Saturday, September 13, 2014

အထီးက်န္ဆန္သူေတြ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ အသက္တုိႏုိင္




အထီးက်န္ဆန္သူေတြ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ အသက္တုိႏုိင္

သီးျခား ေနတတ္သူမ်ား၊ အရြယ္လြန္သည္ အထိ အိမ္ေထာင္မျပဳ ၾကသူမ်ား၊ အေၾကာင္းေၾကာင္း ေၾကာင့္ လူ႕ အသုိင္းအဝုိင္း က ပယ္ထားျခင္း ခံရသူမ်ားတြင္ ႏွလုံးေလျဖတ္ ေရာဂါ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ပုိမ်ားတယ္လုိ႔ Self-help မဂၢဇင္း မွာ ေရးသား ထားတာကုိ ျပန္လည္ မွ်ေ၀လုိက္ ပါတယ္။

ႏွလုံးေရာဂါ ေဝဒနာရွင္ လူနာ ၁၃၆၈ ဦးကုိ ေလ့လာခဲ့ရာ အလြန္ အထီးက်န္ သူမ်ား၊ လူပ်ဳိ၊ အပ်ဳိႀကီး မ်ားမွာ ႏွလုံးေလျဖတ္ျခင္း ကုိ မၾကာခဏ ခံစားရေလ့ရွိၿပီး (၅ဝ) ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႕တြင္ တုိင္ပင္ေဖာ္ တုိင္ပင္ဖက္၊ ရင္ဖြင့္ေဖာ္၊ ရင္ဖြင့္ဖက္ မရွိသျဖင့္ ႏွလုံးေရာဂါ စတင္ ခံစားရခ်ိန္မွ ငါးႏွစ္အတြင္း အသက္ဆုံး႐ႈံးေလ့ ရွိၿပီး အိမ္ေထာင္ဖက္ ရွိသူမ်ား၊ ယုံၾကည္စြာ ရင္ဖြင့္ရမည့္သူ ရွိသူမ်ားတြင္ (၁၇) ရာခုိင္ႏႈန္း သာ ေသဆုံး ခဲ့တယ္လို႔ သိရသည္။

လူေတြဟာ ကုိယ့္ကုိ ၾကမ္းတမ္းစြာ ဆက္ဆံသူ ေတြနဲ႕ နီးနီးကပ္ကပ္ မေနခ်င္ၾကတာ သဘာ၀ပါ။ စိတ္ဓာတ္က် ေနတဲ့အခါ က်ျပန္ေတာ့လည္း လူေတြနဲ႕ အေဝးမွာပဲ ေနခ်င္ၾက ျပန္တယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ မွာလည္း ကုိယ္လုပ္ရတဲ့ အလုပ္ ပမာဏနဲ႕ ရရွိတဲ့အခ်ိန္၊ အက်ဳိးခံစားခြင့္ တို႕ ကြာဟလြန္း ေနျပန္ ရင္လည္း စိတ္ဓာတ္ က်လာေလ့ ရွိသလုိ မေက်နပ္မႈေတြ ႀကီးထြားလာၿပီး ၾကမ္းတမ္း ခက္ထန္ လာၾက ျပန္တယ္။ အဲဒီလုိ လူေတြနဲ႕ မပတ္သက္ ေတာ့ဘဲ တစ္ေယာက္တည္း အထီးက်န္ ေနျခင္းပင္လွ်င္ ႏွလုံးေရာဂါ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အခ်က္တစ္ခု ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေရးသားထား ပါတယ္။

