္မ်ား စသည္တို႔က အသည္း ႏွင့္ေက်ာက္ကပ္တို႔ကို အဆိပ္အေတာက္ ျဖစ္ေစႏိုင္တာေၾကာင့္ ရံဖန္ရံခါသာ စားသံုးသင့္ ပါတယ္။
- (စ်) သဘာ၀ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ မဟုတ္တဲ့ အခ်ဳိရည္အမ်ဳိးမ်ဳိး ႏွင့္ဆိုဒါတို႔မွာ တာရွည္ခံေအာင္၊ အနံ႔ေကာင္းေအာင္နဲ႔ အရသာရွိေအာင္ ဓာတုပစၥည္းမ်ားသံုး၍ျပဳျပင္ထားတာေၾကာင့္ အာဟာရ(လံုး၀) မျဖစ္ေစတဲ့အျပင္ ေက်ာက္ကပ္ကိုပါ ထိခိုက္ေစ ပါတယ္။ ထိုနည္းတူ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ Gas ထည့္ထားတဲ့ အေဖ်ာ္ယမကာမ်ား ကလည္း ေက်ာက္ကပ္ထဲရွိ ေသြးေၾကာမ်ားကို ပ်က္စီးျခင္း၊ ေက်ာက္တည္ျခင္း စတဲ့ဆိုးက်ဳိး ေတြျဖစ္ေစႏိုင္ ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ကဖိန္းဓာတ္ မ်ားတဲ့ေကာ္ဖီနဲ႔ လက္ဖက္ရည္ မ်ားကိုအလြန္အကၽြံ ေသာက္ျခင္းက ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔ ေသြးလည္ပတ္ စီးဆင္းမႈကို လံႈ႔ေဆာ္ေပးတာေၾကာင့္ ေသြးဖိအား မ်ားလာၿပီး ေက်ာက္ကပ္ကို တြန္းအား ျဖစ္ေစပါတယ္။
ေပါက္ေပါက္
No comments:
Post a Comment