လူမႈ ဆက္ဆံေရး အဆင္ မေျပျခင္း၊ အမ်ားက ဝိုင္းပယ္သည္ကို ခံရျခင္း၊ ယုံၾကည္စြာ ရင္ဖြင့္ ရမည့္သူ မရွိျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ႏွလုံးေလျဖတ္ ေရာဂါ ခံစားရႏိုင္ေျခ ျမင့္မား ေသာေၾကာင့္ အဆိုပါ ႏွလုံးေရာဂါေ ဝဒနာရွင္ မ်ားကို အသင္းအဖဲြ႕ တစ္ခုခုက ထိေတြ႕ ဆက္ဆံေပးျခင္း၊ ေဒါသစိတ္ကို ကြပ္ကဲ ထိန္းခ်ဳပ္ တတ္ရန္ သင္ၾကား ေပးျခင္း၊ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း ႏွင့္ အဆင္ေျပစြာ ေနတတ္ရန္ ျပန္လည္ ေလ့က်င့္ေပးျခင္း စသည့္ အကူအညီမ်ား ေပးႏိုင္ပါက အက်ဳိးရွိမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စိတ္ဖိစီးမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္လွ်င္ ႏွလုံးေလျဖတ္ ႏိုင္ေျခကိုလည္း ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်န္းမာ ရႊင္လန္းစြာ ေနထိုင္ဖို႔ လူသား အခ်င္းခ်င္း ေဖးမ ကူညီရန္ လိုအပ္တယ္လုိ႔ စိတ္ပညာရွင္ တစ္ဦးက ေျပာထား ပါတယ္။

သင့္ခႏၶာကိုယ္ သည္ သင္ ႏွလုံးေလျဖတ္ ေတာ့မည္ကို တစ္လခန္႔ကပင္ ႀကိဳတင္ သတိေပး ေနေလ ့ ရွိသည္။ ထို သတိေပးခ်က္ကို မသိလိုက္ သျဖင့္ ႏွလုံးေလျဖတ္ ျခင္းကို မကာကြယ္ ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ႏွလုံးျပင္းထန္စြာ ပ်က္စီးျခင္း၊ သုိ႔မဟုတ္ အသက္ ဆုံး႐ႈံးရျခင္း တုိ႔ ျဖစ္ေပၚရျခင္း ျဖစ္သည္။ ႏွလုံးေလ ျဖတ္ျခင္းကို ခံစားရေတာ့မည့္ လကၡဏာမ်ားကို Society of Cardiovascular Patient Care တြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း ေဖာ္ျပထား တာကို ျပန္မွ်ေ၀ လုိက္ပါတယ္။
  • ၁။ ကိုယ္အေလးအခ်ိန္ ႐ုတ္တရက္ တိုးလာျခင္း။ အခ်ဳိ႕လူနာမ်ား သည္ တစ္ရက္တည္း တြင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ (၃)ေပါင္ခန္႔ တိုးလာေလ့ ရွိသည္။ ထို အေလးခ်ိန္သည္ ခႏၶာကိုယ္ အတြင္း ေလွာင္ပိတ္မိေနေသာ ေရဓာတ္ မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
  • ၂။ အသက္႐ွဴမဝဘဲ ေမာေနျခင္း။
  • ၃။ ေျခသလုံး၊ ေျခမ်က္စိမ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္း။
  • ၄။ ဝမ္းဗိုက္ ေဖာေရာင္ျခင္း၊ နာက်င္ျခင္း။
  • ၅။ ညည အေမာေဖာက္ၿပီး ႏိုးလာျခင္း၊ ေခါင္းအုံး ျမင့္ျမင့္အုံးမွ သက္သာရာရျခင္း။
  • ၆။ ႏွလုံးခုန္ႏႈန္း ေႏွးလိုက္၊ ျမန္လိုက္ ျဖစ္ျခင္း။
  • ၇။ ေခ်ာင္းေျခာက္ဆိုးျခင္း။
  • ၈။ အလိုလို ေမာပန္းႏြမ္းနယ္ ေနျခင္း။
  • ၉။ အပင္ပန္း မခံႏိုင္ျခင္း။
  • ၁ဝ။ မူးေဝၿပီး အစားအေသာက္ ပ်က္ျခင္း။
  • ၁၁။ ေခ်ာင္းဆက္တိုက္ ဆိုးျခင္း၊ အသက္႐ွဴလွ်င္ ေလျပြန္ထဲမွ အသံျမည္ျခင္း၊ ခြၽဲတြင္ေသြးပါျခင္း
  • ၁၂။ အာ႐ုံ မစိုက္ႏိုင္ျခင္း။

အထက္ပါ လကၡဏာမ်ားကို ခံစားရပါက နားလည္ တတ္ကြၽမ္းေသာ ဆရာဝန္မ်ား ႏွင့္ စနစ္တက် ျပသ ကုသမႈ ခံယူသင့္ၿပီး မိသားစု အသိုင္းအဝိုင္းကလည္း ေႏြးေထြးစြာ ဆက္ဆံ ေပးသင့္ကာ ႏွလုံးေရာဂါ ေဝဒနာ ရွင္မ်ား၏ စိတ္ကို ရႊင္လန္းေစမည့္ ေအာက္ပါ ဝါသနာမ်ားကိုလည္း ကူညီ တည္ေဆာက္ ေပးသင့္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ အဲဒါေတြ ကေတာ့

ခရီးတိုထြက္ျခင္း။ တစ္လလွ်င္ အနည္းဆုံး တစ္ႀကိမ္ခန္႔ ခရီးတို ထြက္ျခင္း၊ ကင္မရာ ေဆာင္သြားကာ မိမိစိတ္ႀကိဳက္ ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ကူး မွတ္တမ္းတင္ျခင္း ပန္းပင္ စိုက္ပ်ဳိးျခင္း။ ပန္း စိုက္ပ်ဳိးျခင္း၊ ေရေလာင္းျခင္း၊ ပြင့္လာေသာ ပန္းမ်ားအား တစိမ့္စိမ့္ ၾကည့္ျခင္း ၊ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း။ တစ္အိမ္လုံး အတြက္ ပင္ပန္းစြာ ခ်က္ျပဳတ္ရျခင္း မဟုတ္ဘဲ မိမိ ေလ့လာမိေသာ ဟင္းခ်က္ နည္းအသစ္ တစ္ခုအား လက္တည့္စမ္း ခ်က္ၾကည့္ျခင္း၊ မိသားစု မွလည္း တေပ်ာ္တပါး စားေသာက္ျခင္း ၊ ကခုန္ျခင္း။ အိမ္တြင္ မိမိခင္ပြန္း၊ ဇနီး၊ ေမာင္ႏွမမ်ား ႏွင့္ ကခုန္ျခင္းသည္ မိမိ စိတ္အစဥ္ကို ေပါ့ပါးသြက္လက္ ေစၿပီး ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားရာ ေရာက္ပါတယ္။

ပန္းခ်ီဆဲြျခင္း။ မိမိ ခံစားရသည္ မ်ားကို ပန္းခ်ီဆဲြျခင္းျဖင့္ ဖြင့္ဟ ေဖာ္ထုတ္ျခင္းသည္ ႏွလုံး ေဝဒနာရွင္မ်ား အတြက္ အလြန္ ထိေရာက္သည္။ ေတးဂီတ။ သီခ်င္း နားေထာင္ျခင္း၊ တူရိယာ တီးခတ္ျခင္း သည္ စိတ္အာ႐ုံကို ၾကည္လင္ေစၿပီး ကိုယ္လက္ ေပါ့ပါးေစတယ္လုိ႔ ေရသား ထားတာကုိ ျပန္လည္ မွ်ေ၀ လိုက္ပါတယ္။

1 comment:

ၾကယ္ျပာ said...

ခုတေလာ အထီးက်န္သလိုျဖစ္ေနတယ္။ ဘာလို႔မွန္းကုိမသိဘူး။ လူေတြနဲ႔ေ၀းေ၀းေနခ်င္တယ္။ ဒါေလးဖတ္လိုက္ေတာ႔ တခုခုဆို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္ေကာင္းပါရဲ႔ ....